t
4
Crisis sloopt helft van
vermogen Nederlanders
Inkomen
daalt voor
derde jaar
op rij
Van strafbank) e af, maar tekort daalt te traag
Oxfam: Ongelijkheid groeit
12 ECONOMIE
0,16%
-0,13%
0,07%
0,29%
-0,08%
vwdgroup
BEURS VAN AMSTERDAM
1,64%
1,3598
-0,58%
-0,53%
Dat blijkt onder meer uit het rap
port Welvaart in Nederland 2014
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS). Zo dramatisch
als het bovenstaande mag lijken,
de meeste Nederlanders voelen
geen centje pijn. Om de simpele
reden dat het vooral om een papie
ren kwestie gaat. Het gedaalde ver
mogen wordt pas een probleem
wanneer iemand bijvoorbeeld
zijn baan verliest of scheidt, en
dan het huis moet zien kwijt te ra
ken. Als het huis onder water
staat - en dat is bij 1,4 miljoen wo
ningen het geval - wordt de verko
per geconfronteerd met een rest
schuld. Om dat te voorkomen,
zijn veel Nederlanders de afgelo
pen jaren waar het kon hun hypo
theek gaan aflossen.
Het gevolg daarvan is weer dat de
economische reprise trager ver
loopt dan in omringende landen.
Waar landen als Frankrijk en
Duitsland met hun bruto binnen
lands product (bbp) alweer zitten
op de cijfers van voor de banken-
crisis, ligt het bbp in Nederland
nog zo'n 4 procent daaronder.
Volgens het CBS is de inkomens
ongelijkheid in Nederland nauwe
lijks toegenomen. Nederland be
hoort - na Slovenië, Zweden, Tsje
chië en Slowakije - tot de top-5
van landen met de laagste inko
mensongelijkheid. De theorie van
de Franse econoom Thomas Piket-
ty, die stelt dat de rijken steeds rij
ker worden omdat hun vermogen
sneller groeit dan de economie,
gaat volgens het CBS niet op.
In Nederland werkt de belasting
dienst als 'gelijktrekker'. De 10
procent met de laagste inkomens
betaalde in 20110,5 miljard belas
ting en premies op een totaal van
82,5 miljard. De 10 procent met de
hoogste inkomens droeg 31,3 mil
jard euro af, en dat is bijna 38 pro
cent van het totale bedrag, stelt
het CBS in het rapport.
Toch zou de inkomensongelijk
heid de komende jaren nog wel
eens fors kunnen gaan toenemen.
Het rapport besteedt namelijk
ook aandacht aan de situatie bij
de groeiende groep zzp'ers. Dat
lijkt de meest kwetsbare groep
werkenden. In 2013 ging het al om
11 procent van de beroepsbevol
king, 784.000 mensen, tegen
570.000 in 2005. Hun doorsnee in
komen bedroeg 25.000 euro, te
gen 33.000 euro voor de gemiddel
de werknemer. Slechts 15,8 pro
cent van de zzp'ers hebben een ar
beidsongeschiktheidsverzekering
of een pensioenvoorziening. An
ders dan werkgevers met perso
neel hebben de meeste zzp'ers
geen groot kapitaal geïnvesteerd
in hun zaak, die ze bij hun pensio
nering kunnen verkopen. Zij zou
den op termijn kunnen uit
groeien tot de nieuwe armen.
Stelt het CBS vast dat de inko
mensongelijkheid in Nederland
klein is en stabiel blijft, ontwikke
lingsorganisatie Oxfam Novib be
weert het tegendeel. In Eerlijke be
lasting, gelijke kansen stelt Oxfam
dat de vermogensongelijkheid in
Nederland net zo groot is als in
Polen of in de Verenigde Staten.
'De vijf rijkste families hebben sa
men zo'n 32,5 miljard euro, bijna
net zoveel als de 3,2 miljoen arm
ste Nederlanders bij elkaar.'
Nederland is volgens directeur
Farah Karimi geen nivelleringspa
radijs. Vermogen levert volgens
haar veel meer winst op dan inko
men uit werk. Oxfam Novib wil
dat graag anders zien. De heffing
op vermogen moet omhoog.
DEN HAAG - Het gemiddelde inko
men in Nederland is in 2012 weer
iets gedaald. Dat blijkt uit het rap
port Welvaart in Nederland 2014
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek.
Het is de derde daling sinds 2010.
Het goede nieuws is volgens het
CBS dat het consumentenvertrou
wen in 2013 fors is toegenomen.
Volgens Peter Hein van Mulligen,
hoofdeconoom bij het CBS, is de
invloed van de crisis nu nog meer
zichtbaar dan in het eerste wel
vaartsrapport, dat twee jaar gele
den uitkwam. In 2012 gingen de
inkomens gemiddeld met 1 pro
cent omlaag, na dalingen in 2010
en 2011 van respectievelijk 0,5 en
0,8 procent. Ook mensen met een
uitkering leverden in: gepensio
neerden 1,2 procent, mensen in de
bijstand 1,5 procent.
