Op papier staat Nederland vol met Amerikaanse bedrijven
Pootgoedtelers voeren actie voor
behoud Nederlandse keuringsdienst
Den Haag ziet onderzoek van
Brussel naar koffiebranderij
met gerust hart tegemoet.
ECONOMIE 15
BELASTINGVOORDELEN
Bedrijven in Hulst en Wemeldinge
op plek 44 en 93 Innovatie Top 100
BRUSSEL - Staatssecretaris Eric
Wiebes (Financiën, WD) is vol
vertrouwen dat de Europese Com
missie de plank misslaat met haar
gisteren formeel begonnen onder
zoek naar mogelijk oneerlijke be
lastingdeals met de Amerikaanse
koffieketen Starbucks.
Het 'diepgaande onderzoek' richt
zich op afspraken over de interne
verrekenprijzen (APA's) van de
koffiebranderij van Starbucks in
het Amsterdamse havengebied.
Deze BV verwerkt en verpakt kof
fie en thee die in heel Europa, het
Midden-Oosten en Afrika naar
Starbuckswinkels en -franchises
worden gedistribueerd.
Eurocommissaris Joaquin Almu-
nia (Mededinging) zegt dat Den
Haag 'tot nu toe extreem goed'
meewerkt. Desondanks heeft hij
'reden te denken' dat afspraken
tussen Nederland en Starbucks
rieken naar verboden staatssteun.
In een brief waarmee Wiebes gis
teren de vaste Kamercommissie
voor Financiën op de hoogte stel
de van het onderzoek, schrijft hij:
„Ik heb er vertrouwen in dat uit
eindelijk geconcludeerd zal wor
den dat van staatssteun geen spra
ke is en dat de afspraken met Star
bucks Manufacturing EMEA BV
voldoen aan de OESO-richtlijnen
voor verrekenprijzen." EMEA
staat voor Europa, het Midden-
Oosten en Afrika.
De Amsterdam Roasting Plant is
de enige Starbucksbranderij bui
ten de Verenigde Staten. Het
hoofdkantoor van de koffieketen
is ook in Amsterdam gevestigd,
maar wordt nog dit jaar naar Lon
den wordt overgeplaatst.
Volgens Almunia zet Brussel geen
vraagtekens bij belastingafspra
ken tax rulingsin het algemeen,
maar bij de 'beslissingen betref
fende drie ondernemingen in
drie lidstaten in het bijzonder'.
Naast het onderzoek naar Star
bucks legt de eurocommissaris
ook Ierse belastingafspraken met
Apple onder de loep. En hij sleept
Luxemburg voor de rechter, om
dat het land niet meewerkt aan
het verstrekken van informatie
over Fiat Finance and Trade.
„We hebben serieuze twijfels
over de verenigbaarheid van deze
rulings met de staatssteunregels",
aldus Almunia. „Het is bekend
dat sommige multinationals belas
tingstrategieën gebruiken om be
lastingdruk te verminderen. We
moeten de strijd aanbinden met
deze agressieve fiscale planning."
Nederland werkt met twee specia
le rulings: de Advanced Pricing
Agreements (APA) en Advanced
Tax Rulings (ATR). Een APA
keurt vooraf de verrekening van
grensoverschrijdende transacties
tussen dochters en andere 'gelieer
de lichamen' aan het moederbe
drijf goed, terwijl een ATR bij
voorbeeld zekerheid geeft over de
deelnemingsvrijstelling. „Dit is
een werkwijze die Nederland al
vele jaren met succes hanteert, en
die ook positief uitwerkt op het
vestigingsklimaat", aldus Wiebes.
Volgens Almunia worden de ver
rekenprijzen soms gebruikt om
winsten in fiscaal minder gunsti
ge landen weg te sluizen naar het
vestigingsland. Daar zijn trucs
voor, zoals intercompanyleningen
en het 'managen' van royalty's, li
centies of patenten.
Ook die constructies onderzoekt
Almunia nu.
Tax Justice Nederland juicht het
onderzoek toe. „Tot nu toe liet de
staatssecretaris niets los over de
afspraken tussen multinationals
en de belastingdienst."
Neem. Illinois Tool Works, een
miljardenbedrijf uit Chicago dat
onder meer bouwmaterialen en
verpakkingen voor voedingsmid
delen maakt.
Volgens het onderzoek 'Offshore
Shell Games 2014', van de organi
satie Citizens for Tax Justice
(CTJ) heeft het bedrijf maar liefst
31 dochterondernemingen in Ne
derland. Meer dan in welk ander
belastingparadijs ook. En dat ter
wijl er volgens de website van het
bedrijf slechts vier vertegenwoor
digers werken in Nederland en er
alleen een postbusadres in Venlo
bestaat.
Door winsten toe te schrijven aan
duizenden dochterondernemin
gen in 'belastingvriendelijke' lan
den - denk aan de Kaaimaneilan
den - zouden grote Amerikaanse
bedrijven jaarlijks omgerekend 66
miljard euro besparen op hun be
lastingafdracht, vermoedt CTJ.
Volgens een eerder onderzoek in
opdracht van het Amerikaanse
Congres behalen multinationals
uit de Verenigde Staten bijvoor
beeld maar liefst 43 procent van
hun inkomsten in Bermuda, Ier
land, Luxemburg, Nederland en
Zwitserland. Niet echt de groot
ste markten ter wereld. De bedrij
ven investeren er ook weinig.
