4 Brasil 2014
Van hooligan in Rotterdam tot welzijnswerker in Rio de
Janeiro. Michel van Egmond, verslaggever van Voetbal
international, gaat op pad door de favela's met Robert Smits,
die daar vele straatvoetbalprojecten runt.
Laatbloeier
en een
clubhopper
in één
Steun Robert nen en begon sim-
Smits in Rio Pel: met het uitde-
Ciro immobile
ITALIË
Eerst het WK, dan de
Bundesliga. Italië vlast
op zijn doelpunten,
maar ook Duitsland kijkt
uit naar Ciro Immobile, de
nieuwe spits van Borussia
Dortmund die de naar
Bayern München vertrek
kende Robert Lewandow-
ski moet opvolgen.
Voor de topscorer van de
Italiaanse Serie A (met 22
goals) betaalt Borussia
Dortmund 19 miljoen euro.
Bijzondere handelswaar
voor twee clubs is dat, Ju-
ventus en stadgenoot Tori
no delen de opbrengst. Die
constructie en het gesol
van club naar club illustre
ren dat Immobile (24) lang
zoekende is geweest.
Hij is een laatbloeier, Tori
no was zijn zesde club in
vier jaar. Gelijktijdig gin
gen ook de transferrechten
van hand tot hand. Genoa
verkreeg in 2012 voor 4 mil
joen recht op 50 procent
van de transferrechten. Een
jaar later eiste Juventus het
aandeel terug en verkocht
het voor een lager bedrag
(2,75 miljoen) door aan Tori
no.
Bij Torino schoot en kopte
Immobile dit seizoen zijn
beurswaarde stevig om
hoog, zo opvallend dat
bondscoach Cesare Prandel-
li hem selecteerde voor het
WK. Mario Balotelli en An
tonio Cassani zijn de eerste
keus in de Italiaanse aan
val. Naast Immobile werd
ook Alessio Cerci geselec
teerd, zijn aanvalspartner
met wie hij bij Torino een
vlijmscherpe tandem vorm
de.
oen Robert Smits op een middag
in Rio de Janeiro besloot zijn le
ven rigoureus om te gooien, had
hij al een heel bestaan in Neder
land achter de rug. Als zoon van
een vader met een concentratie
kampsyndroom kende hij een
turbulente jeugd. Zijn uitlaatklep was Vak
S, de groep hardekernsupporters van Feye-
noord die in de wilde jaren '70 en '80 vech
tend en plunderend van voetbalstadion
naar voetbalstadion trokken. Robert Smits
- alias De Neus - liep meestal vooraan. Dat
veranderde allemaal in 1984 toen hij aan
ven tegemoet te gaan, was zijn motivatie
öm al die honderden die nog volgden te
helpen. Want inmiddels is de herboren
hooligan directeur van stichting Remer,
opgericht om straatkinderen te helpen.
Hij mag dan al dertig jaar geleden De Kuip
en Rotterdam vaarwel hebben gezegd, zijn
hart klopt nog steeds voor Feyenoord.
Toen zijn ploeg in 2002 de UEFA Cup
won, rolden in Rio de tranen van blijd
schap over zijn gezicht. Voetbal betekent
nog steeds heel veel voor hem. Toch liep
hij onlangs mee in de zoveelste grote pro
testmars tegen het WK en trotseerde de
traangasaanvallen van de politie. „Ik ben
tegen dit WK. Ik vind dat het geld in Brazi-
Mfifisies var» zestien bevallen
nooit. Robert Smits moet er om vloeken,
heel hard en in plat Rotterdams. „Verdom
me, deze mensen zijn door iedereen verge
ten", zegt hij. „Dat kan toch niet?" Hij belt
de redactie van Globo TV en vraagt of ze
er een reportage in zien. Geen interesse.
In een van de straten achter de Avenida
Brasil ligt een Crackolandia, een proviso
risch tentenkamp waar meestal zo'n hon
derd crackverslaafden dealen en gebrui
ken. Smits omschrijft het als 'de hel'. En
hij overdrijft niet. Veel van de gebruikers
liggen slapend of half bewusteloos op de
stenen. Anderen maken juist ruzie, drente
len heen en weer, murmelen in zichzelf of
krabben zó hard aan hun lichaam dat het
pijn doet om naar te kijken. Een enkeling
wandelt met gesloten ogen voorbij. Verder-
het einde van een wereldreis belandde in
de grimmige buurt achter het grote trein
station van Rio de Janeiro. Daar, op een lu
guber plein dat in de volksmond het keel
gat van de duivel wordt genoemd, gebeur
de het. Een mokerslag, noemt hij het zelf.
