Koken op koffermodel
gastoestel gevaarlijk
Kip en ei
EUROPESE VERKIEZING^
4 BINNENLAND
Nederland verdeelt zijn 26 Europese
zetels over tien partijen. Geen nood,
het gaat toch om de poppetjes.
lisboa
TOMMY WIERINCA
e aten een
ei, mijn
dochters en
ik, en om
dat ik het
principe niet goed uitgelegd
kreeg, bekeken we na het ont
bijt internetfilmpjes over kip,
ei en kuiken. Er is niks
mooiers dan een broedse kip.
Er is ook niks mooiers dan een
nat kuiken dat zich van zijn ei
erschaal ontdoet. Het is geen
wonder dat het ei zo'n belang
rijke rol speelt in veel ont
staansmythen, waarin de we
reld uit een oerei geboren
wordt.
Wie zoekt op 'ei' en 'kuiken',
vindt bij de eerste hits een we
reld die goed en geruststellend
is. Kuikens worden nog in een
nest van stro geboren en de
zacht tokkende moeder is al
tijd nabij.
Om te leren hoe het in de ech
te wereld toegaat, bezocht ik
deze week de Vakbeurs Inten
sieve Veehouderij in Utrecht.
Daar was de levenscyclus van
de productiekip goed te vol
gen. Ze begint met de circa 45
miljoen legkippen in Neder
land, die gezamenlijk ruim
tien miljard eieren leggen. Elke
kip produceert ongeveer drie
honderd eieren en is na ruim
een jaar afgeschreven. Een deel
van de eieren gaat naar broede-
rijen. Een ei is nog schoon en
gaaf, pas verderop in de keten
wordt het proces vuil en pijn-
Dierenwelzijn
telt hier pas
wanneer dat
profijtelijk is
lijk, maar in de broederij kun
je nog spreken van een zekere
sereniteit. Rij aan rij liggen de
bevruchte eieren onder warm
licht en tropische luchtstro
men. Eenmaal uit het ei, tui
melt het kuiken door een gat
in het broedraam een verdie
ping omlaag; zijn plafond be
staat nu uit de onderkant van
de eieren boven zich.
Een standhouder van de firma
Hatchtech vertelt me dat het
kuiken onmiddellijk na zijn ge
boorte explosief begint te
groeien; zijn korrelvoer vindt
hij aan de randen van zijn we
reld, in eetgoten bij ledlicht.
Even verderop is te zien wat er
na zes weken van dat schattige
kuiken geworden is: een aange
pikt, voddig dier van dik twee
kilo dat ondersteboven wordt
opgehangen aan zijn poten, en
dan elektrisch verdoofd en ont
hoofd. 450 miljoen plofkippen
per jaar leggen deze route af.
Mannen in pak vertellen me
over de hoogwaardige techno
logie die dat vraagt Mooie tech
niek bezorgt ze een bijna fysie
ke opwinding.
Het wordt me duidelijk dat er
veel innovatieve denkkracht in
onze vleesproductie wordt
geïnvesteerd; de knapste kop
pen werken aan een steeds ver
dere verfijning voor een zo
groot mogelijke productie.
Maar ook dat dierenwelzijn
hier pas telt wanneer dat profij
telijk is. Voor deze mannen be
tekent dierenwelzijn dat de kip
zonder poot- en vleugelbreu
ken wordt afgeleverd in het
slachthuis, en dat de filet zon
der bloedsporen in het schap
komt. De pragmatische ethiek
van de technicus.
De mensen hebben geen slecht
hart, schrijft Joseph Roth, het
is alleen veel te klein.
Dat is gebleken uit laboratorium
testen door de NVWA (de voed
sel- en warenautoriteit). Het
spuitbusje gevuld met gas, dat in
de koffer is bevestigd, wordt tij
dens gebruik zo heet dat het kan
ontploffen. Dat vermoeden be
stond al toen zich de voorbije ja
ren enkele incidenten met de ap
paraten voordeden. Zo explodeer
de eind 2011 een gasbusje in een
steengrillrestaurant in Putten.
Producenten weten de ongevallen
tot nu toe aan verkeerd gebruik
door de consument. Er zou een te
grote pan op het vuur zijn gezet
Europarlementariër Ria
Oomen begon in 1989
met tien zetels. Nu zou
haar CDA er, volgens
de exitpoll van donder
dag, nog maar vier overhouden.
Met de PvdA is het de afgelopen
verkiezingen al even bergafwaarts
gegaan.
Beide partijen maken deel uit van
de machtigste fracties in het Euro
pees Parlement (respectievelijk
de christendemocraten en de so
ciaaldemocraten), maar het Neder
landse aandeel daarin verwatert
steeds meer. Als we de exitpoll
mogen geloven, is het 26 leden tel
lende oranjelegioen straks zelfs
verdeeld over tien partijen. En dat
op een totaal van 751 zetels. Zie
dan maar eens een vuist te ma
ken.
Nee, hoor. Zoveel verschil maken
die aantallen niet, zegt Oomen.
Het Limburgse stemmenkanon
zwaait binnenkort definitief af.
„Het gaat erom dat je goede parle
mentsleden hebt, die weten hoe
je belangrijke posten binnen
haalt." Zij beëindigt haar Brussel
se loopbaan als Turkije-rappor-
teur, een prestigieuze functie.
Adriaan Schout, hoofd EU-studies
van Instituut Clingendael, is het
met Oomen eens: „Het gaat om
de kracht van individuen. Neem
Bas Eickhout van GroenLinks en
Corien Wortmann van het CDA.
