PZC
Seks senioren
23 FILM
Er zijn treinen om mee van A naar B te gaan. Er zijn ook treinen
die van zichzelf zo aantrekkelijk zijn, dat de route amper van be
lang is. Zoals een stoomtrein. In de romantische Duitse Harz ligt
zo'n 140 kilometer spoorlijn die je puur voor de lol bereist.
In de tijd dat de mens geloofde dat
technische vooruitgang uitsluitend
voorspoed zou brengen, verschenen
ook in de natuurlijke pracht van het
Harzgebergte de eerste stoomlocomo
tieven.
Beroemde schrijvers en dichters als
Goethe en Schiller hadden al eerder de
mystieke pracht van dit gebied bezongen.
Ze verleidden zo menig romanticus om in
hun voetsporen de ultieme wandeling te
maken naar de toen nog ruwe Broeken.
Als je geluk hebt, biedt deze 1.142 meter ho
ge berg een fraai uitzicht over de omringen
de toppen, die uit de duistere wouden op
rijzen. De meeste dagen van het jaar is de
ongenaakbare rotsformatie in witte nevel
gewaden gehuld. Op dergelijke dagen lij
ken schimmige figuren door de bossen te
glijden. Geen wonder dat de bevolking
hier in plaatsjes als Elend (ellende) en Sor-
ge (zorg) zwoer dat haar berg bezeten was.
En dat de mensen geloofden dat in de Wal-
purgisnacht de heksen er bijeenkwamen
om de duivelse sabbat te vieren.
De wandelescapades van Duitse romantici
kwamen misschien voort uit een drang die
berg door een beklimming te bedwingen.
Maar moet dat niet makkelijker kunnen,
zal iemand zich later hebben afgevraagd.
En ja, dat kon. Eind negentiende eeuw is
een spoorbaan aangelegd. Daarvan hebben
treinenthousiastelingen nog altijd plezier.
"Het traject is inmiddels uitgebreider dan
de oospronkelijke verbinding tussen Drei
Annen Hohne en Schierke, die in 1898
werd geopend. De Harzer Schmalspurbah-
nen (HSB) vervoert jaarlijks een miljoen
passagiers over drie lijnen door de Harz.
De oudste van de 25 stoomlocomotieven
stamt uit 1897, de modernste is in 1956 ge
bouwd. Behalve de stoomlocs bezit de
maatschappij twaalf diesels en tien moder
ne motorwagens, waarmee ook de lokale
bevolking door de Harz spoort. De meeste
WAAR EN WAT
reizigers die de coupés bevolken, maakt
het niet uit waar ze heengaan. Als ze maar
in een stroomtrein reizen.
Het stationnetje Drei Annen Hohne koes
tert zich in de opkomende zon. Het is nog
stil. Hoewel er nog geen locomotief in de
buurt is, hangt er bij de sporen een geur
van kolen, vet en afgewerkte stoom. In de
verte klinkt opeens de klagende kreet van
een stoomfluit. Alsof ze op dat teken heb
ben gewacht, stroomt het aan de overkant
gelegen hotel Der Krauterhof leeg. Mannen
met imposante camera's om hun nek
draaien aan de lenzen. Anderen zetten sta
tieven uit en monteren hun video
apparaten. Bij elk station wordt de trein
verwelkomd met vuurwerk van flitslicht
en geklepper van spiegelreflexcamera's.
Het is ook een indrukwekkend beeld, zo'n
stoomlocomotief. Je hebt niet al te veel fan
tasie nodig om in het ijzeren gevaarte een
levende ziel te voelen. Rustig wachtend op
de volgende rit, hoor je haar alleen van
dichtbij zachtjes ademhalen. Je voelt haar
warmte en ruikt de zoete parfum van ko
len en warm vet. Onophoudelijk zijn de
twee machinisten in de weer met poetslap
pen en oliespuiten. Pas als weer gewerkt
moet worden, komt de machtige kolos luid
tot leven. Ze briest, proest en sist. Je voelt
haar zwaarte als ze naast je soepel over de
rails glijdt; langzaam maar gestaag aan snel
heid winnend. Je hoort dat soppige geluid
van geoliede metalen delen die in elkaar
grijpen en de glimmende roestvrijstalen
staven die in cilinders op en neer glijden.
De reizigers leunen achterover en genieten
van het uitzicht op het natuurpark dat zich
aan weerszijden van het spoor uitstrekt.
De vrolijke conductrice slingert handig
over balkonnetjes van de ene naar de ande
re coupé, haar arm door het hengsel van
een rieten mand gestoken. „Nog iemand
opgestapt? Niemand? Wil iemand dan een
flesje Brockenlikeur? Als aandenken of om
hier op te drinken?" Een jong stel tast toe.
Ze draaien de flesjes open en kijken elkaar
diep in de ogen. Er gaat niets boven roman
tiek in een echte stoomtrein.
Media
Broeken
Berlijn
Schierke SDrei Annen Hohne
Reizen
door Arnoud Cornelissen
Deze reis is gemaakt op basis van een vier
daags arrangement van Treinreiswinkel
(415 euro, inclusief treinreis naar de Harz
vanaf elk station in Nederland). Overnach
ten in hotel Der Krauterhof, recht tegen
over het stationnetje Drei Annen Hohne.
De reiziger die handig puzzelt, kan de drie
grote routes grotendeels met een stoom
trein bereizen. Zie www.treinreiswinkel.nl.
Wernigerode, met zijn prachtige slot, bezoe
ken, is een aanrader. Hier is ook de uit 1927
stammende remise van de stoomtreinen.
Rondleidingen op woensdagen en vrijdagen.
Je kunt er zelfs een cursus stoomtreinmachi
nist volgen (349 euro) of een dertiendaagse
opleiding tot ere-machinist van de HSB
DUITSLAND