De grote, ondoorzichtige interna
tionale netwerken van dochteron
dernemingen stellen multinatio
nals in staat om inkomsten en
winsten door te sluizen naar lan
den met het de meest aantrekkelij
ke belastingregimes.
Deze sluiproutes blijken zo com
plex dat het Internationaal Mone
tair Fonds (IMF) eind vorig jaar
nog een analyse publiceerde van
de meestgebruikte methoden.
Eén daarvan, de 'dubbele Iers-Ne-
derlandse sandwich', dankt zijn
bekendheid vooral aan Google.
Nederland fungeert daarbij als
tussenstop voor geldstromen via
Ierland richting bijvoorbeeld Ber
muda, zo bleek eind 2012. Google
zou daardoor 2 miljard dollar aan
belastingen ontduiken.
48 procent van de 500 grootste
Amerikaanse bedrijven heeft één
of meerdere dochters in Neder
land, zo maakte CTJ gisteren be
kend. Goed genoeg voor plaats
één op de ranglijst van belasting
paradijzen, ver voor onder meer
Zwitserland en Ierland. Zo zijn
bijvoorbeeld ook Ecolab (schoon
maakmiddelen, 41 dochteronder
nemingen) en Emerson Electric
(verbeteren productieprocessen,
25 ondernemingen) op papier
zeer actiefin Nederland.
EEN LAND VOL DOCHTERS
MIDDELBURG - Nederlandse poot
goedtelers zijn een actie begon
nen om de Nederlandse Algeme
ne Keuringsdienst (NAK) te be
houden. Het NAK keurt zaaigoed
en pootgoed van landbouwgewas
sen. Dat doet het NAK onder de
koepel van een privaat zelfstandig
bestuursorgaan (ZBO), dat over
heidstaken uitvoert, maar niet on
der verantwoordelijkheid van een
ministerie valt. In het regeerak
koord staat dat de private ZBO
omgezet zal worden in een publie
ke ZBO voor de plantaardige sec
tor. In een publieke ZBO heeft de
overheid wel inspraak. De actie
groep 'Behoud de NAK' voorziet
dat in plaats van de Nederlandse
normen straks Europese normen
voor zaai- en pootgoed worden
opgelegd. Volgens de Zeeuwse
pootgoedteler Arno Vael zijn die
echter aanzienlijk lager dan de Ne
derlandse. Vael: „Nu nog staat het
NAK-kwaliteitslabel in hoog aan
zien in het buitenland. Het
NAK-label rechtvaardigt de hoge
aanschafprijs van het Nederland
se pootgoed. Als de plannen van
het kabinet doorgaan, heeft dat
grote gevolgen voor de positie
van Nederland als exporteur van
poot- en zaaigoed."
HULST - Colsen in Hulst, een ad
viesbureau voor milieutechniek,
staat op de 44e plaats in de MKB
Innovatie Top 100 van 2014. Dut
ch Sustainable Development BV
uit Wemelding staat op plek 93.
Colsen ontwikkelde samen met
universiteiten een technologie
om gas op een biologische manier
te ontzwavelen. Daardoor is het
gebruik van chemicaliën niet
meer nodig. Een milieuvriendelij
ke oplossing, waaruit een duur
zaam product ontstaat.
Dutch Sustainable Development
BV uit Wemeldinge, een consul-
tancybedrijf dat gespecialiseerd is
in duurzame landbouw, heeft de
'Betaprocess' techniek ontwik
keld, waarmee de productie van
biogas en bio-ethanol verbeterd
wordt. De techniek levert ook
meer rendement op. De hoogste
notering in de top 100 is voor het
Amsterdamse bedrijf Micanti BV.
Dat ontwikkelde een gifvrij, zelf
klevend folie dat gebruikt wordt
om scheepswanden te beplakken.
DONDERDAG 12 JUNI 2014
Starbucks ligt onder de loep
door onze correspondent
Petra Janbroers
Veel zogeheten brievenbusfirma's bevinden zich in het gebied rond de Amsterdamse Zuidas. foto HH
door Jelte Posthumus
UTRECHT - De koffiebranderij van
Starbucks ligt nu onder het ver
grootglas van de EU, maar veel an
dere Amerikaanse miljardenbedrij
ven zijn vanwege de Nederlandse
belastingregels hier óók opvallend
actief - op papier.
Van de 500 grootste
Amerikaanse bedrijven
heeft 48 procent zeker
één dochteronderne
ming in Nederland.
Koffieketen Starbucks genereert
via zes Nederlandse dochterbedrij
ven een miljardenomzet buiten de
Verenigde Staten. In Hongkong
heeft ze nog zes dochters.
Frisdrank- en chipsfabrikant Pepsi
Co heeft 137 ondernemingen die
het bedrijf helpen de belasting
druk te verlagen. Daarvan zijn er
33 in Nederland gevestigd.
Dow Chemical heeft 17 chemische
fabrieken in Terneuzen. Minder be
kend zijn de 42 dochteronderne
mingen van Dow in Nederland.
Hotelketen Mariott heeft 3 hotels
en 17 ondernemingen in ons land.
Ook zakenbank Morgan Stanley
heeft 27 dochterondernemingen
in Nederland.
door Ondine van der Vleuten