Nieuwe Kringloopwinkel
opent deuren in Goes
.PLUS
To pi om
BEVELANDEN en THOLEN 33
Wim en Helma Wondergem-Rotte
uit Kruiningen bezitten memoires
van David Polak, de broer van Lion.
Topform voor tijdloos design
MIDDELBURG - Lion Polak heeft ze
nooit gekend. Toen Helma Rotte
werd geboren in november 1945
was Lion net een halfjaar dood;
vermoord door Nederlandse
SS'ers van het Commando Pie-
ters. Maar Lions broer David ken
de ze wel. „Hij was een goede
vriend van mijn moeder. Ik ben
met mijn man bij hem op bezoek
geweest in Amerika in 2002. Hij
heeft ons toen zijn memoires ge
geven."
Na het verhaal over een boek
over het Commando Pieters en
de moord op Lion Polak die daar
in beschreven wordt, in de PZC
van vrijdag 2 mei, belt Helma
Wondergem-Rotte de redactie. In
de stamboom van de familie Po
lak bij het artikel ontbreekt de
sterfdatum van David. Zij kent
die wel: „Dat is 5 maart 2004."
Ze wil nog een 'foutje' rechtzet
ten. In het boek over het Com
mando Pieters en dus in het arti
kel staat dat een medegevangene
van Lion hem na de bevrijding in
het water bij Loosdrecht heeft ge
vonden. „Dat klopt niet. David
schrijft in zijn eigen boek dat hij
zijn broer heeft gevonden, in het
water onder een steiger. Het was
verschrikkelijk en hij durfde het
zijn ouders niet te vertellen."
De band tussen haar familie en
de familie Polak is hecht en bij
zonder - zowel van moeders als
van vaders zijde. Die ontstond in
de oorlog, toen het huis en gara
gebedrijf van opa Sukkel - de va
der van Helma's moeder - aan de
Brakstraat in Middelburg werd ka
potgeschoten. Hij trok met zijn
gezin in een leegstaand huis aan
de Rouaansekaai 27; het huis van
Mauritz, Clara, Lion en David Po
lak. Zij waren naar Frankrijk ge
vlucht. Omdat ze hun einddoel
Engeland niet konden bereiken
en ze berichten ontvingen dat
het in Nederland weer rustig
was, keerde de familie Polak te
rug naar Middelburg.
„Toen bleken mijn grootouders
in hun huis te zitten. 'Ons huis is
groot genoeg, dus blijf maar, wij
gaan wel in het souterrain', zei
Mauritz Polak", vertelt Helma.
Na de oorlog bleven de families
Polak en Sukkel elkaar bezoeken.
„Mijn moeder ging veel met Da
vid om en hij noemde haar zijn
grote zus. Ze was acht jaar
ouder." In haar herinnering
kwam Helma vaak op zondag bij
oom Mauritz en tante Clara, zo
als ze de ouders van Lion en Da
vid noemde. „Toen ik tien was
kreeg ik van tante Clara het zegel
ringetje van Lion. Het ging kapot
toen David me weer eens, zoals
hij altijd deed, een stevige hand
gaf. Het moest gerepareerd wor
den, maar ik heb het nooit meer
gezien. Dat vind ik heel erg. Het
was het ringetje van Lion!"
Haar moeder huwde met de Mid
delburgse bakker Rotte. Ook zij
raakten hun huis kwijt in de oor-
log, maar de bakkerij bleef ge
spaard, vertelt Helma. „Mijn va
der heeft op de meelzolder de
thorarollen uit de synagoge ver
stopt. Zo hebben ze de oorlog
doorstaan."
Mauritz en Clara Polak zijn na de
oorlog naar de Verenigde Staten
verhuisd. David is hen gevolgd, te
ruggekomen naar Europa en uit
eindelijk definitief geëmigreerd.
In zijn memoires schrijft hij trots
over de dag dat hij Amerikaans
staatsburger werd, 24 september
1999- «Hij kwam regelmatig op be
zoek in Nederland. En dan moest
hij altijd even langs mijn moe
der." Zij woont nu in het verzor
gingshuis in Weyevliet in Vlissin-
gen. Helma: „Een foto van haar
en haar zus en David en Lion
hangt nog altijd boven haar bed."
