De praktijk blijkt
nogal weerbarstig
Kreekrugplan blijft
stip op de horizon
ZEELAND 33
we ons op Vietnam en Bangladesh.
De Delta Water Award 2012 omvatte,
naast een bedrag van 15.000 euro,
een studiereis naar New Orleans
(dat in 2005 na de orkaan Katrina
werd getroffen door grote overstro
mingen) en andere delen van de
staat Louisiana. „Dat was indrukwek
kend, vooral ook om mee te krijgen
wat daar is gebeurd en te zien hoe
ontzettend voortvarend alles daarna
is aangepakt. De schaal is echt
enorm. Daarmee vergeleken is de si
tuatie in Nederland heel overzichte
lijk."
Het idee van Dutch Water Mining - bij de Del
ta Water Award 2012 bekroond met een
tweede plaats - is een oplossing voor meer
dere problemen. Met biologisch geprodu
ceerde waterplanten en schelpdieren wordt fosfaat, de
belangrijkste veroorzaker van blauwalg, uit het water
gehaald. Dit fosfaat kan weer worden gebruikt als
steeds schaarser wordende grondstof die belangrijk is
voor de voedselproductie.
Het plan werd bedacht door een team van vijf adviesbu
reaus, onder leiding van Edward van Os van Infram.
„We dagen onze medewerkers regelmatig uit om aan
dit soort initiatieven deel te nemen en daarmee even
helemaal de handen vrij te hebben om, zonder een al
te veel van tevoren bepaalde richting, zelf slimme op
lossingen voor problemen te bedenken. Dat is heel
goed en inspirerend."
Het streven was om na de Delta Water Award een
proefproject in het Volkerak-Zoommeer op te zetten.
Omdat daar al veel plannen voor waren, werd uitgewe
ken naar de Binnenschelde. „Ook dat is met de waterbe
heerder nooit echt van de grond gekomen. Er spelen al
tijd zoveel belangen en er zijn al zoveel ideeën, dat het
moeilijk is om daartussen te komen."
„Ons plan is bovendien nog geen bewezen techniek. Je
moet het in de praktijk kunnen waarmaken en dat kost
geld. Dat is vaak de beperkende factor. Wij zijn zeker
nadrukkelijk met dit concept de boer op geweest. We
zijn zelfs met waterschap Brabantse Delta op een inter
nationale missie naar China geweest, waar we onze
ideeën hebben gepresenteerd. Uiteindelijk is het nooit
gelukt om een stuk water te krijgen waar we het pro
ject in de praktijk kunnen testen."
Van Os blijft vertrouwen houden dat een waterbeheer
der zich meldt die er wel daadwerkelijk mee aan de
slag wil. „Ik heb goede hoop, maar de praktijk is nogal
weerbarstig gebleken de afgelopen twee jaar. Het is nog
steeds een waakvlam en als er kansen zijn, gaan we
daar zeker achteraan."
De KREEK teRUG, zo heette het idee waar
mee het team van kennisinstituut Deltares
en onderzoeksinstituut Imares Wageningen
UR twee jaar geleden de derde plaats behaal
den bij de Delta Water Award. Zij bedachten een crea
tieve oplossing voor het tekort aan zoet water voor de
landbouw in de Zuidwestelijke Delta.
Het plan gaat uit van een optimaal gebruik van de
kreekruggen. In deze diepe zandafzetting kan regenwa
ter zich makkelijk verzamelen. Sloten door of naast de
kreekrug voeren dat zoete water echter af. Door die slo
ten te dempen en verderop een kwelsloot te graven om
het omliggende zoute water te draineren, kan de zoet
waterbei onder de kreekrug zich uitbreiden. De licht
brakke zone verderop leent zich voor natuurontwikke
ling en vogels, terwijl het zoute water in de kwelsloot
kansen biedt voor het kweken van bijvoorbeeld algen,
schelpdieren en zilte gewassen.
„Wat ik mooi vond, is dat het idee echt werd onder
steund door regionale partijen, zoals de provincie en
waterschap Scheldestromen", zegt Esther van Baaren
van Deltares. „Dat is vooral dankzij de Delta Water
Award. Die heeft ons veel pr opgeleverd."
Uitwerking van de plannen is niettemin lastig en een
proces van lange adem gebleken, omdat er geen budget
is voor uitgebreide onderzoeken en verandering van
landgebruik vaak niet wenselijk is. Wel is inmiddels
een proefgebied geselecteerd nabij Wemeldinge, om de
mogelijkheden van een zoetwatervoorziening voor
fruittelers te bekijken. „We hebben een aantal bijeen
komsten met ondernemers gehad. Zij gaan, het jaar
rond, zelf meten waar sloten zout en zoet zijn."
Het is een eerste aanzet, zegt Van Baaren. „We hebben
afgesproken dat we elkaar op de hoogte houden. Het
oorspronkelijke plan blijft een stip op de horizon. Wat
in elk geval wel gelukt is, is het op gang brengen van
een bewustwordingsproces: als je zoet water wil vast
houden, moet je naar de ondergrond kijken."
VRIJDAG 30 MEI 2014
De Delta Water Award staat onder aus
piciën van het Kennis Netwerk Delta
Water en wordt mede mogelijk ge
maakt door de Provincie Zeeland, Rijks
waterstaat, HZ Delta Academy, Water
schap Scheldestromen, Evides en Uni
versity College Roosevelt
Thema van de derde editie is de zoet-
waterproblematiek in de Zuidwestelij
ke Delta. De inschrijftermijn sluit van
daag. De vakjury maakt begin juli be
kend welke teams mee mogen doen
aan de eindronde. In januari 2015
wordt de prijs uitgereikt
Zie ook: www.deltawateraward.com
De winnaars van de Delta Water Award 2012. Met de champagnefles: Sander van Rooij (1e prijs). Rechts naast
hem Edward van Os (2e prijs) en Esther van Baaren (3e prijs), foto Marijana Pajovic
