A
recycling
Lange reis,
maar niet
naar de
Tbs soms
versneld
bij sluiting
kliniek
I
I
Westen Oekraïne stemt, oosten blijft thuis
li
De presidentsverkiezingen in
Oekraïne gaan morgen door,
ondanks onrust in het oosten.
IN HET NIEUWS 3
Dertig meisjes
in katzwijm
bij boyband
twintig jaar merkbaar."
Ook in het buitenland komen de
daders in zulke zaken meestal
weg met een geldboete, relati
veert hij. Dat één op de vijf zaken
bij gebrek aan bewijs in de prul
lenbak belandt, is volgens hem te
verklaren doordat milieuzaken zo
ingewikkeld zijn. „Regelmatig
valt niet te bewijzen dat het om
MEER EXPORT DAN INVOER
afval gaat. Daar komt bij dat de
verdachten vaak uit het buiten
land komen. Bedrijven uit heel
Europa gebruiken de Rotterdam
se haven als draaischijf. Soms blij
ken de ondernemers achter een
vaag bedrijf uit Schotland bijvoor
beeld niet te achterhalen."
Om milieucriminelen af te schrik
ken, gaat het OM haar straffen-
repertoire uitbreiden. „Hogere
boetes, ook bij schikkingen. En
we zullen vaker kijken of de ver
gunning van een bedrijf kan wor
den aangepakt. In ernstige zaken
vervolgen we leidinggevenden
persoonlijk en eisen we een ge
vangenisstraf. Ook het openbaar
maken van het vonnis schrikt
meer af dan een geldboete."
Dat lage boetes weinig indruk ma
ken, blijkt niet alleen uit inter
views van het OM met medewer
kers van afvalbedrijven. „Chemie
concern DSM meldt in zijn jaar
verslag openlijk hoeveel boetes
zijn betaald voor milieuovertre
dingen", zegt De Rijck.
Als voorbeeld uit de rechtszaal
noemt hij een waterschap dat al
herhaaldelijk was beboet voor mi
lieuovertredingen. „Het bedrag
was steeds zo laag, dat de boek
houder het op eigen houtje over
maakte. Pas toen de boete zo
hoog opliep, dat de managers er
voor moesten tekenen, kwamen
ze in actie."
De Vereniging Afvalbedrijven
wijst erop dat de regels waar de
branche aan moet voldoen, 'gere
geld heel ingewikkeld' zijn. „Een
foutje bij het invullen van een for
mulier is zo gemaakt. Dat vinden
wij niet zo heftig", zegt directiese
cretaris Han van Rijssen. „Maar
goedwillende bedrijven hebben
last van concurrenten die goedko
per kunnen werken door regels te
omzeilen. Ondernemers die be
wust de milieuwetten overtre
den, moeten worden aangepakt."
SP
KIEV - Terwijl de gevechten in het
oosten van het land doorgaan,
stemt Oekraïne morgen voor een
nieuwe president. De belangrijk
ste kandidaat is Petro Porosjenko,
een miljardair die groot is gewor
den in de chocolade-industrie en
ex-minister van Economische Za
ken. De enige die hem van een
overwinning in de eerste ronde
kan afhouden is voormalig pre
mier Joelia Timosjenko, maar in
de peilingen loopt ze ver achter
op haar rivaal.
De grote vraag is in hoeverre Rus
land het nieuwe staatshoofd in
het buurland zal pruimen. De
Russische president Vladimir Poe-
tin zei gisteren de uitkomst van
de stembusgang te zullen respec
teren. Hij zei niet dat hij de uit
slag zal 'erkennen', maar wees er
op dat de verdreven president Vik
tor Janoekovitsj volgens de Oek
raïense wet hoofd, van de staat is.
Volgens Poetin is Oekraïne afge
gleden naar een 'burgeroorlog op
grote schaal'.
Het maakt de verkiezingen van
morgen tot een hachelijke zaak.
Pro-Russische activisten in de af
vallige regio's Donetsk en Loe-
hansk zullen er alles aan doen ze
te saboteren.
Vice-voorzitter Andri Magera van
de Centrale Kiescommissie ver
klaarde afgelopen week dat in 13
van de 33 kiesdistricten in de pro
bleemprovincies geen verkiezin
gen mogelijk zijn. „Overheidsge
bouwen zijn bezet en pro-Russi
sche activisten maken de lokale
kiescommissies het werken onmo
gelijk", zei Magera. Dat de op
komst in het oosten daardoor laag
zal zijn en de verkiezingen een
vertekend beeld opleveren, weer
hield hem er niet van de stembus
gang in heel Oekraïne 'legitiem'
te noemen.
Voor Oekraïners op de Krim, in
maart door Rusland ingelijfd, is
een regeling getroffen. Mensen
die willen, kunnen op het vaste
land van Oekraïne hun stem uit
brengen.
Zo'n zesduizend Krimbewoners
zullen van de regeling gebruik ma
ken.
DEN BOSCH - Het bekendste illega
le afvaltransport is waarschijnlijk
dat van gifschip Probo Koala en
het Amstelveense bedrijf Trafigu-
ra, waarbij in 2006 honderden ton
nen gevaarlijk afval in Ivoorkust
werden gedumpt. Veel mensen in
de omgeving zouden gezond
heidsklachten als diarree en kort
ademigheid hebben opgelopen.
