Onleesbaar meesterwerk
Charlotte Link
geeft 'Verlaten'
heel aparte draai
INTERVIEW
Als jongetje van 3
werd hij misbruikt
door zijn vader.
Edward St Aubyn
schreef er een reeks
van vijf weergaloze
romans over. „Ik ben
23 jaar bezig geweest
om me uit die depres
sie te schrijven."
40 DIZZIE
Dizzie ni Cu naar Dizzie.nl
Claudel
De mooiste boeken
ontdek je samen!
Philippe
Win ruige verhalen
van Philippe Claudel
Met Koning Voetbal
kijken naar het WK
THEO HAKKERT
Het beroemdste
voorbeeld komt
uit de popgeschie
denis. Op janua
ri 1962 nodigde
het platenlabel Decca de Beat
les uit voor een auditie. In een
uur tijd speelden ze vijftien
liedjes. 'U hoort nog van ons',
kregen John, Paul, George en
Pete Best te horen.
De mededeling was dat het
feest niet doorging. Decca be
sloot Brian Poole The Treme-
loes te contracteren, want gi
taarbandjes als de Beatles wa
ren 'on the way out\ Waarop
de Beatles bij Parlophone teken
den. Om daar te beginnen aan
een oeuvre dat het belangrijk
ste kunstwerk is dat de vorige
eeuw heeft voortgebracht.
Zo'n inschattingsfout wil nie
mand maken, ook in de uitgeef-
wereld niet. Toch zijn er legio
voorbeelden van boeken waar
mee de auteurs jarenlang heb
ben moeten leuren voordat ze
werden uitgegeven. Vaak door
een kleine, arme uitgever die
Eimear McBride
wint vier prijzen
voor een roman
die eerst niemand
wilde uitgeven
de gok wel wilde wagen, ter
wijl de concerns met geld te
bang waren.
In 1981 kreeg John Kennedy
OToole postuum de Pulitzer
Prize voor zijn roman Een sa
menzwering van idioten. In 1969
had hij zelfmoord gepleegd,
omdat niemand zijn boek wil
de uitgeven. Zijn moeder bleef
erin geloven en vond tien jaar
later eindelijk een uitgever. De
roman wordt nu gerekend tot
de canon van de Amerikaanse
literatuur.
Tien jaar. Zo lang heeft het ook
geduurd voordat Eimear McBri
de haar debuut A girl is a half-
formed thing gepubliceerd zag.
Bij een kleine uitgever. Een
jaar later heeft ze vier grote
prijzen gewonnen, waaronder
The Folio Prize en, vorige week,
Bailey's women prize forfiction.
Ze versloeg Donna Tartt en
Jhumpa Lahiri.
Haar roman is baanbrekend en
geweldig, maar onmogelijk. De
lezer verkeert in de springerige
geest van een 5-jarig meisje dat
zich zorgen maakt over haar
zieke broer. Het is te vertalen,
maar is er een Nederlands pu
bliek voor? Uitgevers wikken,
wegen en durven niet. Het
boek verlegt grenzen en dat is
precies wat iedereen wil van
de literatuur.
Wat een dilemma. Ik zou het
niet doen, maar het moet wel.
Het vereist wel lef: al in het eerste
hoofdstuk worden de dader, het
slachtoffer, het misdrijf en het
motief onthuld. En dan heb je
nog meer dan 400 pagina's te
gaan. Hoe lost de schrijver dit op?
Nou, laat dat maar aan Charlotte
Link over. Deze ervaren Duitse au
teur, die in haar vaderland tot de
absolute thrillertop behoort, weet
er in Verlaten een zeer bijzondere
draai aan te geven.
Het verhaal begint op een zonni
ge zomerdag in 2009, in een na
tuurgebied in Wales. Een kibbe
lend stel pauzeert tijdens een au
torit. Terwijl hij de hond uitlaat,
blijft zij bij de auto achter. Ze
wordt ontvoerd door de kleine cri
mineel Ryan, die dringend een re-
Wat mij
motiveert,
is het on
mogelijke
latie moet afbetalen en op deze
wijze enig losgeld hoopt los te
peuteren. Vanessa is een willekeu
rig slachtoffer. Ryan verstopt haar
in een kist in een geheime grot,
met het idee haar snel te bevrij
den.
Helaas: Ryan wordt voor een over
treding opgepakt door de politie
en verdwijnt meteen achter de tra
lies. De ontvoering biecht hij niet
op en Vanessa wacht een vreselij
ke dood. Of toch niet?
