Daor 'aon 'k m'n bos an
ZEELAND 33
iPIlp
A je ter waereld komt (1946) en je krieg de deur en deur Beve-
landse naem Engel (Reinhoudt) mee, dan liekt het er op da je
voe het dialect gehore bin. Ik kreeg het nie mie de paplepel in'
egotemae het zat in de moedermelk. Da's een angenaeme meniere
van leêren van je moers taal. Je wist nie beter. Op schole leêrd'n je Ne
derlands, mae dat was alleêne voe onder schooltied. Op de
kweêkschole kreeg ik te oaren a 'k veestevee dialect praot'n. In bieles
sen most ik die aorige klanken af leêren deur zinnen te zeggen as 'een
geeuwende Zeeuw kijkt naar een meeuw en een spreeuw in de
sneeuw'. Het most mie een ee en nie mie een ieuw. Op toneêl was
'plat' leuk en boertig en je kreeg 'r de lachers mie op j'n and. Van Wil
lem Vermandere leêrd'n ik da je in j'n eigen taal ok over serieuze za
ken kon zienge. Vanaf dien tied beseft 'n ik meêr en meêr de waerde
van dialect en begon m'n eigen d'r in uut te drukken in vèsjes en verha
len en dat doe 'k noe veêrtig jaer. Van essentènde dialect dus om es
een moai woord te gebruken.
Helaas verdween mie de komst van een drielicht in de pui, een koe
koek op dek, een bromfiets voe de deure en een televisie, dialect lang-
zaemerand achter de voordeure en za op d'n duur vervaege toet Neder
lands mie een accent. Een ontwikkeling die a je nie tegen kan ouwe.
Mae dat beteêkent ok da je dialect as erfgoed mö koestere. Taal her
bergt de geschiedenis van het diepste van een mens. Kiek mae in het
Woordenboek van de Zeeuwse Dialecten, de biebel van het Zeêuws. Ik
zou graag zie dat 'r een standbeeld kwam voe mevrouw Ghijsen die a
ons dat boek, vuuftig jaer elee, bezurgt eit.
Engel Reinhoudt (1946),
dialect van Beveland
Ajaoren bin 'k bezig mee dialect. Êêns in de drie weeken, 'iere in de
krante. Dialect spreekt me wel an. Waorom? 't Is moeilijk te zeggen,
't Is meer een gevoel. Ik kan d'r alles in uutdrukken wat dan 'k bedoe
len en voelen. Jao, in 't 'Ollands ook, maor toch ee.
Bellende d'r vorige weeke nog 'n vrouwe op en die was bezig mee 't Kezands
ABC. Ze vroeg me: 'Weete hie wat 'n kwiesten is?' Nou, daor most ik toch
wel even over naodienken. 'Oe omschrief je zö'n kerel? Kiek, da bedoel 'k
maor ee. Dan vroeg ze ook nog 'oe of je da woord moe schrieven. 'Schrie-
ven?' zei 'k, 'schrieven? Dialect is om te praoten.' Dao was ze 't 'êêlemao mee
sêêns.
Vandao dan 'k blieje bin, dat je noe ook onze stikjes uut de PZC kan beluuste-
ren. Da's 'n 'êêle vooruutgang.
Een dialectfavoriet woord kan ik nie direct zeggen, 'n Uutdrukkieng as: Daor
'aon 'k m'n bos an vind ik wel aordig. Dao betékent zoiets as: Ik had er mijn
handen aan vol. Of as 'n bevestigieng zoiets van:
Vandaor ee. In de betekenis van: Daarom juist, 'k
Zal een voorbeeld geven. De sleutel van den
'uuze doen 'k altied in m'n portemenne. Dan kan
'k 'm altied bots vinnen. Vandaor ee.
Da binnen aordige diengen om op te schrie
ven. Daorom zit ik ook altied mee vee ple
zier te wérken (voo 't zoveelste jaor) an de
Zêêuwse Spreukenkalènder.
Rinus Willemsen (1948),
dialect van West-Zêêuws-Vlaonderen.
WOENSDAG 18 JUNI 2014