De rechter legde Trafigura een
boete van 1 miljoen euro op.
De meeste milieuzaken halen
nooit het nieuws. Jaarlijks wor
den in Europa honderden illegale
afvaltransporten tegengehouden
met landen buiten Europa als be
stemming. Zo gaan veel kapotte
computers en tv's naar Afrikaanse
landen. Nadat de herbruikbare
metalen zijn verwijderd, worden
de apparaten er in de open lucht
verbrand. Dat is schadelijk voor
mensen en milieu.
Opsporingsdiensten hebben wei
nig zicht op hoe de afvalketen
werkt. Dat concludeerde de Re
kenkamer, die twee jaar geleden
de aanpak van illegale afvaltrans
porten evalueerde. Douane en po
litie controleren slechts waar het
afval op papier naartoe gaat, maar
niet wat er daarna gebeurt. De
controles bieden zo geen enkele
garantie dat afval op de plaats van
bestemming op een verantwoor
de manier wordt verwerkt.
Zo gaat de helft van het kunststof
afval dat Nederland uitvoert, naar
Hongkong, terwijl daar amper fa
brieken zijn die kunststof recy
clen. Vermoedelijk wordt een
groot deel doorgevoerd naar Chi
na. Maar of het daar verwerkt
wordt door een bedrijf dat daar
een vergunning voor heeft?
Om te voorkomen dat afval elders
in de wereld wordt gedumpt,
moeten transporteurs voldoen
aan de Europese verordening over
brenging afvalstoffen (EVOA).
Recyclebaar afval mag worden uit
gevoerd, mits met de juiste formu
lieren. Soms moet het gemeld
worden bij de autoriteiten. Bedrij
ven moeten dan ook een borgsom
storten bij het ministerie.
Die Achterhoekse instelling gaat
als eerste binnen een half jaar de
finitief dicht. Oldenkotte en tijde
lijk forensisch psychiatrisch cen
trum 2Landen in Utrecht (dicht
vanaf 2016) zijn de enige klinie
ken die door bezuinigingen bij
justitie alle tbs'ers moeten ver
plaatsen.
Door de sluiting werd Oldenkotte
gedwongen alle patiëntendossiers
kritisch tegen het licht te houden,
beaamt vertrekkend directeur
John Nijhuis. Hij heeft vooral ge
keken hoe vertraging in de behan
deling van de tbs'ers voorkomen
kon worden. „Normaal word je
als kliniek niet altijd geprikkeld
om bij iedere patiënt te kijken
hoe je een nieuwe stap in de be
handeling kunt zetten. Door de
sluiting is die prikkel er wel. Over
plaatsing betekent in veel geval
len vertraging in de behandeling.
Dus bij een deel van onze patiën
ten is, in samenspraak met justi
tie en advocaten, sneller gekozen
voor een nieuwe stap in resociali
satie, bijvoorbeeld via een verlof-
aanvraag. Uiteraard kijken we bij
iedereen wat verantwoord is. De
beslissing over verlof of einde be
handeling van een tbs'er ligt uit
eindelijk bij justitie en de rech
ter", aldus Nijhuis. Oldenkotte
werkte de afgelopen jaren, ook
voordat de sluiting bekend werd,
al toe naar kortere behandelduur.
Klinieken zijn volgens Nijhuis in
het algemeen terughoudend ge
worden met het laten resocialise
ren van tbs'ers, omdat er al snel
grote commotie ontstaat als een
vrijgekomen patiënt de fout in
gaat. Sluiting van een kliniek ver
mindert volgens hem de angst
om, daar waar het kan, verlof voor
patiënten aan te vragen.
AMSTERDAM - Bij een optreden
van boyband B-Brave gisteravond
in Amsterdam zijn ongeveer der
tig meisjes flauwgevallen.
Volgens een woordvoerster van
de politie speelden zaken als
warmte, drukte, opwinding en te
weinig eten een rol bij het niet
goed worden.
De meiden moesten naar buiten
'waar ze een plens water op de
snoet kregen'. Ambulances hoef
den niemand mee te nemen.
De Nederlandse boyband, die be
staat uit vijf jongens, trad op in
popcentrum de Melkweg. Vorig
jaar werden ze derde in het
tv-programma X Factor.
cp ZATERDAG 24 MEI 2014
i is er geen lijk'
Nederland voert meer afval uit
(14,1 miljoen ton per jaar) dan het
invoert (8,5 miljoen ton). Een
groot deel van de export is door
voer via de Rotterdamse haven.
Sinds 2005 worden milieuzaken
landelijk afgehandeld door het
Functioneel Parket van het OM,
net als fraudezaken. Zo'n honderd
medewerkers houden zich met mi
lieucriminaliteit bezig, jaarlijks han
delen ze duizenden zaken af.
door onze correspondent
Joost Bosman
door Niels Klaassen
en Niki van der Naald
DEN HAAC/REKKEN - Sluiting van
een tbs-kliniek blijkt versnelde be
handeling van patiënten in de hand
te werken. Dat bevestigen zowel
het ministerie van Veiligheid en Jus
titie als tbs-kliniek Oldenkotte.
pagina 10/11 Elke kliniek zou
een keer moeten sluiten
