5
is de
van
God is een
Braziliaan
Brasil 314 15
Als Turkije
me niet wil,
dan maar
Zwitserland
zaterdag 7 juni 2014
1
Om de ziel van een Braziliaan te begrij
pen, moet je hem betrappen op het mo
ment van een doelpunt, zo schreef de be
faamde journalist en voetbalfilosoof Ar
mando Noguiera. Als de nationale ploeg -
de Sele^ao - scoort, lijkt het hele land te
verdrinken in totale extase. De overleve
ring wil dat Brazilië het mooiste, sierlijk
ste en meest betoverende voetbal van het
hele zonnestelsel speelt. Maar hoe lang is
het eigenlijk geleden dat de wereld in ver
voering raakte door Os Canarinhos, ofwel
de Goddelijke Kanaries? Op het WK van
2010 werd Brazilië roemloos uitgeschakeld
door de kale knikker van een Utrechts bra
niemannetje (Wesley Sneijder), in 2006
strandde een matig elftal in de kwartfinale
tegen Frankrijk. De wereldtitels van 2002
en 1994 werden euforisch gevierd van Rio
de Janeiro tot diep in het oerwoud, maar
misten een gouden rand. Nee, de laatste
ploeg die een onvergetelijk meesterwerk
in de herinnering achterliet, was het Brazi
lië van de jaren '80. Socrates, Zico en Fal-
cao speelden het ultieme sambavoetbal,
heupwiegend in alle linies, alsof de Cana
rinhos écht uit de hemel waren neerge
daald. Het lot bepaalde dat juist dit elftal
nooit de hoofdprijs won. Er zijn voetbalro
mantici die dat tot op de dag van vandaag
als een wreed onrecht beschouwen.
Wie een fabelachtig uitzicht wil op de ere-
tempel van het Braziliaanse voetbal, moet
op een zonovergoten dag de Corcovado be
klimmen, de 713 meter hoge berg waarop
Jezus Christus de acht miljoen bewoners
van Rio de Janeiro omarmt. Diep beneden,
ais een vogelnest tussen de tegen de rot
sen slingerende favela's, ligt het Estadio
Jornalista Mario Filho, beter bekend onder
de naam Maracana. Geen stadion ter we
reld dat zoveel magische verhalen te vertel
len heeft. Maar ook geen stadion dat zo
vaak vervloekt is. Er zijn Brazilianen die
op hun knieën hebben gesmeekt om de
WK-finale van 2014 niet in dit machtige,
geheel verbouwde colosseum te houden.
In 1950, tijdens het eerste wereldkampioen
schap in Brazilië, verloor het thuisland im
mers de beslissende wedstrijd met 1-2 van
Uruguay. Nog steeds een nationaal trauma
waarbij de '74-deceptie van Oranje ver
bleekt. De arme doelman, Moacyr Barbosa,
werd tot zijn dood in 2000 gemeden als
een paria. De palen van zijn doel werden
in 1963, bij de eerste renovatie van Maraca
na, in stukken gezaagd voor zijn deur ge
legd. Kunnen Neymar en co na 64 jaar de
vloek verjagen?
Er worden gruwelijke verhalen verteld
over drugsmoorden in de favela's van Rio
de Janeiro, de stad waar het Nederlands elf
tal zijn basiskamp heeft opgeslagen. En in
derdaad, veel van die verhalen zijn dagelijk
se realiteit. Maar het is maar één kant van
de waarheid. Wie verstandig is en geen
gekke dingen doet, kan jarenlang relatief
veilig leven in de Cidade Maravilhoso, de
Wonderbaarlijke Stad. Er worden tegen
woordig zelfs Favela Tours voor toeristen
gehouden. En avontuurlijke voetbalfans
kunnen in de sloppenwijken bij families
een kamer voor het WK boeken. In de top
vijftig van de gevaarlijkste steden ter we
reld, die jaarlijks door een gerenommeerd
Mexicaanse instituut wordt opgesteld,
komt Rio de Janeiro niet eens voor. Salva
dor, de afro-Braziliaanse miljoenenstad
waar het Nederlands elftal tegen Spanje
zijn eerste wedstrijd speelt, staat wél hoog
op de lijst: nummer 14. Het Oranjelegioen,
met zijn wortelmannen en opblaasbare
klompen, moet dus op zijn hoede zijn. Ma-
naus, diep in het immense Amazonege
bied, is volgens de ranking (nummer 11)
de meest gevaarlijke WK-stad. En uitgere
kend daar strijkt het beruchte Britse sup-
porterslegioen neer voor de wedstrijd van
Engeland op zaterdag 14. juni tegen de Itali
anen. We zien de sensatiekoppen in de ta
bloids al voor ons.
Is dit een mythe of de waarheid?
Nuchtere Europeanen zullen geneigd
zijn om het eerste te zeggen, Brazilia
nen zijn overtuigd van het laatste.
'God is rond', zo balde chroniqueur
Noguiera in drie woorden de hele es
sentie samen van het Braziliaan-zijn.
En wie durft dit de komende weken
tegen te spreken?
Gökhan inler
ZWITSERLAND
Acht van de 23 spelers
werden geboren in
Kosovo, Macedonië of
Afrika. Zeven anderen heb
ben 'roots' in Bosnië, Tur
kije, Kroatië, Servië, Spanje
of Italië. Het multiculturele
gezicht van Zwitserland
weerspiegelt zich ook in
het aanvoerderschap.
Gökhan Inler (29) werd ge
boren in Zwitserland, hij is
kind van Turkse ouders en
speelt in Italië bij Napoli.
Toen de Turkse bonds
coach Fatih Terim hem pas
seerde voor het WK 2006,
koos Inler voor Zwitser
land en inmiddels speelde
hij meer dan zeventig inter
lands. Inler waakt bij de
Zwitsers over de balans bin
nen het elftal. Met stevige
tackles vormt de kaalge
schoren middenvelder een
barricade, vlak voor de ver
dediging. Zijn passes en af
standskogels zijn een aan
valswapen van betekenis.
„Hij is open en eerlijk, een
echte teamspeler. Daarmee
is hij voor veel spelers van
buitenlandse komaf een
voorbeeld wat integratie be
treft en een ideale aanvoer
der", zegt bondscoach Ott-
mar Hitzfeld.
Buiten het veld etaleert In
ler veelvuldig zijn dieren
liefde. Veel van zijn vrije
tijd gaat op aan het trainen
van zijn herdershond.
„Mijn hond heeft nu zoveel
discipline dat ik hem moet
gehoorzamen", aldus Inler.