In Romeinse tijd lag bij Oranjezon
marinevloot Germaanse wateren
Betoverend Sauerland!
30 WALCHEREN
Resten van verdronken middeleeuwse
stad door minister voorgedragen als
nieuw archeologisch rijksmonument
I BOEK NU!
MIDDELBURG - Honderden jaren na
de ondergang van Reimerswaal
krijgen de restanten van de mid
deleeuwse stad naar alle waar
schijnlijkheid de status van ar
cheologisch rijksmonument. Mi
nister Jet Bussenmaker is onlangs
een procedure begonnen waar
door de verdronken stad, samen
met 27 andere archeologische ob
jecten in Nederland, in aanmer
king komt voor de hoogst mogelij
ke bescherming.
Volgens archeoloog Robert van
Dierendonck van Stichting Cultu
reel Erfgoed Zeeland (SCEZ) vor
men de restanten van Valkenisse
bij Waarde nu nog het enige ver
dronken monument in Zeeland.
De Rijksdienst voor Cultureel Erf
goed constateerde enige jaren gele
den dat het huidige archeologi
sche monumentenbestand lacu
nes vertoont. Met name onzicht
bare objecten zijn ondervertegen
woordigd. In overleg met SCEZ is
gekozen voor Reimerswaal, dat
ooit (na Middelburg en Zierikzee)
de derde stad van Zeeland was.
„Het is de enige middeleeuwse
stad die in zee is verdwenen",
zegt Van Dierendonck. Aan de
voordracht van Reimerswaal als
monument wordt al enige jaren
gewerkt. De SCEZ heeft een be
langrijke bijdrage geleverd aan de
onderbouwing. Ook hebben de
opstellers van het Beschermings
programma zich gebaseerd op re
cente onderzoeken van gespeciali
seerde bureaus.
In 2010 werd in opdracht van
Rijkswaterstaat onderzoek ge
daan in voorbereiding op de aan
leg van de zandmotor aan de Oes-
terdam. Vier jaar eerder werd aan
de andere kant van de dam onder
zoek gedaan vanwege de bouw
van een waterpark met vakantie
huisjes op de Speelmansplaten.
Het centrum van de oude stad
ligt waarschijnlijk recht onder de
Oesterdam, op de plaats waar de
dam afbuigt naar het noorden,
richting de Bergsediepsluis. Van
Dierendonck: „Het is aan de pro
vinciaal adviseur van de toenmali
ge Rijksdienst voor het Oudheid
kundig Bodemonderzoek te dan
ken dat de sluis opgeschoven is
naar het noorden." Volgens de ar
cheoloog is hiermee veel schade
voorkomen, al heeft de aanleg
van de dam zelf ook de restanten
van de stad schade berokkend.
Naast de aanleg van de Oester-
dam is ook het werk van schatgra-
vers in de jaren zeventig van nega
tieve invloed geweest. Deze twee
factoren zijn volgens Van Dieren
donck bepalend voor het feit dat
Reimerswaal nooit is aangemerkt
als (rijks)monument. In onderzoe
ken is echter gebleken dat aan
weerszijden van de Oesterdam
resten bewaard zijn gebleven.
Bij zeer laag water komen in de
Oosterschelde nog overblijfsels
van (stads)muren boven water.
Een uitgebreid wetenschappelijk
onderzoek is ter plekke nooit ver
richt. Aan de hand van informatie
van amateurarcheologen (onder
wie oude schatgravers) is het te
beschermen gebied bepaald.
Als Reimerswaal een monument
wordt, is toestemming van het
rijk vereist voor eventuele ingre
pen in het gebied. „De archeologi
sche resten zijn met deze status
beschermd voor toekomstig we
tenschappelijk onderzoek."
700 jaar
Me* gratis
Zomercheck
voor uw auto i
zoek boekcode 40126
VROUWENPOLDER - Niet alleen
Domburg en Colijnsplaat - waar
Nehalennia-tempels stonden - wa
ren in de Romeinse tijd levendige
oorden, ook de kust bij Vrouwen
polder was in die eerste jaren na
Christus een 'hotspot' van belang.
De Romeinen hadden er een ba
sis van hun marinevloot. Archeo
logen leiden dat af uit recente
vondsten op het strand tussen
Oostkapelle en Oranjezon.