Zij weten hoe de hazen lopen in
Brussel."
Beiden waren 'rapporteur', wat be
tekent dat je het standpunt van
het Europees Parlement mag voor-
of het toestel zou binnenshuis
zijn gebruikt, in plaats van bui
ten.
„Maar het blijkt dat het product
zélf niet veilig is", zegt woordvoer
der Tjitte Mastenbroek van de
NVWA. „We hebben voor de
tests een normale, in de handel
verkrijgbare grote bak- en braad
pan gebruikt."
De testen zijn uitgevoerd met 27
verschillende modellen. Volgens
de NVWA beslaan die 80 procent
van alle in Nederland verkochte
toestellen. Het gaat dus om de kof
fertoestellen met een spuitbusje,"
niet om de fornuizen die zijn aan
gesloten op een prikblikje of met
een slang op een gasfles.
Wie een dergelijk koffermodel
heeft, wordt aangeraden dat niet
meer te gebruiken. Leveranciers
zullen maatregelen moeten ne
men en winkeliers mogen ze niet
meer verkopen. Diverse producen
ten, zoals Edco en Carpoint, heb
ben inmiddels een veiligheids
waarschuwing verspreid.
bereiden. Eickhout deed dat voor
de emissierechten, Wortmann
voor de bankenunie.
Zelfs met twee luttele zetels kun
je je stempel drukken, weet
Joost Lagendijk. Hij zat namens
GroenLinks tussen 1999 en 2008
in de Europese bankjes. „Belang
rijk is dat je bij een Europese frac
tie zit waar ideologisch de neu
zen dezelfde kant op staan. Dan
vertrouwen je fractiegenoten - al
ben je met z'n tweeën - je toe
hun standpunt te verdedigen."
Voor gevestigde partijen vindt La
gendijk de versplintering van
stemmen daarom niet zo'n dra
ma. Wel kijkt hij met argusogen
naar de eenpitters die nu een ze
tel lijken te halen. „Neem de Par
tij voor de Dieren, dat is een weg
gegooide stem. Of ze sluiten zich
aan bij GroenLinks, maar onder
scheiden zich dan nauwelijks. Of
ze sluiten zich niet aan bij een
fractie en dan boks je helemaal
niks voor elkaar in Brussel. Kijk
naar de vijf PW'ers die de afgelo
pen jaren buiten de Europese frac
ties opereerden. Zinloos."
Nederlanders zijn
goed in polderen;
dat klinkt niet
invloedrijk, maar
dat is het wel
Naast het rapporteurschap, is het
voorzitterschap van een commis
sie een topbaan in het Europarle
ment. Vooral grote fracties kiezen
volgens Lagendijk graag voor Ne
derlanders. „Zij nemen vaak een
gematigd standpunt in tussen bij
voorbeeld Duitsers/Fransen aan
de ene kant en Zuid-Europeanen
aan de andere kant. Nederlanders
zijn goed in polderen: compromis
sen. Dat klinkt niet invloedrijk,
maar dat is het wel: het is dan óns
compromis."
De eerste maanden na de verkie
zingen zijn het belangrijkst, zegt
Lagendijk. „Dan wordt duidelijk
wie binnen de fracties wat gaat
doen. Bas Eickhout haalde in
2009 het dossier klimaat binnen
én financiën, omdat er niemand
binnen de Groenen-fractie was
die daarvoor geschikt was."
En dan is er nog zoiets als de in
vloed van 'bekende Europeanen'.
Schout: „Neem iemand als oud
premier van België Guy Verhof-
stadt. Hij zit bij de liberalen, niet
de grootste Europese fractie, maar
toch is zijn aanzien in het parle
ment groot. Hij heeft jaren in de
Europese Raad gezeten."
In Nederland hebben we geen
zwaargewichten a la Verhofstadt
op de lijsten, maar Lagendijk ver
wacht wel wat van oud-vakbonds
leider Agnes Jongerius (PvdA).
Haar partij heeft stemmen verlo
ren. „Als zij het voorzitterschap
van de sociale commissie - tradi
tioneel een post voor de sociaalde
mocratische fractie - binnen weet
te halen, heeft ze wel flink wat te
zeggen."
Ook in andere landen worden de
zetels tussen steeds meer partijen
verdeeld. Deze versnippering zou
lastig zijn bij kabinetsformaties,
maar die kent Brussel niet. En
dus doet de macht van het getal
er niet zo toe. Schout: „Een enke
le liberaal of groene met een ster
ke persoonlijkheid die het lob
byen beheerst, kan veel bereiken."
de keer weer!
W
door Lilian Dominicus
DEN HAAG - Veel kampeerders heb
ben er een in de voortent van de
caravan. Steengrillrestaurants zet
ten ze soms op tafel: van die een-
pitskooktoestelletjes in koffermo
del. Ze zijn relatief goedkoop in
vergelijking met toestellen van
merken als Campinggaz of Cole
man. En ze blijken nu gevaarlijk.
Versnipperd
oranjelegioen
door Francine Wildenborg
Joost Lagendijk
TURISMO DE
PORTUGAL
Bus reizen Auto reizen Vlieg reizen
www.dejongintra.nl/lissabon Rei<
Bel 0180 - 457 803 of ga naar uw ANVR reisbureau r«er
Verre reizen
Steden reizen
Reissom exclusief 2,50 Calamiteitenfonds, 17,50
reserveringskosten en eventuele vluchttoeslagen scr