De verschillen tussen de hoogste
en de laagste inkomens in ons
land zijn stabiel en relatief klein,
zegt Van Mulligen. Het inkomen
is in Nederland op een hoog ni
veau gebleven, zegt hij. Het zijn
ouderen die de hoogste inkomens
hebben. Vooral de groep tussen 55
en 64 zit vaak op de top van zijn
loonschaal. „Daarna neemt het
iets af omdat de AOW en pensioe
nen meestal lager zijn."
De hoogste inkomens worden ge
vonden in het westen van het
land. Bloemendaal scoorde in 2011
het hoogst. In Brabant wonen
juist veel vermogenden, blijkt uit
het rapport. De gemeente met het
laagste gemiddelde inkomen is Pe-
kela.
Zo'n 10 procent van de AOW'ers
heeft een inkomen dat nauwelijks
boven de kale uitkering uitkomt.
Dat is volgens Van Mulligen een
groep die langzaam maar zeker
slinkt. „Het gaat vaak om vrou
wen die zelf geen betaald werk
hebben gehad. Hun aanvulling is
dan soms een nabestaandenpen
sioen."
Hoera, minister Jeroen Dijssel-
bloem (Financiën, PvdA) mag de
vlag uitsteken. Nederland kan ein
delijk van het gehate Europese
strafbankje af nu het begrotingste
kort is teruggebracht onder de
grens van 3 procent van het natio
naal inkomen. Dit betekent dat
Nederland niet langer onder ver
scherpt Brussels toezicht komt te
staan via de zogeheten buitenspo
rig tekortprocedure.
Sinds 2009 hield de Europese
Commissie, het dagelijks bestuur
van de EU, Nederland extra in de
smiezen omdat de begrotingste
korten jaar op jaar boven de 3-pro-
centnorm uitkwamen. In 2013
werd het tij pas gekeerd. Ook in
2014 en 2015 gaat het de goede
kant op. Brussel laat de teugels
daarom wat vieren. De Europese
Raad van regeringsleiders moet
nog wel instemmen met ophef
fing van het verscherpte toezicht,
maar dat is een formaliteit.
Daarmee komt ogenschijnlijk een
einde aan de cyclus van telkens
nieuwe bezuinigingen - en belas
tingverhogingen - om het tekort
te drukken. Dat is een welkom sig
naal voor een kabinet dat bezuini
gingsmoe is. Coalitie- en gedoog-
partijen zien inmiddels hun kans
schoon alweer te pleiten voor las
tenverlichting. Maar zoveel ruim
te is daar niet voor, waarschuwde
Dijsselbloem eerder. De commis
sie hijgt namelijk nog steeds een
beetje in zijn nek. Naast de 3-pro-
centsnorm hebben EU-landen
sinds een paar jaar ook nog een
andere afspraak: het begrotingste-
kort mag op de middellange ter
mijn nog maximaal een half pro
cent bedragen. Om daar te ko
men, moet het tekort ieder jaar
met een half procent dalen. Aan
deze eis voldoet Nederland vol
gens de prognose niet. Het tekort
daalt te traag. De commissie roept
Nederland daarom op de reeds in
gezette 'begrotingsmaatregelen te
versterken'. Ofwel: er moet een
tandje bij. Tamelijk dwingende
suggesties doet de commissie: de
hypotheekrenteaftrek kan verder
worden afgebouwd, huren kun
nen voor hogere inkomens om
hoog en belasting op consumptie,
vervuiling en vermogen zouden
moeten stijgen om belasting op ar
beid te kunnen verlagen. Achter
over leunen is er nog niet bij.