Ruim twee jaar later, als Ryan
weer vrij is, overkomen personen
in zijn directe omgeving allerlei
heel nare dingen. Het lijkt op
wraak. De enige die echter van
Vanessa's verdwijning afweten,
zijn hijzelf en Vanessa. Ryans
nachtmerrie haalt hem in. Terwijl
je als lezer volop mee speculeert
en nog geheel op Vanessa gefo
cust bent, ontspint zich geleide
lijk een tweede drama. Zo schrij
ven, is pure klasse.
Hij ziet er niet alleen goed
uit, Edward St Aubyn
(54) lacht zelfs. Bij een
eerder gesprek, zeven
jaar geleden in zijn wo
ning in Londen, praatte
hij volop, maar oogcon
tact maakte hij niet. Haaks op de intervie
wer, met de voeten op de salontafel, keek
hij recht voor zich uit. Wat te billijken was,
want het levensverhaal van St Aubyn hing
van gruwelen aan elkaar.
Vanaf 1992 waren in korte tijd drie romans
van zijn hand verschenen. Bij de derde,
Slecht nieuws, vertelde hij in interviews dat
ze puur autobiografisch waren. Drie won
derbaarlijk goed geschreven, maar confron
terende romans over Patrick Melrose, die
als jongetje van 3 was verkracht door zijn
vader. Het misbruik hield vijfjaar aan; de
moeder greep niet in.
Als tiener vluchtte Edward St Aubyn in
drugs, op school verborg hij zich achter
maskers. „Ik heb mijn hele leven geïmi
teerd. Het was de enige manier om op
school te kunnen zijn. Ik kon leraren na
doen. Zo communiceerde ik. Ik sprak zel
den in mijn eigen stem. Gelukkig was het
grappig genoeg om de jaren door te ko
men."
Monter en nuchter stelt hij nu vast: „En
vervolgens ben ik, toen ik eenmaal volwas
sen was, 23 jaar bezig geweest om me uit
die depressie te schrijven."
Vijfhoeken bracht die donkere pe
riode voort. Vijf romans over de
Melroses. De eerste drie over de re
latie van Patrick en zijn vader. Ge
volgd door twee waarin de rol van
de moeder centraal stond. „Wat
wel aangeeft hoe weinig ik erover
te zeggen heb gehad. Ik had geen
controle over de Melrose-romans.
Ze hielden me steeds voor het lap
je. Ik dacht dat ik klaar was na de
eerste drie boeken."
Hij gaf de jongen in Moedermelk,
dat de vierde roman in de reeks
zou worden, de naam Mark.
„Wist ik veel dat het toch weer Pa
trick was over wie ik schreef."
Een vriend zei tegen hem dat het
op een computer gemakkelijk was
Mark te vervangen door Patrick. „Maar ik
deed het verkeerd. Ik vergat een spatie.
Had ik een manuscript met de gekste woor
den. SuperPatrickets, burnPatricks, Patrick
my words!"
Een geestig voorval als dit past bij de Melro-
se-reeks. Hoe grimmig en sinister ook, hoe
mensonterend het misbruik, de
boeken zijn niet zonder humor.
„De romans gaan over de destruc
tie van een individu en de neer
gang van een familie. Humor
groeide, als een hardnekkig on
kruid, soms door het beton
heen."
Aan het einde van Eindelijk, de
vijfde roman, stelde hij tot zijn
verbijstering vast dat hij klaar
Met stomheid was met de serie. „Weer zoiets. Ik
geslagen had de banale gedachte dat er
Edward St Aubyn sprake zou zijn van symmetrie.
Vertaling Nicolette Drie boeken over de vader, dan
Hoekmeijer zouden er ook wel drie over de
222 blz. moeder komen. Ik had geen idee
Prometheus, hoe Eindelijk zou aflopen. Het zou
19,95 euro wel tot een einde komen onder
Dizzie is hét online boekenplatform
van deze krant en staat vol nieuws, re
censies, interviews en informatie
over boeken en schrijvers.
Lezers vinden elkaar op Dizzie en de
len daar hun liefde voor boeken.
PRIJSVRAAG
Van Philippe Claudel, bekend van
de roman Grijze zielen, is een bun
del met ruige verhalen in middel
eeuwse sfeer verschenen: Kleine
mechanieken. Op Dizzie.nl zijn tien
exemplaren te winnen.
VADERDAGT1P
Met Oranje's eerste WK-wedstrijd op
komst is het handig Koning Voetbal bij
de hand te hebben: een naslagwerk
over de rijke historie van Nederland
als knotsgekke voetbalnatie. Lees
meer over dit boek op Dizzie.nl.
THRILLER
door Alice Plekkenpol
Charlotte Link - Verlaten. Vertaling
Davida van Dijke. 478 blz.
House of Books, 19,95 euro.
door Theo Hakkert
SI
USUItl
Koop dit boek op
Dizzie.nl
