I
I
I
I
Dizzieni
Schoonheidsfoutje
Niet in gesprek
met Dijkshoorn
<6
interview Met Donderdagskinderen is de thril
lerserie van Nicci French rond therapeute
Frieda Klein op de helft. „We werken nu aan
vrijdag. Het weekend nadert. Geen idee hoe
dit de sfeer gaat veranderen."
10 DIZZIE
De mooiste boeken
ontdek je samen!
THEO HAKKERT
Iemand moet Scarlett Jo
hansson hebben voor
zien van slecht advies.
De Amerikaanse actrice,
die tot nu toe tweemaal
werd uitgeroepen tot de meest
sexy vrouw ter wereld, wil
niet dat zij wordt gezien als
norm voor ultieme vrouwelij
ke schoonheid.
Haar naam komt voor in de ro
man La première chose qu'on regar-
de van de Franse schrijver Gré-
goire Delacourt. Hij schijnt
daarin een vrouw op te voeren
die sprekend op Scarlett Johans
son lijkt. Zij geeft zich ook uit
als dubbelgangster, wat niet
slecht uitpakt voor haar inko
men. Andere vrouwen jaloers,
de mannen hoteldebotel. Leuk,
totdat het uitkomt.
Scarlett Johansson vond het
van meet af aan niet leuk. Ze
heeft een rechtszaak tegen De
lacourt aangespannen. Hij zou
haar goede naam en zegenrijke
uiterlijk uitbuiten voor eigen
gewin. Het boek zou haar ima
go schaden, want er zouden on-
Welke vrouw zou
niet als mooiste
van dit tijdperk
willen worden
beschouwd?
waarheden in staan over haar
privéleven.
Als we alle romans moeten te
rughalen waarin de namen van
beroemdheden voorkomen,
wordt het leeg in de bibliothe
ken. En als het in romans niet
meer mag, mag het dan nog
wel in de krant? Vindt Scarlett
Johansson het goed dat ik hier
haar naam gebruik?
Herman Brusselmans moest
het meemaken dat zijn roman
Uitgeverij Guggenheimer werd
verboden nadat Ann Demeule-
meester had geprotesteerd te
gen de manier waarop hij haar
had beschreven. Maar A.F.Th,
van der Heijden mocht, tegen
de zin van zanger Peter Koele-
wijn in, diens familienaam la
ten staan in De helleveeg. Ook al
had hij in de roman beweerd
dat er boven Koelewijns vis
winkel illegale abortussen wa
ren uitgevoerd.
Het meest wonderlijke aan de
actie van Scarlett Johansson is
dat ze niet door lijkt te hebben
hoe Delacourt haar vereert. Dit
is niet de vrijdag om de grond
vraag Was will das Weib? defini
tief te beantwoorden, maar het
zou kunnen dat niet veel vrou
wen er bezwaar tegen zouden
hebben te worden beschouwd
als de mooiste van dit tijdperk.
Dat Scarlett wel bezwaar ziet,
zie ik als een schoonheidsfout
je.
Bezitters van radiotoestellen waar
de zenders handmatig moeten
worden opgezocht en afgesteld,
kennen het gevoel: je krijgt de
zender net niet scherp. De ont
vangst zit, ook bij een
heldere ether, vol ruis.
Schaatsers geven na een
verloren rit aan dat ze
niet in gesprek waren
met het ijs. Zo raakte ik
niet in gesprek met In
zijn nabijheid van Nico
Dijkshoorn, om wie ik
sowieso al minder vaak
moet lachen dan menig
ander. Een kwestie van
afstemming.
In In zijn nabijheid heeft
hij een op zich interes
sant onderwerp bij de
kop: blinde adoratie.
Het mocht
niet voyeu
ristisch zijn,
niet porno
grafisch.