410
408
406
420
400
380
16743,63
opening: 16716,85
4237,20
opening: 4247,96
9950,12
opening: 9986,86
6864,10
opening: 6844,51
4515,89
opening: 4523,56
12:00
16:00
mei
apr
CAC40
FTSE
DAX
DOW JONES
NASDAQ
AEX INDEX 2 JUN
408,77 1.S6 (+0,38%)
New Sources Energy 10,26%
Pharming 8,46%
ICT 3,93%
Eurocastle 3,38%
Docdata 3,14%
Lavide Holding
Dico
Source Group
TIE Kinetix
Cryo
EURONEXT
-7,30%
-7,24%
-5,20%
-2,82%
-2,77%
AEX
slot
+?-
ytd%|
Aegon
6,41
0,05
-4,94
Ahold
13,42
0,10
14,61
Akzo Nobel
54,75
-0,23
-0,80
ArcelorMittal
11,20
-0,00
-12,60
ASML
63,33
0,37
-5,97
Boskalis
42,20
0,42
13,37
Corio
36,99
0,30
20,82
Delta Uoyd
18,00
0,18
3.19
DSM
52,63
-0.27
-5,87
Fugro
42,10
-0.22
0,74
Gemalto
79,46
-0,19
-0,20
Heineken
51,65
-0,06
6,35
ING
10,36
0,08
2,57
KPN
2,67
-0,04
13,79
OCI
28,30
0.22
-14.39
Philips Koninklijke
23,26
0,10
-9,58
Randstad
43,14
0,46
-6,44
Reed Elsevier
16,46
0,04
9,60
Royal Dutch Shell A
29,01
0,16
14,78
S8M Offshore
11,94
0,01
-19,29
TNT Express
6,54
-0,01
-2,67
Unibail-Rodamco
206,35
1.25
15,84
Unilever Cert
31,92
0,16
11,16
Wolters Kluwer
21,95
-0,01
9.52
Ziggo
34,56
-0,02
4,10
A MX
slot
*1-
ytd%|
Aalberts
24,16
0,02
6,01
Accell
13,70
-0,12
6,15
Air France-KLM
11,46
0,28
51,07
Aperam
23,92
-0,01
78,18
Arcadis
26,39
0,46
5,32
Arseus
40,10
0,10
47,72
ASMI
30,64
30,12
BAM
3.81
-0,02
1,99
Binck
8,40
-0.17
12,43
Brunei
46,10
0,06
6,00
Corbion
16,24
-0,12
6,40
Eurocommercial Prop.
35,75
0,41
15,85
Exact
26,56
-0,03
16,18
Nieuwe Steen Investments
4.72
0,09
4,68
Nutreco
32,26
-0,08
-8,74
PostNl
3,57
-0,03
-14,00
Imtech
1.14
-0,01
-46,81
Sligro
32,65
0,20
19,98
Ten Cate
20,70
- -0,20
-7,57
TKH
25,88
0,08
4,93
TomTom
5,44
-0,00
6,62
USG
11,70
0,10
22,20
Vastned
37,65
0,26
19,22
Vopak
37,87
0,50
-8,67
Wereldhave
65,85
0,48
21,44
VALUTAMARKT
verkoop
aankoop 1
US dollar
1,26
1.50
Britse pond
0,75
0,89
Yen
122,28
152,68
Zwitserse frank
1.14
1,33
RENTE
10-jarige staatsobligatie
+0,06%
was 1,64%
VALUTA
verhouding euro/dollar
was 1,3633
GOUDPRIJS I OLIE
per troy ounce in US dollar
1.243,80
actuele prijs vat Brentolie
$108,83
Koersinformatie afkomstig van vwd group
www.vwd.eu - tel: 020 710 17 10
excellence in financial solutions
AMSTERDAM - Op de Europese aandelen
markten was de handel gisteren flinterdun. Be
leggers waren voorzichtig in de aanloop naar
het rentebesluit van de Europese Centrale
Bank (ECB) op donderdag en een belangrijk
maandrapport over de Amerikaanse arbeids
markt dat een dag later verschijnt. Bij de
hoofdfondsen in Amsterdam stonden uitzend
bureau Randstad, verzekeraar Delta Lloyd en
baggeraar en maritiem dienstverlener Boskalis
bovenaan met koerswinsten van ruim 1 pro
cent. Telecombedrijf KPN bungelde onderaan
met een verlies van 1,7 procent.
WALLSTREET
NEW YORK - De Amerikaanse beurzen zijn
licht positief aan de nieuwe maand begonnen.
De twee belangrijkste graadmeters eindigden
net boven de recordstanden waarmee vrijdag
de maand mei werd afgesloten. Het Institute
for Supply Management (ISM) zorgde vroeg in
de handel voor verwarring door met verkeer
de cijfers over de groei van de Amerikaanse in
dustrie te komen. Aanvankelijk werd gemeld
dat die in mei is afgevlakt, maar na twee cor
recties op rij kwam uit de cijfers toch een aan
trekkende groei naar voren. Tot grote koersbe-
wegingen leidde de vergissing niet.
ACHTERGROND
WELVAART IN NEDERLAND
door Wilko Voordouw
DEN haag - Ondanks vijfjaar crisis
zijn de inkomensverschillen in Ne
derland relatief klein gebleven,
zegt het CBS. Toch hebben Neder
landse huishoudens tussen 2008
en 2012 de helft van hun vermo
gen verloren. Vooral op de woning
markt werd verlies geleden. De hui
zenprijzen daalden en de hypo
theekschuld nam toe.
Peter Hein van Mulligen presenteert het CBS-rapport. foto Roel Visser/HH
door Wilko Voordouw
ACHTERGROND
BEGROTINGSTEKORT
door Laurens Kok
DEN HAAG - Nederland staat binnen
kort niet langer onder verscherpt
Europees toezicht, nu de begroting
onder de 3-procentsnorm zit. Maar
tussen neus en lippen hint Brussel
alweer op verdere bezuinigingen.
Er komt ogenschijnlijk een
einde aan de cyclus van
nieuwe bezuinigingen om
het tekort te drukken
