Bloed en eer
M
standplaats Athene
Thijs Kettenis
J)
SPECTRUM 13
„Er komen dan wel steeds meer vrou
wen in het Amerikaanse Senaat en
huis van Afgevaardigden, maar nog
lang niet genoeg", zegt Nancy Pelosi,
de Democraat die van 2007 tot 2011 als
eerste vrouwelijke voorzitter van het
Huis van Afgevaardigden diende. Aan
hangers van de Republikeinse partij
gavèn volgens haar zeker 100 miljoen
dollar uit aan televisiespotjes waarin
de kiezer werd gewezen op haar
'zwakke, softe karakter'. „Je moet knet
tergek zijn", zei ze daarover onlangs
„en beschikken over een olifanten
huid om als vrouw de Amerikaanse
politiek in te gaan." Volgens haar is
dat nodig om met de onbeleefde Was-
hingtonse mannen om te gaan.
Ook Hillary Clinton erkent dat ze te
maken heeft gehad met de seksuele
moraal jegens vrouwen in de Ameri
kaanse politiek. Volgens Pelosi is dat
een obstakel voor veel vrouwen om
de politiek in te gaan: „Ze denken:
waarom zou ik mijn gezin aan deze
onzin blootstellen? Ik heb andere op
ties."
In tegenstelling tot de, tijdens zijn eer
ste campagne nog onbekende Barack
Obama, heeft over Hillary Clinton ie
dereen in de VS een mening. Ze ver
loor in 2008 de race om de nominatie
en kreeg een troostprijs: minister van
Buitenlandse Zaken. Die" benoeming
kan tijdens de campagne in haar na
deel werken. Het oordeel over Clin
tons erfenis uit die tijd is niet mild.
Ze kan daarom rekenen op glasharde
aanvallen van de tegenpartij. Ze heeft
in haar tijd als minister geen indruk
wekkende vredesonderhandelingen
gevoerd en bij een terreuraanslag in
Benghazi in Libië in 2012 kwamen
vier Amerikanen om, iets waarvoor ze
de verantwoordelijkheid volledig op
zich nam.
Dat Clinton ervaring heeft in Was
hington is evenmin een voordeel.
Want het centrum van de politieke
macht is in de ogen van veel kiezers
een stroperig, geldverspillend appa
raat. „Kiezers geven daarom de voor
keur aan nieuwe ideeën en een frisse
visie", schreef Karl Rove, de politiek
adviseur van George W. Bush in het
Wall Street Journal. Zijn lobby tegen
Hillary Clinton is allang begonnen.
Volgens Rove heeft Clinton 'een her
senbeschadiging opgelopen'.
Dan is er nog Clintons partijgenote
Elizabeth Warren die mogelijk ook
een gooi doet naar de kandidatuur
voor het presidentschap. Of Clinton
en' Warren eikaars concurrent gaan
worden, zal naar alle waarschijnlijk
heid pas eind dit jaar bekend worden.
De eerste kandidaatsdebatten staan ge
pland over een jaar, voor juni 2015.
Dat is een halfjaar voor de eerste voor
verkiezing in de staat Iowa en zeven
tien maanden voor de werkelijke ver
kiezingen. Ook Warren publiceerde
dit voorjaar haar autobiografie - iets
dat door veel Amerikanen wordt ge
zien als haar eerste campagnestap. In
de week dat Warren haar boek presen
teerde, publiceerde Clinton snel een
deel van haar boek online. De aan
dacht in de Amerikaanse pers ging
naar Clintons publicatie. Het eerste
wedstrijdje armpje drukken heeft de
doorgewinterde Clinton daarmee ge
wonnen.
Beide politici blijven ontwijkend ant
woord geven op de vraag of ze presi
dent willen worden. Warren: „Ik voer
geen presidentscampagne." In de te
genwoordige tijd. Dat ze het ook niet
gaat doen, zegt ze niet. Als Clinton
volgende week begint aan haar boek-
tour zal de vraag of ze 'het' gaat doen
de meestgestelde zijn. Ze zal haar ant
woord wel klaar hebben. Geteld vanaf
de boeklancering van Hard Choices is
het nog 881 nachtjes slapen tot aan de
presidentsverkiezingen op 8 novem
ber 2016. Pas dan weten we of de VS
de eerste vrouwelijke president krijgt.