Het moest
gaan om
schaamte
en schuldge
voel
Hoe gekker hoofdpersonage Wim
Beest doet, hoe groter de bewon
dering. Terwijl hij een gruwelijke
vent is. Zoals de een de lach aan
de kont heeft hangen, zo kan
Wim niets fout doen. Terwijl hij
zelf hartstikke fout is. In wezen
een eenzame jongen, een mama's
kindje. Onbegrepen, maar om on
begrijpelijke reden bewonderd.
Hij laat een spoor van vrouwen
en vrienden na. Nico Dijkshoorn
laat er 32 aan het woord. Over
Wim.
Zo jammer dat Dijks
hoorn geen poging heeft
gedaan ieder van die 32
vertellers op een eigen
manier te laten praten.
Hij davert door, in één
tempo, in één register.
Soms is de ontvangst
helder en leidt het tot
een glimlach.
Maar misschien was dit
de bedoeling en wilde
hij dat dit boek niet tot
blinde adoratie zou lei
den. Dan is zijn missie
geslaagd.
Alle favorieten op je
eigen boekenplank
'In de trein zit ik als
in het noodlot'
In de psychologische thrillers van Nicci
French zou het nooit over dode kinde
ren gaan. „Toen wij daarover spraken,
hadden we zelf vier jonge kinderen.
Dat gingen we niet doen. Te pijnlijk, te
gruwelijk. Vervolgens hebben we, al
leen voor de Nederlandse lezer, juist
daar een verhaal over geschreven. Een serie
zouden we ook niet schrijven. Dat doen we
inmiddels wel. Zo zouden we ook niet over
verkrachting schrijven. Verkrachting is on
gemakkelijk en het is zo'n moeilijk onder
werp. Maar kijk nu: het is of we het over
onszelf afroepen."
Dit zegt Sean French (54), de mannelijke
helft van het schrijversechtpaar. De plot
van de nieuwe thriller Donderdagskinderen
het vierde deel van een reeks van acht over
psychotherapeute Frieda Klein, draait om
verkrachting.
French' echtgenote Nicci Gerrard (55):
„Het mocht niet voyeuristisch zijn, niet
pornografisch. Het moest gaan om schaam
te en schuldgevoel. Het moest zorgvuldig.
Verkrachting is een uitwas van macht.
Mensen worden gezien als objecten. Het is
ontmenselijking."
In de reeks van Nicci French, met telkens
de naam van een dag in de titel, verschijnt
elk jaar een deel. Sean: „Dat moet, want ze
moeten de tijd reflecteren. De personages
worden ouder, wij worden ouder en Lon
den, ook een van de personages, verandert
snel. Inmiddels hebben we de Olympische
Spelen achter de rug. Nu zijn er plannen ge
presenteerd voor de bouw van wel 260 to
rens in Londen." Nicci: „Het gaat verbazing
wekkend snel, de boeken kunnen het am
per bijhouden."
Terwijl ze schreven aan dit vierde deel,
kreeg het boek ongevraagd een actuele
kant. Engeland werd opgeschrikt door be
richten over een groot aantal verkrachtin
gen en aanrandingen uit het verle
den. Van bekende mediafiguren
als Jimmy Saville en Stuart Hall.
Nicci: „Het heeft in Engeland gro
teske vormen aangenomen. Twin
tig, dertig jaar hebben de slachtof
fers er niet over gepraat. Ze heb
ben gezwegen omdat ze dachten
dat het hun fout en hun schuld
was. Er was veel schaamte en ver
warring. En opeens leek het of ze
toestemming kregen ermee naar
buiten te komen."
Moeilijk blijft het. Ook in Donder
dagskinderen zwijgen de slachtof
fers lang. Nicci: „Als het dan naar
buiten komt, zeggen ze: 'Ik ben...
Het is mij ook overkomen'. Zelfs
het woord verkrachting ligt moei-
lijk." Wat knaagt, is het besef dat seks waar
schijnlijk nooit meer puur genot zal zijn.
Altijd die knellende herinnering.