Het is inmiddels dertig jaar geleden, maar
nog steeds kun je de verwondering in zijn
stem horen wanneer hij erover praat. „Ik
zag daar honderden kinderen op straat lig
gen. Ondervoed, ongewassen, sommigen
onder de zweren en de luizen. Bijna alle
maal waren ze verslaafd. Ze snoven goed
kope schoenmakerslijm tegen de honger
en de angst. Heel gek, maar ineens wist ik:
dit kan niet. Hier ga ik iets tegen doen."
Zo begon zijn tweede leven in Rio de Janei
ro. Hij ging in een
krottenwijk wo-
len van brood en
Robert Smits runt meIk aan. RJ0 S
armste kinderen.
inmiddels zestien »s Nachts, onder
straatvoetbalprojec- viaducten, in par
ten In Rio. Daarbij Is ken, boven metro-
financiële steun van roosters en tussen
het afval op
groot belang, leder straat Zo bHouwde
bedrag is van harte hij een vertrou-
welkom wensband op. Het
Voor meer informa- eerste kind dat hij
zo ver wist te kni-
tie over Robert Qr,
gen de straat en
Smits en zijn werk de drugs op te ge
in Rio de Janeiro ven om met zijn
www.helpmijleven.org hulp een ander le-
wc*r» hun vijitfe kind
lië beter kan worden gebruikt dan voor het
bouwen van grote voetbalstadions. Bijvoor
beeld voor de opvang van straatkinderen.
Of de gezondheidszorg. Vergis je niet: er
sterven in dit land mensen in de gangen
van het ziekenhuis. Maar wat me minstens
zo ergert, is het ideaalplaatje dat de FIFA
en de Braziliaanse overheid proberen te
schetsen van dit land. In plaats van de
mondiale aandacht te gebruiken om mis
standen aan de kaak te stellen, doen ze net
alsof het hier één groot vrolijk vakantie
park is. Maar zo is het niet."
Om dat te ondervinden, laten we deze och
tend vrijwillig onze nieren eruit ramme
len in een gammel bestelbusje. We zijn op
weg naar het noorden van Rio de Janeiro,
naar de achterkant van de ansichtkaart.
Het wordt een ontluisterende trip. We be
zoeken de krotten waar gezinnen met zes
kinderen moeten leven in een ruimte die
niet groter is dan een gemiddelde badka
mer. We ontmoeten meisjes van 16 die op
het punt staan te bevallen van hun vijfde
kind. We zien jongens die niet veel ouder
zijn met een revolver achter de band van
hun zwembroek gestoken lopen, of ver
dwaasd van de drugs tegen een boom leu
nen en uren in het niets staren.
Even later staan we onder een viaduct. De
rivier is buiten haar oevers getreden, het
water is de krotwoningen binnenge
stroomd en heeft alles verwoest. In sommi
ge huisjes sta je nu tot je enkels in de mod
der. Er is hier al dagen geen elektriciteit,
geen schoon water. Medeleven is hier
op wordt een meisje geslagen. Ze
schreeuwt en vloekt. Niemand slaat er
acht op. Hier verblijft iedereen op zijn ei
gen planeet.
Bij zijn bus deelt Robert Smits intussen
yoghurtdrank en koekjes uit, hoewel veel
verslaafden nauwelijks nog tanden heb
ben. „Vroeger leefden deze mensen langs
de Avenida Brasil. Maar dat is niet het
beeld dat het WK-comité wil uitdragen,
jongens die roven, meiden die zich prosti
tueren en honderden mensen aan de
crack. Dus werden ze verjaagd naar hier,
een paar straten verderop, uit het zicht.
Dat is mijn bezwaar tegen het WK: proble
men worden er niet door opgelost, alleen
verplaatst."
Het is tijd te vertrekken. Smits overhan
digt een speciale spray. „Hier, spuit dit op
je armen en handen. De meeste verslaaf
den hebben besmettelijke huidziekten."
e trekken verder, steeds
noordelijker. Het wordt
ook steeds stiller op straat.
We houden halt bij de in
gang van Antares, een fave-
la die straks ver genoeg uit
het zicht van de WK-gan-
ger ligt om nu niet door het leger te zijn in
genomen. Hier geldt nog gewoon het recht
van de sterkste. Hier zijn de drugsdealers
de baas.
Halverwege deze favela staat een sporthal
vol kogelgaten. Daar runt Smits sinds kort
een voetbalschooltje. Via het voetbal pro-
door Michel van Egmond