David overleed twee jaar nadat
Helma en haar Wim Wondergem
hem hadden bezocht, en een jaar
nadat ze met hem op de invasie-
stranden in Normandië waren ge
weest. „Hij was een steengoeie
vent, met veel humor. En tegelij
kertijd overgevoelig. Hij was vlug
aangedaan. Dat heeft met de oor
log te maken", vertelt Wim. In
zijn memoires maakt David Po
lak geen geheim van zijn blijven
de haat jegens Duitsers. 'Ik weet
dat ik niet moet generaliseren,
maar zelfs nu, meer dan vijftig
jaar later, is mijn haat nog net zo
sterk als tijdens de oorlog.'
De kringloopwinkel is een initia
tief van dertien samenwerkende
Zendingscommissies van Gerefor
meerde Gemeenten in Noord- en
Zuid-Beveland, als alternatieve in
zamelingsbron voor fondsenwer
ving via inzameling van oud pa
pier. Zendingscommissies hou
den zich daar al tientallen jaren
mee bezig, maar de opbrengsten
staan onder druk. In Middelburg
is om die reden twee jaar geleden
al een Kringloopwinkel (Ramsj-
burg) geopend en die is inmid
dels een begrip.
De netto opbrengst van de win
kel, die wordt bemenst door vrij
willigers, is bestemd voor de Zen
ding Gereformeerde Gemeenten
(ZGG) uit Woerden. Het geld
wordt gebruikt om zendingswer
kers vanuit Nederland over de he
le wereld uit te zenden. Zij onder
steunen de lokale bevolking met
voedsel, kleding en onderwijs.
Voor de inwoners van de Bevelan-
den geeft de nieuwe Kringloop
winkel een extra mogelijkheid
om spullen in te leveren of juist
aan te schaffen. Particuliere zorg
organisatie Anemoon heeft ook
een kringloopwinkel in Goes, aan
de Dirk Dronkersweg.
Goed Gebruikt heeft een ruim
te van 600 vierkante meter en
biedt onder meer meubelen, huis
raad, elektronische en elektrische
apparaten, glaswerk, serviezen,
boeken, cd's, lp's, speelgoed en
lampen aan.
De officiële opening wordt vrij
dag om 11.00 uur verricht door de
nieuwe SGP-CU-wethouder
André van der Reest. Vanaf 10.00
uur is de winkel open en ook za
terdag is het open dag.
De openingstijden van de kring
loopwinkel zijn dinsdag en don
derdag van 09.30 tot 17.00 uur en
op zaterdag van 10.00 tot 13.00
uur.
2502' hand'.fietsen
Elda bij
de Jonge Hoek van Dijke
WOENSDAG 28 MEI 2014
Lion gevonden'
door Maurits Sep
I De zusjes Sukkel en de broertjes Polak (Lion tweede van links, David
rechts). De foto hangt nog altijd aan de muur bij Bep Rotte-Sukkel (twee
de van rechts). Helemaal links staat haar zus Annie.
door Luc Oggel
GOES - Aan de Gebr. Spykerstraat
in Goes opent vrijdag de nieuwe
Kringloopwinkel Goed Gebruikt
de deuren.
Goes krijgt een tweede
kringloopwinkel, een initia
tief van dertien samenwer
kende Zendingscommissies.
OPENINGSTIJDEN
Dinsdag - woensdag
9.00- 18.00 u
Donderdag - vrijdag
9.00 - 20.00 u
Zaterdag 9.30 - 17.00 u
TINUSVAN OVERVELD
w Sats. KttSSgae 3f* m 1
ui on
•..i.j.v.tr.ï.C
Af PIN A
iff >X 1 HU. f ff
Bank Elda. Een ruime 4-zits bank met metalen onderstel, in een nieuwe
bekleding met de looks van nubuck leer. Naar keuze uit te voeren met
contrasterend of ton sur ton stiksel. In diverse stoffen, leersoorten, kleuren
en maten. Als afgebeeld 1.699. Introductieprijs 1.499
www.topform.nl
Ontdek de Elda en de nieuwste Topform
collectie bij de Jonge Hoek van Dijke.
De adviseurs van de Jonge Hoek van
Dijke kunnen u helpen bij de juiste keuze
meubelen, de stoffen, kleuren en het
materiaalgebruik. 'Living should be
easy" is het thema van Topform en de
Jonge Hoek van Dijke helpt u dit te
realiseren.
de Jonge Hoek van Dijke
de Jonge Hoek van Dijke Schouwersweg 7 4451 HS Heinkenszand 0113-561482 www.binnenuit.nl