J
GEZOND 5
Mannen meer
schade door MS
Griepmedicijnen
niet effectief
Eerste bacteriën
komen via placenta
TIPS
houding verandert bij het ouder worden
en vrouwen geen oestrogenen meer aanma
ken, zijn vrouwen extra gevoelig voor bot
breuken. Bij mensen met reumatoïde artri
tis zorgen gewrichtsafwijkingen van met
name de benen voor een groter valrisico.
Vaak zorgt medicijngebruik voor een grote
re fractuurkans bij een val.
Gemeenschappelijke deler van de groep is
dat alle deelnemers valangst hebben. Som
migen zijn een of meerdere keren onderuit
gegaan met alle gevolgen van dien zoals
botbreuken en maandenlange revalidatie.
Maar dat hoeft niet per se, zegt Bernts. Er
zijn ook mensen bij die nooit iets gebroken
hebben, maar wel doodsbang zijn te vallen.
Het gevolg hiervan is dat ze anders gaan lo
pen. „Ze maken zich kleiner en gaan
krampachtiger bewegen. Dat is altijd goed
te zien bij de looptraining. Het is geweldig
te zien dat ze na de training weer veel be
ter lopen. Ie ziet ze groeien."
Anita van Rooij heeft artrose, osteoporose
en fibromyalgie (een aandoening met pijn
in bindweefsel en spieren). In het verleden
brak zij verschillende keren haar pols waar
door ze bang is geworden. „Je komt hier
over die angst heen. Je leert onbewust heel
veel. Ik ben nu bijvoorbeeld veel bewuster
gaan lopen. Terwijl ik in het begin op de
hindernisbaan achter het stoepje bleef
staan, omdat ik er niet over durfde."
De cursus bestaat niet alleen uit trainingen
op de mat maar ook uit looptraining, een
hindernisbaan, het bespreken van preven
tiemaatregelen, spellen, informatie over
achtergronden van de ziektes, praktische
tips om hulp te vragen bij aanpassingen in
huis. Niet alleen docenten komen met tips.
De cursisten helpen elkaar ook want ze
hebben soms unieke tips opgedaan uit ei
gen ervaring (zie kader).
Omdat de cursus zo veel aspecten bestrijkt,
is stilzitten er niet bij. Na het onderdeel
'botbelastende oefeningen' staat de uitsmij
ter 'de trap' op het programma, een kwel
ling voor sommigen. Een voor een gaan de
dames onder begeleiding van het green-
team een trap op en weer af. Voor velen is
dat een enorme inspanning.
„Naar beneden gaan, vind ik moeilijker
dan naar boven", zegt Cor van der Zee. Bij
Anita van Rooij zie je dat ze pijn in haar
knieën heeft. „Dat komt omdat ze deze al
lang niet meer gebruikt", zegt Bernts. Eén
deelneemster gaat na de oefening zitten,
zo moe is ze. Maar allemaal volbrengen ze
deze barre tocht.
Trots en voldaan begeven ze zich naar een
andere zaal voor een speloefening. Deze
cursus is een investering die eigenlijk pure
noodzaak is, luidt daar de nuchtere conclu
sie. „We moeten met z'n allen langer thuis
blijven wonen. Als je dit soort basale din
gen niet kunt, hoe moet dat dan?"
Preventie
Badkamer
Slaapkamer
Botopbouw
DINSDAG 3 JUNI 2014
De ziekte multiple sclerose (MS)
komt meer voor bij vrouwen dan bij
mannen, maar mannen ondervinden
meer hersenschade van de ziekte. Dit
concluderen Amsterdamse onderzoe
kers uit metingen bij ruim 150 MS-pa-
tiënten die de ziekte ongeveer 6 jaar
hadden. Bij MS ontstaan er door nog
onbekende redenen ontstekingen in
de isolerende laag die zich rondom de
zenuwcellen in de hersenen en het
ruggenmerg bevindt. De ontstekingen
beschadigen de isolatielaag waardoor
zenuwprikkels zich moeilijker kunnen
verplaatsen langs de zenuwbanen. Dit
leidt tot uitval van lichamelijke func
ties Ofschoon de hersenen van de
mannelijke en vrouwelijke patiënten
in het Amsterdamse onderzoek onge
veer evenveel ontstekingen vertoon
den, waren de hersenen van de man
nen gemiddeld meer in omvang afge
nomen dan die van de vrouwen. De
mannen met MS scoorden gemiddeld
een stuk slechter dan de vrouwen op
geheugentesten en concentratietes-
ten.
