24 ZEELAND
VEILIGHEIDSHUIS
In het Veiligheidshuis Zeeland in Vlissingen
wordt geprobeerd om samen criminaliteit,
recidive en overlast tegen te gaan.
Huiselijk geweld
sluipt erin. Het
begint met 'je bent
een slechte
moeder*
We trekken die
man die zijn vrouw
mishandelde zo
snel mogelijk naar
binnen
Wat doen we als de
ze man vrijkomt,
vraagt Anita
Aernouts*. De me
dewerkster van
het Blijf-van
mijn-lijfhuis
noemt de naam van een Zeeuw in voorarrest
zit wegens verboden wapenbezit. Hij komt
binnenkort vrij en zijn Walcherse vriendin is
heel bang dat zij het dan moet ontgelden. Zij
tipte namelijk de politie over dat wapen. Hij
weet dat en staat erom bekend dat hij geweld
gebruikt.
Rondom de vergadertafel van het Veiligheids
huis zitten mensen van politie, justitie, Steun
punt Huiselijk Geweld, Bureau Jeugdzorg en
Maatschappelijke Opvang. Ze bespreken de
meest recente meldingen van huiselijk geweld
en kijken of er iets gedaan moet worden om
erger te voorkomen. Tijdens de besprekingen
blijkt al direct dat huiselijk geweld overal voor
komt. Het eerste geval gaat over een Zeeuwse
politicus die verdacht wordt van mishande
ling van zijn vrouw. Christiaan Timmermans
(Openbaar Ministerie) geeft aan dat die man,
als het bewijs rond is te krijgen, voor moet ko
men voor bedreiging en mishandeling. Alle
aanwezigen hebben de indruk dat ze geen ver
dere actie moeten ondernemen. Dat is wel het
geval bij de volgende zaak die de code Rood
heeft. Een mishandeling van een vrouw die sa
men met haar dochtertje aan het fietsen was.
Haar ex zag hen, hield hen aan, spuwde en
sloeg waarbij de fiets viel en hun dochtertje
hard op het asfalt terecht kwam. De dader is
een veelpleger. „We trekken hem zo snel als
mogelijk naar binnen", zegt Schets. Na zijn ar
restatie wordt gekeken of de man een contact
verbod kan krijgen.
Er wordt een hele lijst van incidenten bespro
ken en elke keer wordt bepaald of er iets ge
daan moet worden en door wie. En alles
wordt vastgelegd zodat iedereen aan te spre
ken is op de resultaten. Politieagent Wim Dek
geeft in enkele gevallen aan dat ervoor ge
zorgd moet worden dat het slachtoffer weer
baarder moet worden. Want lang niet alle
slachtoffers durven een mishandeling te mel
den, laat staan aangifte te doen. Tijdens de
rondvraag meldt Aernouts dat ze nog van een
zaak heeft gehoord en dat er actie moet wor
den ondernomen omdat de vrouw en haar kin
deren gevaar lopen als haar vriend weer vrij
komt. Alle partijen komen tot de slotsom dat
haar angst reëel is en dat het misschien niet
veilig is als ze thuis blijft. Er komt een veilig
heidsplan zodat de vrouw en kinderen kun
nen onderduiken als dat nodig is.
Drie keer per week worden op die manier de
meest recente gevallen van huiselijk geweld
besproken en gekeken wat er gedaan kan wor
den om te voorkomen dat zoiets nog eens
voor zal vallen. Afhankelijk van de ernst van
de situatie geeft de voorzitter elke casus een
kleurcode mee, waarbij geel staat voor niet al
te ernstig tot rood voor 'bloed aan de muur'.
Hoe vaak huiselijk geweld voorkomt is voor
allen nog steeds een raadsel. Maar de mensen
in het Veiligheidshuis zijn er van overtuigd
dat de bereidheid om het te melden steeds
meer toeneemt. Maar het blijft moeilijk om
op te treden. Zeker als er sprake is van geeste
lijke mishandeling, zegt Anita. „Het OM kan
pas iets doen als er sprake is van fysiek ge
weld." En ze weet maar al te goed dat geeste
lijke mishandeling minstens zo erg kan zijn
als lichamelijke. Bovendien is die vorm van
mishandeling voor de buitenwacht niet te
1
1
1
45 VEILIGHEIDSHUIZEN
zien. „Het sluipt er in. Het begint met 'je bent
een slechte moeder! en wordt erger en erger."
Ze constateert ook dat door de economische si
tuatie er meer huiselijk geweld voorkomt.
„Schulden leiden ertoe dat er meer spannin
gen zijn binnen gezinnen." Voorzichtig zegt
ze dat uit onderzoeken blijkt dat bij één op de
vier relaties er geweld wordt gebruikt.
Het screeningsoverleg Huiselijk Geweld is een
van de vele overleggen die plaats vinden in
het Veiligheidshuis in Vlissingen. Daar zitten
tal van organisaties bij elkaar om ervoor te zor
gen dat ze eikaars kennis en contacten delen.
Jaren geleden zei gedeputeerde George van
Heukelom dat er alleen al in Zeeland meer
dan 36 organisaties zijn die zich bezig houden
met (probleem)kinderen. En al die organisa
ties waren volgens hem omgeven door grote
Chinese muren waardoor er nauwelijks onder
ling contact was. Waardoor het voor kon ko
men dat meerdere organisaties zich met een
kind of haar familie(leden) bezig hielden zon
der dat ze dat van elkaar wisten en zonder on
derlinge afstemming. Om daar verandering in
te brengen is het Centrum Jeugd en gezin en
het Veiligheidshuis bedacht.
Twaalf jaar geleden werd in Tilburg het eerste
Veiligheidshuis opgericht. Vijfjaar geleden
dwong de minister ook de Zeeuwse gemeen
ten en organisaties tot samenwerking in een
dergelijk huis. Vooraf was er veel weerstand
omdat organisaties en overheden geen autono
mie wilden opgegeven en invloed en macht
f
'Dat samen bij
elkaar zitten werkt'
Anita Aernouts
Christiaan Timmermans (OM)
door Emile Calon
f
In Nederland zijn 45 Veiligheidshuizen waar ver
schillende organisaties samenwerken om over
last, huiselijk geweld en criminaliteit terug te
dringen.
Zeeland telt één Veiligheidshuis, het staat in
Vlissingen. Organisaties die actief zijn binnen
dat huis zijn: Advies- en Steunpunt Huiselijk Ge
weld, Bureau Jeugdzorg/Advies en Meldpunt
Kindermishandeling, Dienst justitiële Inrichtin
gen, Emergis, de gemeenten, GGD, Halt, Leger
des Heils, Maatschappelijk Werk, MEE Zeeland,
Openbaar Ministerie, Politie, Provincie, Raad
voor de Kinderbescherming, Reclassering,
Slachtofferhulp, Stichting Door, Stichting Ju-
vent, Stichting Mozaiek, Tragel Zorg en William
Schrikker Groep.
Volgens een studie door criminoloog Ben
Rovers leveren Veiligheidshuizen een daadwer
kelijke bijdrage aan het terugdringen van de cri
minaliteit.