Nicci Gerrard knikt. „Dat besef zal er altijd
zijn. Met seks om het genot, om het ple
zier, zonder enige druk, is het leven echt
op zijn mooist. Maar het zal moeilijk zijn
om onschuld terug te vinden. En dan zijn
we ook nog opgegroeid in een christelijke
cultuur waarin het verleden aan je blijft
hangen. De bagage en het afval van je le
ven sleep je mee."
Sean: „Moeten nadenken over je verleden,
kan confronterend zijn. Sommige mensen
zijn er goed in muurtjes op te trekken. Dat
lijkt goed, maar o wee als die muur omvalt.
Dan zijn ze niet klaar voor de confrontatie.
Weer anderen blijven maar in dat verleden
hangen en dat is ook niet goed."
Veel werk voor psychotherapeute Frieda
Klein, zou je zeggen. Ware het niet dat ook
zij in haar verleden beschadigd is geraakt.
Bovendien is ze geen prater. Nicci: „Haar
neerzetten als slachtoffer van haar verle
den wilden we niet. Ze is iemand die met
kracht haar verleden het hoofd biedt. Ze is
strijdbaar en gaat nooit terug."
Sean: „Ze is op zichzelf. We wisten dat er
een deel in de reeks zou komen waarin ze
in haar verleden zou moeten duiken. Veel
lezers vroegen zich af waar ze vandaan
kwam. Die vinden het antwoord hier."
Sean: „De drie eerdere boeken waren drie
harde klappen voor haar waaraan ze bijna
onderdoor ging. Nu is er de confrontatie
met haar verleden. Zonder iets te verraden,
kun je zeggen dat ze hier uitkomt met nieu
we kracht. Aan het eind is er een nieuwe
toekomst, ja.
„En de sfeer? We schrijven nu aan vrijdag.
De werkdagen zijn bijna op. We konden
claimen dat het elke dag slechter werd.
Maar nu nadert het weekend."
Verhoudingsgewijs zijn er veel
dialogen en relatief weinig mis
daad. Zo kunnen de boeken van
Nicci French worden omschre
ven. Nicci: „Bij psychoanalyse
gaat het om wat mensen zeggen.
Frieda is niet een speurder die
vingerafdrukken onderzoekt of
een verloren handschoen vindt.
Ze is gevoelig voor taal en ge
drag." Sean: „De plot gaat via ge
dachten en woorden. Geen bom
men of schietpartijen. Het is ver
leidelijk om met vijf lijken te be
ginnen. Dat zet lekker de toon.
Maar dan is het al snel niet meer
beangstigend." Nicci: „Ook hier
geldt: less is more. Eén lijk zegt
meer dan honderd."
EF
Dizzie is hét online boekenplatform
van deze krant en staat vol nieuws, re
censies, interviews en informatie
over boeken en schrijvers.
Lezers vinden elkaar op Dizzie en de
len daar hun liefde voor boeken.
Ca naar Dizzie.nl
ROMAN
door Theo Hakkert
IN J :M
in zijn nabijheid
Nico Dijkshoorn
216 blz, 19,90
Atlas Contact
LAAT ZIEN WATJE LEEST
Aanraders voor in de zon, de tuin
of aan zee. Op Dizzie.nl kun je boe
ken verzamelen en delen met an
deren. Hoe? Maak een account
aan en begin! Wie weet komt
jouw favoriet in de Dizzie top tien!
JOSEPH ROTH 75 JAAR DOOD
Joseph Roth is 75 jaar geleden overle
den. De Oostenrijkse schrijver wordt
herdacht met de uitgave van Vlucht
zonder einde en een hommage op to
neel. Theo Hakkert was bij de voor
stelling en blogt erover op Dizzie.nl.
door Theo Hakkert
NICCI
FRENC
Donderdags-
kinderen
Nicci French
Vertaling
Caecile de Hoog
en Irving Pardoen
380 blz.
19,95 euro
Anthos
Deel dit boek op
Dizzie.nl