Bron: VU medisch centrum Amster
dam
De antigriepmedicijnen oseltamivir
(merknaam Tamiflu) en zanmivir
(merknaam Relenza) zijn amper effec
tief. Dit blijkt uit een analyse van alle
onderzoeksgegevens van de fabrikan
ten door The Cochrane Collaboration.
Het gebruik van de medicijnen ver
illustratie Getty Images
kort de duur van griep(achtige) klach
ten met ongeveer een halve dag. De
Cochrane-onderzoekers vonden in de
gegevens van de fabrikanten geen be
wijs voor het door de fabrikantenge-
daimde verminderde risico van opna
me in het ziekenhuis wegens ernstige
complicaties (longontsteking) bij
griep. Wel was er bij het gebruik van
oseltamivir door kinderen een ver
hoogd risico op misselijkheid en bra
ken, hoofdpijn, psychiatrische klach
ten en mogelijk nierproblemen.
Bron: Cochrane Collaboration en BMJ
Anders dan altijd gedacht, ontvangen
baby's hun eerste bacteriën niet pas
tijdens of vlak na de geboorte. Ameri
kaanse onderzoekers tonen nu aan
dat de placenta kleine hoeveelheden
bacteriën bevat. De bacteriesoorten
in de placenta zijn dezelfde als de
soorten die in de eerste week na de
geboorte op de huid, in de darmen, in
de mondholte en elders in of op het
lichaam van de baby voorkomen. Ze
vertonen veel overeenkomsten met
de bacteriesoorten in de mondholte.
Dit wijst erop dat de mondbacteriën
van een zwangere vrouw mogelijk be
palend zijn voor de bacteriën die in de
placenta en in de baby terechtkomen.
Dit verklaart mogelijk het verband dat
in diverse studies is gevonden tussen
de aanwezigheid van ontstoken tand
vlees bij zwangeren en de verhoogde
kans op pre-edapsie (zwangerschaps
vergiftiging) en/of het voortijdig op
gang komen van de bevalling.
Bron: Science Translational Medicine
Anita van Rooij leert hoe ze moet vallen on
der begeleiding van Corine Bernts (links) en
Jenneke van der Linden (rechts) van het
greenteam. foto Flip Franssen
www.maartenskliniek.nl
Een onderdeel van de cursus is
dat de valgevaren thuis in kaart
worden gebracht. Vandaag zijn de
douche en de slaapkamer aan de
beurt. Samen met ergotherapeu
te Jeanette Derks ontdekken de
deelnemers de 'valgevaren'.
In de badkamer zijn dat een glad
de douchevloer, de douchebak
met opstaande rand, drempels,
douchematjes, gebruik van
douchegel op oliebasis (glad!).
Tips: vervang de gladde tegels
door een antislipvloer, gebruik
een speciaal bankje dat je op het
bad kunt zetten, gebruik geen
douchematten, houd je nooit vast
een verwarmingspijpen of
douchestang maar installeer beu
gels om je aan vast te houden.
Tips van de deelnemers: rubberen
loper in de douche, bankje of
stoel in de douche zodat je kunt
gaan zitten, niet meer in bad
gaan; alleen onder de douche.
Gevaren: openstaande kastdeu
ren, uit bed vallen, duisternis zo
dat je niets ziet, moeite met uit
bed komen, opstaan met duizelig
heid
Doe kastdeuren altijd dicht, zet
bed tegen de muur, doe eerst de
lamp aan voordat je opstaat, werk
loszittende kabels goed weg, zit
eerst even op bedrand voordat je
opstaat zodat je niet duizelig
wordt, zet eventuele rollator
naast het bed en altijd op de rem.
Tips van de deelnemers: koop
een groot bed van 1.20 meter zo
dat je er minder snel uitvalt,
maak gebruik van elektrische lat-
tenbodem. Neem gordijnen die
het niet aardedonker maken zo
dat het altijd een beetje licht is in
de slaapkamer en slaap (als je niet
tegen licht kunt) met een slaap
masker.
reageren?
Het skelet vernieuwt zich om de
zeven a tien jaar. Hoe het zich ont
wikkelt, is te beïnvloeden. Botop
bouw stimuleren kan door bewe
ging, veel buiten lopen, extra slik
ken van vitamine D, niet roken,
traplopen.
gezondheid@depersdienst.nl
