Vrijheid
en meer
DIZZIE 17
SIGNALEMENT Oud-bankier Herman
Wijffels heeft zijn sporen verdiend. Het
leven van de geboren Zeeuws-Vlaming is nu
gevangen in een biografie.
ZEEUWSLANDSCHAF
Bert Wagendorp spreekt over zijn Ventoux
Zeeuws Landschap
Herman Wijffels is één
van de meeste ge
vraagde sprekers van
ons land. Als oud
topman van de Rabo
bank, oud-voorzitter
van de Sociaal-Econo
mische Raad (SER) en oud-bewindvoer
der bij de Wereldbank is hij een man
van gewicht, wiens woord telt. Om die
populariteit in goede banen te leiden,
staat Wijffels tegenwoordig ingeschre
ven bij een 'sprekers- en inspiratiebu
reau'. Wie hem daar 'inhuurt', moet re
kening houden met een prijskaartje tus
sen de ïooo en 6ooo euro.
Het werd de hoogste tijd dat Herman
Wijffels in een handzame biografie
werd gevangen. Zijn leven is er avon
tuurlijk genoeg voor. Financieel-econo-
misch journalist Jan Smit (1962) zette
zich aan die klus en sprak uitgebreid
met Wijffels, familieleden en vele men
sen uit zijn zakelijke verleden. Het resul
taat: De opdracht of de vele gezichten van
Herman Wijffels. Het buurtschap 1\ir-
keye bij IJzendijke, waar hij in 1942 als
oudste van acht kinderen in een katho
liek boerengezin wordt geboren, levert
het kader voor een leven als 'dienstbaar
leider'.
Als beide ouders jong sterven - vader in
1962, moeder in 1964 - nemen de oude
re kinderen de zorg op zich van de
'kleintjes'. Herman studeert in die tijd
economie in Tilburg en wordt de 'ver
vangende vader en moeder' van het ge
zin. Pagina 53: „Je moet zorgen dat ieder
een toch zijn pad in het leven vindt, en
een opleiding volgt die hij of zij zonder
dat ongelukkige toeval ook zou hebben
gevolgd. Ik viel in een verantwoordelijk-
heidsplooi. Dat is iets wat in de loop
van mijn loopbaan zo is gebleven."
Wijffels maakt een bliksemcarrière op
het ministerie van Landbouw en bij de
Rabobank. Twee grote thema's gaan er
in zijn leven spelen. Hij zet zich in voor
een 'goed rentmeesterschap' van de aar
de, als bankier start hij een campagne
voor duurzame landbouw - tot woede
van veel boeren (pag. 124-125). En hij
stelt zich teweer tegen het volgens hem
'egocentrisch georiënteerd kapitalisme',
dat na de val van de Berlijnse Muur in
1989 ruim baan krijgt. In dat verband
vallen woorden als 'verderfelijk' en
'voosheid'.
Er is veel lof voor de 'dienstbaar leider',
die door zijn mensen 'op handen wordt
gedragen' (pag. 103 en 143). Kritiek ook,
zij het mondjesmaat. De Londense za
kenbank van de Rabo, waarmee het
slecht afloopt, wordt onder zijn voorzit
terschap opgezet.
De oud-bankier predikt nog steeds het
belang van 'duurzaam leven'. Maar, le
zen we op pagina 362, hij rijdt nog wel
in een BMW met benzinemotor.
Het nieuwe nummer van het
Zeeuws Tijdschrift haakt in op de
uitreiking van de Four Freedoms
Awards, afgelopen zaterdag 24
mei 2014 voor de zeventiende
keer in Middelburg. Met
een voorwoord van Com-
K- missaris van de Koning
K Han Polman krijgt het
tijdschrift zelfs een offi-
B; i ciee' bestuurlijk tintje, al
zal hij zijn pleidooi voor
nauwe transatlantische
banden geschreven heb-
^2 ben als bestuursvoorzit-
■■RKM ter van de Stichting
Zeeuws Tijdschrift Zeeuws Tijdschrift,
jaargang 64 Hoofdredacteur Paul van
nummer 4-5, 2014 ^eT en redactielid
Oscar Steens reisden
Los nummer: naar hoofdkwartier
12,50 euro van internationale
Abonnement Rode Kruis in Genève,
(4 nummers): waar ze met directeur
47,50 euro Yves Daccord spraken.