„Denk aan een ommuurde neder
zetting met grachten en een wal,
en daarbinnen onderkomens voor
soldaten en scheepshuizen, voor
zien van hellingen", zegt Robert
van Dierendonck, adviseur archeo
logie bij de Stichting Cultureel
Erfgoed Zeeland (SCEZ).
Evenals de Nehalennia-tempels
moet die vlootbasis onder water
zijn verdwenen toen de zee de
kustlijn achteruit drong. Waar
wen later de Vrouwepolder werd
bedijkt. Aanwijzingen hiervoor
zijn verzameld door amateur-ar
cheoloog Joop van den Berg uit
Middelburg. Op het strand bij
Oostkapelle vond hij stukken dak
pan en aardewerk uit de Romein
se tijd. Op die dakpannen staan
de letters CGPF, het stempel van
de Classica Germanica Pia Fidelis,
de vloot voor de Germaanse wate
ren. De brokstukken onthullen
dat de basis moet zijn gebouwd
tussen de jaren 90 en 110. Aange
nomen wordt dat de nederzetting
in de loop van de derde eeuw ten
prooi viel aan de zee.
Acheoloog Bernard Meijlink ves
tigde gisteren de aandacht op de
vlootbasis tijdens een lezing over
Vrouwenpolder 700. SCEZ-mede-
werkster Jeanine Dekker zet de le
zingenreeks donderdag voort op
Landgoed Twistvliet met een ver
handeling over traditionele ge
bruiken. Aanvang 20.00 uur.
pharosreizen
het vlootstation precies stond,
kan bij benadering worden vastge
steld. „Als er nog resten liggen",
zegt Van Dierendonck, „dan be
vinden die zich voor de kust bij
Oranjezon." De basis moét langs
een brede geul hebben gelegen
die daar de strandwal doorbrak,
aan de kant waar ruim tien eeu-
Reimerswaal wordt monument
door Joeri Wisse
52
Het gebied dat aangemerkt is als toe
komstig rijksmonument is zo'n 52 hec
tare groot en ligt volledig in de ge
meente Tholen. De Oesterdam door
snijdt het toekomstig monument.
VflorWKl'OLHKI
»»n I
J-daagSe- More Inolv^i^c
Een heerlijke korte vakantie op
nog geen 3 uur rijden van Neder
land! Kom genieten van de land
schappelijke schoonheid en
de gezelligheid van het Sauerland.
Bij dit arrangement is extra veel
inbegrepen. Direct rond het hotel
zijn volop wandelmogelijkheden.
Of maakt u een mooie autorit
langs de schilderachtige vak
werkplaatsjes?
Het Sauerland Stern Hotel is een
begrip in het Sauerland, zowel
om de talloze faciliteiten als om
de prachtige omgeving, aan de
voet van de Ettelsberg (838 m)
in Willingen. Het hotel heeft o.a.
een zwembad, wellness, fitness,
kegelbanen, beachvolleybal- en
badmintonveld en een discotheek.
euro p.p.
Inbegrepen
2x overnachting incl. ontbijtbuffet
1x dinerbuffet
Extra inbegrepen speciaal voor
de lezers van Wegener
welkomstkoffiet met gebak in
Gusthof Itterbach
bezoek aan glasblazerij in
Wllingen
entree voor lagunabad (90 min.)
met uitgebreid wellnesscentrum
1x 5-gangendiner in restaurant
Itterbach, incl. gratis tranfser naar
restaurant
Robert van Dierendonck met dakpannen van de Romeinse vlootbasis bij Oranjezon, foto Izaak Verkeste
Informatie Reserveringen
www.pharosreizen.nl/wegener
of via 0900-365 65 65 (80 cent per gesprek)
met zoek boekcode 40126 of ga naar een
van de reisbureaus van VakantieXperts.
Prijzen 3 dgn
21/06-31/10 129
Prijzen in p.p. per arrangement. Niet in
begrepen: reserveringskosten (€20,-), toe
ristenbelasting (ca. 2,- p.p.p n, vanaf 14
jaar) en kosten Calamiteitenfonds (€2,50).
door Henk Postma
AUTOVAKANTIES VAN ANWS
$anujb