Het is tamelijk angstaanjagend als je
op een plein in Athene tussen tien
tallen kleerkasten staat, die bulde
rend roepen om 'bloed en eer\ Ge
heel in het zwart gekleed en wild
zwaaiend met hun vuisten en de Griekse vlag. Ter
wijl daaromheen jongens in een cirkel met gestrek
te arm enorme, zwarte partijvlaggen omhooghou
den. Tijdens de campagne voor de lokale en Europe
se verkiezingen afgelopen maand heb ik een paar
bijeenkomsten van de extreem-rechtse (en volgens
velen neonazistische) partij bijgewoond. Op mijn
gemak voelde ik me daarbij niet Voortdurend loer
de ik om me heen of iemand het misschien op mij
voorzien had. Dat klinkt misschien overdreven,
maar ik stond erbij toen partijwoordvoerder en par
lementslid Ilias Kasidiaris op borg
tocht vrijkwam en een cameraman
sloeg en een fotograaf schopte. De
zelfde man gooide twee jaar geleden
tijdens een tv-debat een glas water
in het gezicht van een politieke tegen
standster en sloeg een ander meerde
re malen in haar gezicht. De mede
werkers van het tv-station sloten
hem op in een kantoortje, maar daar
uit ontsnapte hij.
Dat valt allemaal in het niet bij het
systematische geweld tegen migran
ten, waar Gouden Dageraad mee in
verband gebracht wordt. Justitie verdenkt de partij
van het aansturen van knokploegen die buitenlan
ders in elkaar slaan. In enkele gevallen zijn daar do
den bij gevallen. Het zijn zaken die af en toe door
mijn hoofd schoten, als buitenlander tussen al dat
intimiderende geschreeuw. En helemaal toen ik in
aanloop naar de verkiezingen een interview had
met Kasidiaris, in het hoofdkantoor van de partij
even buiten het centrum van Athene. Dat wordt per
manent bewaakt. Je komt binnen via een loodzwa
re, stalen deur. Binnen wemelde het van de ongure
types. Hier ben ik in het hol van de leeuw, als ze me
nu iets aandoen na een onwelgevallige vraag merkt
niemand het, schoot het door me heen. Maar tot
mijn verbazing werd ik allervriendelijkst ontvan
gen. Kasidiaris was heel beschaafd en zelfs vriende
lijk. Hij veroordeelde elk geweld, migranten konden
blijven als ze legaal in het land waren. Hij was dui
delijk met een charmeoffensief bezig, zo vlak voor
de verkiezingen. Ik kon hem altijd bellen als ik nog
vragen had. Dat heb ik inmiddels een paar keer ge
daan en hij neemt zowaar zijn telefoon op.
En zo heb ik met Kasidiaris en enkele andere partij
kopstukken inmiddels een vriendelijk, zakelijk con
tact. Griekse vrienden vragen waarom ik Gouden
Dageraad niet gewoon negeer, net zoals vrijwel alle
Griekse media inmiddels doen - behalve als het om
de rechtszaken tegen de partij gaat.
Maar dat is onmogelijk. Tijdens de Europese Verkie
zingen werd het de derde partij in Griekenland met
10 procent van de stemmen. En daarmee een belang
rijke politieke factor. Mijn vrienden denken daar
toch minder genuanceerd over. Een van hen ging
laatst op de vuist met een aanhanger van Gouden
Dageraad in een havenplaats op Kreta, en gooide
hem daarbij in het water. „Dat is waar jullie horen",
riep hij hem na. „Op de bodem van de zee."
ZATERDAG 7 JUNI 2014
KANDIDATEN DEMOCRATEN
voormalig gouver
neur van Montana en tegenwoordig
politiek commentator bij de nieuws
zender MSNBC, heeft gezegd dat hij
nadenkt over het presidentschap.
de huidige vice-presi
dent, wordt door 42 procent van de
Democraten genoemd als voor
keurskandidaat als Hillary Clinton
niet meedoet.
de gouverneur van
New York, heeft ook weieens laten
vallen dat het presidentschap hem
trekt.
senator van Mas-
sachussets, publiceerde net als Clin
ton deze maand een biografie en
wordt gezien als veelbelovend.
senator van de
staat New York, won in 2012 met
72 procent van de stemmen de re
gionale verkiezingen.
KANDIDATEN REPUBLIKEINEN
M is de eerste vrou
welijke gouverneur van New Mexi
co. In 2012 zoemde haar naam al
rond als potentiële running mate
van presidentskandidaat Mitt
Romney.
I'siil l;y werd uiteindelijk de run
ning mate van Romney. Hij wordt
binnen de partij gezien als een
groot talent.
Jcb liirr.! de zoon van de president
George Bush en de broer van presi
dent George W. Bush, heeft interes
se getoond.
r.li! ir. Chrir.fir-.,'gouverneur van New
Jersey, zei onlangs op de radio dat
het 'niet makkelijk wordt campagne
te voeren tegen Jeb Bush'.
hf-.hr! I"f lil, senator uit Kentucky,
heeft expliciet gezegd dat hij een
gooi gaat doen naar de nominatie
voor zijn partij.
Buttons die worden uitgedeeld
tijdens fondsenwerfacties van
Hillary Clinton.
foto's Hollandse Hoogte en
The New York Times
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