Zijn organisatie ontving
de International Four
Freedoms Medal. Dac
cord: „Het Rode Kruis kan zaken
regelen die nationale regeringen
niet voor elkaar kunnen krijgen,
vooral tijdens oorlogssituaties. Je
zou kunnen zeggen dat het Rode
Kruis een levensverzekering is. Ie
dereen vertrouwt ons. We ge
dijen op vertrouwen en koesteren
de menselijkheid wereldwijd."
Van der Velde maakte van de gele
genheid gebruik om meteen het
Museum van het Rode Kruis in
Genève te bezoeken. Hij noemt
zijn bezoek 'een unieke kennisma
king met de humanitaire hulpacti
viteiten', aan de hand van 'aan
doenlijke kunstobjecten van
(krijgs)gevangenen, foto- en film
materiaal en een fantastische col
lectie posters'. Zo zijn er posters
te zien van het Deense Rode
Kruis naar aanleiding van de wa
tersnood van 1953.
Alle andere laureaten krijgen aan
dacht door middel van een hen
toegstuurde vragenlijst. En er
wordt geschreven naar aanleiding
van de Four Freedoms. Over
Eleanor Roosevelt, over vrijmetse
larij en vrije kunsten, over de
strijd voor vrede in Zuid-Soedan.
Dean Barbara Oomen van het Uni
versity College Roosevelt in Mid
delburg hoopt dat het vieren van
de Four Freedoms bij kan dragen
'aan de landelijke zoektocht naar
de beste vorm van mensenrech-
teneducatie'. Jan de Meij, emeri
tus hoogleraar Staatsrecht, toont
aan dat kwesties rond de vrijheid
van meningsuiting - 'uitingsvrij
heid' - in onze achtertuin kunnen
spelen.
Vanaf pagina 42 komen de vaste
(kunst) rubrieken aan bod, met on
der andere een artikel over de 'bol
len' in de Wilhelminapolder.
www.pzc.nl/zeelandgeboekt
VRIJDAG 30 MEI 2014
PZC-LEZING
TIJDSCHRIFT
ttftKMMtl VM» ««W
De tweede lezing in het kader van 'PZC-
lezingen in de Kloveniersdoelen' in Mid
delburg (donderdag 5 juni) staat in het te
ken van de roman Ventoux van Volks
krant-columnist Bert Wagendorp (1956).
De avond bestaat uit twee delen: na zijn
lezing wordt Wagendorp geïnterviewd
door PZC-verslaggever Ernst Jan Rozen-
daal. Ventoux is het verhaal over vriend
schap tussen vijf mannen en een vrouw,
die zich uitstrekt van de jaren zestig en
zeventig tot 2012.
Do. 5 juni 20.00 uurKloveniersdoelen Middel
burg, reserveren via infb@drukkerijpodium.nl
Het dubbeldikke zomernummer van tijd
schrift Zeeuws Landschap staat in het te
ken van 200 jaar Zeeuws-Vlaanderen.
Met artikelen over o.a. vogeltelpost Bres-
kens, kreken, Saeftinghe, Kruisdijkschans,
Waterdunen, slechtvalken in de Kanaalzo
ne, nestelende vogels op de zeedijk, be
woners van het Zwin. Prijs: 2,75 euro.
Een dienstbaar leider
door Jan van Damme
Zie ook www.pzc.nl/zeelandgeboekt
ZEEUWS TIJDSCHRIFT
door Jan van Damme
Herman Wijffels is vóór goed rentmeesterschap en verzet zich tegen het vrijemarktkapitalisme en de
'voosheid' van de internationale financiële wereld, foto Marcel Otterspeer
De opdracht of de
vele gezichten van
Herman Wijffels
Jan Smit
397 pagina's
22,50 euro
Uitgeverij Balans