Interesse voor DKW's
dankzij de buurman
Aantal jonge Zeeuwse comazuipers De Kirke centraal punt
is vorig jaar zo goed als verdubbeld Dijkfeesten Westdorpe
66 De groei van de
algen op ons afval
water is onver
wacht goed, zelfs
explosief
32 ZEEUWS-VLAANDEREN
ALGEN ZUIVEREN AFVALWATER
Vijvers zo groen als gras door
algengroei. Vijverbezitters gruwen
ervan, zo niet bij Yara Sluiskil.
o www.laatzenietverzuipen.nl
Rollend Materieel
De garage vult zich met
blauwe rook en de ken
merkende tweetaktgeur
als Jan van Meurs de DKW1000 S
Coupé De Luxe tot leven brengt.
Auto's met tweetaktmotoren voor
dagelijks gebruik zijn al lang ver
dwenen uit het straatbeeld. DKW
hield lang vast aan het tweetakt-
principe als voortstuwing voor
z'n auto's, en tweewielers. Te lang,
want de achterstand op de concur
rentie die al lang was overgescha
keld naar het viertaktprincipe viel
half jaren zestig niet meer in te
halen. Maar tot 1966 rolden er leu
ke modellen van de band bij
DKW. Jan van Meurs uit Zaam-
slag heeft een smetteloze DKW
1000 S Coupé De Luxe uit 1963, ge
kocht van een verzamelaar die
stopte met de hobby. Buitenom
het gewone onderhoud hoeft er
aan de oldtimer niets te gebeuren.
Van Meurs houdt vooral van be
heersbare techniek en Duitse de
gelijkheid. Naast enkele Mercedes-
sen - die ook gebruikt worden
voor dagelijks vervoer - staat net
als bij veel oldtimerliefhebbers in
de schuur nog een aantal 'lopen
de projecten'. Een Triumf Spitfire
MKi die helemaal uit elkaar ligt,
is voorlopig niet aan de beurt.
Aan een Munga - een terreinvoer
tuig met DKW-genen - wordt af
en toe gewerkt. Maar uit de aan
wezigheid van onderdelen van
een DKW Hobby scooter blijkt
ook zoon Gregory de interesse in
het merk DKW met vader te de
len. „Ik was veel bij een buurman
die DKW auto's en motoren res
taureerde", zegt Gregory. „Zo is
de interesse ontstaan." Gregory,
met z'n vader lid van de DKW
Club Nederland, kent de hele
DKW-historie uit z'n hoofd. Zijn
DKW Hobby-scooter stamt van
eind jaren vijftig en heeft qua ui
terlijk iets weg van een Vespa of
Lambretta, maar dan met grotere
wielen. De scooter komt uit Bel
gië en ligt helemaal uit elkaar
voor restauratie. Het plaatwerk is
gestraald en in de primer gezet.
Aan de revisie van het 75 cc me
tende tweetakt motorblokje
wordt momenteel door een specia
list de laatste hand gelegd. De
DKW Hobby heeft een traploze
automaat, waarvan het gerucht
gaat dat DAF er de techniek voor
hun Variomatic van zou hebben
afgekeken. Gregory neemt de tijd
voor de restauratie, want hij is
pas 15 en het duurt dus nog even
voor hij erop mag rijden.
SLUISKIL - De proefis nog maar
koud twee maanden geleden be
gonnen en de eerste resultaten
smaken al naar meer. Eind maart
nam kunstmestfabriek Yara in
Sluiskil-Oost - voorzover bekend
- het grootste bassin voor afvalwa
terzuivering door algenkweek in
Europa in gebruik. Het is op
nieuw een stap op weg naar een
verdere verduurzaming van de be
drijfsvoering.
Niet minder dan tien miljoen li
ter water gebruikt Yara elke dag.
Het overgrote deel, 85 procent,
wordt gebruikt voor de productie
van kunstmesten en Ain, een pro
duct dat in vrachtwagens wordt
gebruikt om de uitstoot van stik
stofoxiden te verminderen. Een
flinke hoeveelheid blijft al met al
nog als afvalwater over, waarvan
de helft wordt gezuiverd in de wa
terzuivering bij de draaibrug van
Sluiskil. De andere helft wordt op
het Kanaal Gent-Terneuzen ge
loosd.
Op zich is dat zonde. In het afval
water van Yara zitten voedings
stoffen als stikstof en fosfaten. Je
moet daar meer mee kunnen dan
'zomaar' lozen. Je kunt ook probe
ren de voedingsstoffen eruit te ha
len voor hergebruik. Yara heeft
die uitdaging opgepakt, met wa
terbedrijf Evides, biotechnolo-
gisch bedrijf AlgaSpring - dat on
der meer bij een zuiveringsproef
voor afvalwater op Schiphol be
trokken is - en sociale werkvoor
ziening Dethon.
Het idee is algen te kweken met
behulp van de al in het water aan
wezige nutriënten. De natuur
zorgt er op die manier voor dat de
voedingsstoffen 'als vanzelf uit
het water worden gezuiverd. De
algen, geoogst door Dethon-mede-
werkers, zijn weer in allerlei pro
ducten bruikbaar. Ze bevatten vet
zuren die toepasbaar zijn in on
der meer cosmetica en kleurstof
fen en ook bruikbaar zijn als vis-
en veevoer.
Yara heeft de stap gezet. „Ook om
dat er strengere wetgeving aan
komt voor de lozing van afvalwa
ter", geeft communicatie-mana
ger Gijsbrecht Gunter eerlijk toe.
