ECONOMIE 13
EPZ gebruikt voor het eerst een mix
van verarmd uranium en gerecycled
plutonium als brandstof kerncentrale.
ft 1.
rr
BORSSELE - Een bijzonder mo
ment in de geschiedenis van de
kerncentrale in Borssele. Bij de
splijtstofwisseling die tot 13 juni
duurt, bestaat een deel van de
nieuwe elementen niet puur uit
uranium, maar voor 8 procent uit
plutonium. Deze brandstof heet
Mox ofwel mengoxide.
De Zeeuwse Milieufederatie
(ZMf) en Greenpeace hebben tot
aan de Raad van State geprobeerd
het gebruik van splijtstof met een
klein percentage plutonium tegen
te houden. Volgens de tegenstan
ders zijn milieu- en veiligheidsri
sico's groter dan bij splijtstof die
uitsluitend uit uranium bestaat.
Het risico zit volgens hen in de
component plutonium, die zwaar
giftig is en in theorie kan worden
gebruikt voor de productie van
'vuile kernbommen', bedoeld om
een gebied met radioactiviteit te
besmetten.
De Raad van State deelde die zorg
niet en verwierp de bezwaren te
gen de vergunning die het minis
terie van Economische Zaken
voor het gebruik van Mox-brand-
stof had verleend.
EPZ zegt dat aan Mox geen grote-
re risico's kleven dan aan splijt
stof die, zoals voorheen, volledig
uit verrijkt uranium bestaat. „Na
vier, vijf jaar is het plutonium op
gebrand. Bovendien ontstaat bij
kernsplijting van uranium ook
plutonium. Ook levert het geen
extra nucleair opval op en even
min heeft Mox gevolgen voor het
rendement van de kerncentrale.
Die blijft hetzelfde", zegt Jeroen
van Gent, plantmanager nucleaire
operaties bij EPZ.
Splijtstofstaven zijn quasi de ben
zine waar een kerncentrale op
draait. In Borssele wordt elk jaar
ongeveer een kwart van de 121
splijtstofelementen gewisseld. Uit
gebluste staven bestaan voor 94
procent uit uranium, 1 procent uit
plutonium en voor 5 procent uit
radioactieve isotopen, die - ge
mengd en gestold in glas - wor
den opgeslagen bij de Centrale Or
ganisatie voor Radioactief Afval
(Covra) in Borssele.
Plutonium komt voor splijtstoffa-
bricage beschikbaar door eerder
gebruikte splijtstof te recyclen.
Aan gerecycled uranium is even
min gebrek doordat wereldmach
ten hebben afgesproken hun kern
wapenarsenaal drastisch te ver
minderen. Uranium uit kernkop
pen kun je omwerken tot lagere
percentages. Dat is dan bruikbaar
als reactorbrandstof. EPZ gebruikt
al ruim tien jaar voormalig mili
tair uranium, maar tot deze week
geen plutonium. Het leek EPZ zin
vol eigen plutonium te laten recy
clen in de Melox-fabriek van Are-
va, vlakbij Avignon. Het herge
bruik van opgepepte reactiebrand
stof is beter voor het milieu en on
der de streep goedkoper.
Tijdens de splijtstofwisseling is
de kerncentrale uit bedrijf, omdat
het vat moet afkoelen van 320 gra
den Celsius naar kamertempera
tuur. Dit keer vervangt EPZ Bors
sele 24 splijtstofelementen. Van
Gent: „We tillen ze met een ma
chine uit het reactorvat. Vervol
gens koelen ze twee jaar af in een
bassin, waarna ze naar de opwer
kingsfabriek van Areva in het
Franse Cap de la Hague gaan."
Het gros van de nieuwe splijtele-
menten die momenteel in het
reactorvat worden geïnstalleerd,
bestaat uit het getrouwe uranium.
De acht Mox-elementen bevatten
94 procent verarmd uranium en 8
procent gerecycled plutonium.
Areva laat de uitgewerkte splijt
stofstaven uit Borssele in Cap de
la Hague verknippen, ontbinden
en scheiden.
Het plutonium verkast naar de
Melox-fabriek bij Avignon, waar
het wordt gekneusd tot poeder en
daarna gemengd met verarmd ura
nium. Vervolgens maakt Areva er
pellets van. Deze, kleine cylinder-
tjes worden gebakken op 1700 gra
den om ze zo sterk te maken dat
ze niet vervormen in een splijt
stofelement. Zo'n element bestaat
uit 205 splijtstaven van pluto-
niumpellets die een omhulsel van
zirconium zijn gevat.
De Mox-elementen worden ver-
t 1|
O
O
spreid over het reactorvat ge
plaatst. „Dat doen we om de reac
tor zo optimaal mogelijk te laten
presteren." De komende jaren vol
gen nog jaarlijks 12 Mox-elemen
ten. In 2018 moet Borssele voor 40
procent op mengoxide draaien.
Dat zijn er dan maximaal 48.
Meer is niet mogelijk, omdat dat
de vervanging van dure regel- en
meetsystemen vereist.
Soms kleeft aan een nadeel ook
weer een voordeeltje. Door een
ontwerpfout gingen in oktober vo
rig jaar de generatorkoelers in het
niet-nucleaire deel van de kern
centrale in Borssele stuk. Twee
maanden was de kerncentrale uit
bedrijf. Die tijd benutte exploi
tant EPZ om werkzaamheden die
tijdens de splijtstofwisseling in
2014 zouden plaatsvinden, maar
meteen uit te voeren. Zo zijn on
der meer de schoepen van de tur
bine van de kerncentrale vervan
gen. „Dat kan alleen als de kern
centrale stilligt. We hebben dat
werk toen meteen meegepakt."
Minister Kamp van Economische
Zaken heeft Borssele een vergun
ning verleend om de bedrijfsduur
van de kerncentrale te verlengen
tot 2034. Om ervoor te zorgen dat
de centrale tot die tijd veilig en ef
ficiënt produceert, zijn tijdens de
uitval vorig jaar alvast enkele le
vensverlengende projecten uitge
voerd. Verder is een reeks brand
melders vervangen. Veel zitten er
op moeilijk bereikbare plaatsen.
Daarnaast heeft EPZ een flink aan
tal inspecties gedaan, die alleen
uitgevoerd kunnen worden als de
kerncentrale uit bedrijf is, zoals
tijdens een langere onderhouds-
stop die normaliter zo'n dertig da-
gen in beslag neemt. Dankzij dat
voorwerk kan de splijtstofwisse
ling dit jaar worden beperkt tot
vijftien dagen. Van Gent: „We
hebben van de nood een deugd ge
maakt."
Tijdens de stop voert EPZ ook al
lerlei andere inspecties en onder
houdswerk uit, In totaal gaat het
om 1700 activiteiten. EPZ Iaat on
der meer de koelwaterleidingen
van en naar de Westerschelde rei
nigen. In de brandstofwisselperio-
de werken er enkele honderden
mensen extra op het terrein van
de kerncentrale.
SPECIALE LEZERSAANBIEDING
3 dagen all-inclusive voor €149 p.p.
Argentinië lost
schuld alsnog af
Argentinië gaat miljarden dol
lars aan achterstallige interna
tionale schulden alsnog aflos
sen. Het Zuid-Amerikaanse
land heeft op een bijeenkomst
van de Club van Parijs overeen
stemming bereikt over een re
geling om omgerekend ruim 7
miljard euro aan schulden over
een periode van vijfjaar terug
te betalen. De Club van Parijs
is het samenwerkingsverband
van de negentien landen met
de grootste internationale
schuldenclaims, waaronder Ne
derland.
Nederland heeft ruim 500 mil
joen tegoed. Argentinië staakte
de betalingen in 2002.
Nederland krijgt 560 miljoen
euro terug van Argentinië. Een
woordvoerder van het ministe
rie van Financiën heeft dat don
derdag gezegd.
Handelsmissie gaat op
orderjacht in Turkije
Minister Lilianne Ploumen (PvdA,
Buitenlandse Handel en Ontwik
kelingssamenwerking) gaat van 2
tot en met 4 juni met een handels
missie naar Turkije. Tijdens haar
bezoek leidt ze dertig bedrijven
door het land.
De minister bezoekt maandag
een aantal Nederlandse bedrijven
in Istanbul. Dinsdag doet ze Anka
ra aan, waar ze onder meer de
Turkse minister van Economi
sche Zaken ontmoet en een Ne
derlandse fabriek opent. Neder
land bedrijft in grote mate handel
met Turkije. Zo bedroeg de Neder
landse export in 2013 2,5 miljard
euro en de import 2,57 miljard eu
ro.
Nederland kan in Turkije vooral
zijn steentje bijdragen aan duurza
mere productiemethoden die
minder water en energie gebrui
ken.
Toploon: 58 miljoen
Oprichter Larry Ellison van
softwareproducent Oracle was
met (omgerekend) 58,5 miljoen
euro in 2013 de bestbetaalde be
stuursvoorzitter van een beurs
genoteerd bedrijf in de Verenig
de Staten. Dat meldt The Wall
Street Journal.
Ellison mocht vorig jaar 76,9
miljoen dollar (58,5 miljoen eu
ro) aan beloning op zijn reke
ning bijschrijven. Dat bedrag
bestaat volledig uit aandelenop-
ties.
Mobiel internet groeit
Het gebruik van mobiel inter
net is in het laatste kwartaal
van 2013 met de helft gestegen
vergeleken met dezelfde perio
de een jaar eerder. Het aantal
verstuurde sms'jes kromp daar
entegen met een derde. Dat
meldt toezichthouder ACM.
110 rr i Dinkf.loord
VRIJDAG 30 MEI 2014
reactorvat Borssele
Plutonium in
I Het reactorvat van de kerncentrale in Borssele. In 2018 draait de centrale voor 40 procent op Mox. foto's EPZ
door Frank Balkenende
Jeroen van Gent, plantmanager nu
cleaire operaties bij EPZ.
PARIJS
DEN HAAG
NEW YORK
DEN HAAG
Hotel-Restaurant Dinkeloord
ligt in het prachtige Twentse
landschap, waar u heerlijk
kunt fietsen en wandelen. Of
huur een bootje en verken de
natuur vanaf het water! Hier
kunt u onbezorgd genieten
van een all-inclusive verblijf
met lekker eten, voor een
vaste voordelige prijs.
FtETCHS* H O J E l J
Beuningen j Overijssel
2 x overnachting incl. ontbijtbuffet
2 x a la carte lunch
2 x 3-gangen diner
Onbeperkt koffie, thee en non-alcoholische
dranken
Alcoholische dranken* worden geschonken
vanaf 17.00 uur
Gebruik binnenzwembad met whirlpool
Gebruik van binnen- en buitensauna
Gratis WiFi
'Bier, wijn en dranken uit het binnenlands
gedistilleerd assortiment.
Piïjs is a.b.v. verblijf van twee persmien, exclusief
reservenngskoswr {€5 per boeking), tax handling tee
(€2p.p.p.n.)en weekendtoeslag (€5 o.o.p.n.). Geldig
van 01-07-2014 t/m 30-09-2014.
Boeken? Ga naar www.fletcherhoteldinkeloord.nl/allin of bel: +31 (0)541 - 351 387