Maar dan nog, werkt het ook? Hij
laat het door aannemingsbedrijf
Sagro gebouwde bassin zien met
120.000 liter water. Een schoepen
rad houdt het water constant in
beweging. Anders zouden de al
gen te veel aankoeken.
Op het eerste gezicht is al te zien
dat de algen goed gedijen. Het wa
ter oogt, zoals een vijverbezitter
het niet graag ziet. Een lichtgroe
ne waas hangt erover. Remy Bun
is er ook bij gekomen. Hij leidt
het algenzuiveringsproject. „Het
is altijd afwachten of de algen die
je erin doet, echt aanslaan."
Bun laat even een stilte vallen.
„De groei is onverwacht goed, ex
plosief zelfs." Dat is mede te dan
ken aan 'een truc'. De algen krij
gen een extra zetje door CO2
(stikstofdioxide) toe te voegen
aan het afvalwater.
Hergebruik van het afvalwater,
ook na de zuivering door algen, is
overigens 'lastig', laat projectlei
der Bun nog weten. „Het water is
minder zout dan het water in het
Kanaal Gent-Terneuzen", geeft
hij aan, „maar altijd nog brak." Ya
ra heeft dat liever niet in zijn in
stallaties.
De algenproef duurt twee jaar. De
kosten zijn 984.000 euro. Yara en
zijn partners betalen dat groten
deels. De provincie draagt 295.200
euro bij, omdat de proef past in
het streven naar vergroening van
de economie. Spannend wordt
nog hoe goed de algengroei zal
zijn onder koudere, winterse om
standigheden. De eerste tekenen
zijn in elk geval hoopvol. Slaagt
de proef verder, dan wil Yara op-
schalen en al het afvalwater met
algen, minuscule keiharde wer
kers, gaan zuiveren.
De cijfers van het eerste kwartaal
van 2014 (10 jongeren) laten een
verdere stijging zien ten opzichte
van dezelfde periode in 2013 (8).
Gunstig is wel dat de leeftijd iets
hoger is geworden (2013: 16 jaar
en 2 maanden, 2014: 16 jaar en 4
maanden). Het gemiddelde alco
holpercentage steeg echter ook
licht, van 1,82 in 2013 tot 1,84 in
2014. Bij een promillage boven de
1,5 is ziekenhuisopname noodza
kelijk.
In 2007 begon de landelijke regi
stratie van jongeren tot 18 jaar
met een (dreigende) alcoholcoma
die voor een spoedbehandeling
werden opgenomen. Tot 2011 liep
het aantal gestaag op, in 2012 was
er voor het eerst een daling. Die
daling is nu gestopt.
Bij een landelijk overleg van alco
holpoli is een mogelijke verkla
ring geopperd: de verhoging van
de minimumleeftijd voor het ver
kopen en schenken van alcohol
tot 18 jaar, die op 1 januari dit jaar
inging. Met dat vooruitzicht zou
den 16- en 17-jarigen nog even
hun kans gegrepen hebben om
flink in te nemen.
Mischa Laeven van het Zeeuwse
profectbureau Laat ze niet verzui
pen geeft aan dat de cijfers het top
je van de ijsberg zijn. „Want van
uit Zeeuws-Vlaanderen worden
geen jongeren bij het ADRZ bin
nengebracht. Bovendien zullen er
genoeg ouders zijn die zeggen:
laat ze thuis hun roes maar uitsla
pen."
De Dijkfeesten beginnen zaterdag
om 8 uur met een rommelmarkt
met kinderanimatie. TXissen 10 en
17 uur houdt de brandweer open
huis. Er zijn onder meer kinder
spelletjes. Op het podium bij de
kerk wordt vanaf 14 uur Pop op
de Dijk gehouden. Daar treden
The Fictionals, Triple Motions, Be
hind the Mirror op. Om 19 uur
start de wielerkoers, en's avonds
treden Woodworks (in 't Oude
Raedhuys) en Superautomatic (in
De Tukker) op. De kunstmarkt in
de Kirke is zaterdag van 10 tot 17
uur en zondag 11 tot 17 uur.
Zondag begint om 11 uur een
dartstoernooi in De Tukker. Ook
die dag is de reünie Westdorpe
schrijft historie, van 11 tot 12 uur en
van 13 tot 15 uur. Op het podium
bij de kerk staan vanaf 15 uur mu
ziekvereniging Eikels Worden Bo
men, shantykoor Zuidwest 10 en
het duo De Maffooos. Tot slot tre
den vanaf 18.00 uur Goes en de
Gasten op in 't Oude Raedhuys.
door Chris Platteeuw
Tijd speelt geen rol. De liefhebbers
van oud rollend materieel steken
vaak al hun vrije uren in hun hobby.
In deze rubriek vertellen Zeeuws-
Vlamingen over hun passie. Vandaag
vader en zoon Van Meurs.
Kleine harde
werkers helpen
Yara vooruit
door Harmen van der Werf
Remy Bun, projectleider
door Ondine van der Vleuten
MIDDELBURG - Het aantal jonge 'co
mazuipers' is in 2013 flink toegeno
men ten opzichte van het jaar er
voor. Waren het er in 2012 nog ze
ventien, in 2013 werden 32 jonge
ren opgenomen in het ADRZ, waar
de Zeeuwse alcoholpoli gevestigd
is.
WESTDORPE - Het nieuwe multi
functioneel centrum de Kirke in
Westdorpe doet komend weekend
voor het eerst echt dienst. Op de
jaarlijkse Dijkfeesten is de voorma
lige RK kerk het toneel van een
kunstmarkt en een expositie over
Oud- Westdorpe.
Gregory (links) en Jan van Meurs met de DKW 1000 S Coupé De Luxe uit
1963. foto Chris Platteeuw
