Pand is imposant,
Snellere oplevering Sluiskiltunnel Aantal akkervogels nog
scheelt provincie miljoenen steeds niet denderend
26 BEVELANDEN en THOLEN
TENTOONSTELLING
Permanente expositie in dorpshuis
Meerwaarde geeft een inkijkje in
het leven van bewoners Valkenisse.
En dus gistermiddag - schoenen
helaas vergeten te poetsen - aange
schoven bij de lange rij zakelijke
relaties die voorafgaand a^ctde.of-
ficiële opening door het immeftse
complex werden rondgeleid.
Er zijn maar weinig mensen die
géén mening hebben over het
pand. 'Dit gebouw verzacht de
overgang naar Zierikzee', tekende
deze krant op uit de mond van ar
chitect Erik van den Bos. Je kunt
met minstens zoveel recht verde
digen dat de stad aan het zicht
wordt onttrokken. Of dat het een
inbreuk op het landschap is.
Eerlijk is eerlijk, van binnen is
het een indrukwekkend gebouw.
Het hoofdkantoor straalt kwali
teit uit en is stijlvol ingericht, met
zorg voor detail. Het uitzicht is
zelfs werelds. De marketingafde
ling op de tweede verdieping
kijkt tot voorbij de Zeelandbrug.
Publieksfavoriet tijdens de rond
leiding is het centrale magazijn,
met tien meter hoge stellingen
die ruimte bieden aan 200.000
schoenenparen. Rap manoeuvre
rende dames - er solliciteerden op
vallend genoeg geen heren op de
ze functie - rijden continu op een
soort heftrucks rond om dozen, al
dan niet op grote hoogte, te halen
of op te bergen. Diverse bezoekers
grijpen de kans om een ritje mee
te maken.
In het distributiecentrum, het
tweede, van buiten donker getin
te deel van het complex, is het
een komen en gaan van schoe
nen. Nieuwe collecties, door klan
ten geretourneerde paren en be
stellingen uit het magazijn zwe
ven op transportbanden als snel
wegen door de kolossale ruimte
en lijken als vanzelf de weg te vin
den. Beter kan de innovatieve ex
pansie van de onderneming niet
worden geïllustreerd.
Jawel, overtuigd. Het is een - voor
een bedrijf- doordacht, majestu
eus en misschien zelfs wel mooi
pand. Maar op de verkeerde plek.
Hoewel... Bij het passeren op de te
rugweg oogt het minder storend
dan voorheen, krijgt het al bijna
iets vertrouwds. Is het dan toch
een kwestie van gewenning? Als
een leren schoen die moet wor
den ingelopen en uiteindelijk
steeds soepeler om de voet glijdt.
waarde - Je hoeft Dicky de Ko
ning maar op een scherfje of stuk
je metaal in één van de vitrinekas
ten te wijzen en voor je het weet
waan je je vijfhonderd jaar terug
in de tijd. De vrijwilligster van de
Vereniging van Vrijwilligers in de
Archeologie AWN praat met be
vlogenheid over de gebruiksvoor
werpen en versierselen van de be
woners van het verdronken dorp
Valkenisse. Neem nu de kaak van
een paard. Die hadden de vinding
rijke bewoners zo bewerkt dat er
een sleetje voor kinderen van was
gemaakt. Aan de achterwand van
de vitrinekast in dorpshuis Meer
waarde hangt een foto die de on
derkant van de kaak toont. „Aan
de slijtage kun je zien dat-ie goed
gebruikt is."
De historie van Valkenisse werd
twintig jaar geleden opnieuw ac
tueel. „Als gevolg van een verdie
ping van de Westerschelde kwa
men begin jaren negentig grote
delen van het verdronken dorp
bloot te liggen. Op een gegeven
moment kwamen er zelfs klach
ten, omdat de geraamtes bij laag
water te zien waren", vertelt Adri
Cornelisse van de dorpsraad
Waarde.
In die tijd heeft De Koning samen
met andere leden van AWN veel
onderzoek verricht. Enkele voor
werpen die uit het slik naar bo
ven kwamen, zijn meegenomen
om te voorkomen dat ze verdwe
nen. „De mooiste vondsten wor
den geëxposeerd in Terra Maris in
Oostkapelle. Het Zeeuws Mu
seum in Middelburg heeft ook
een deel", vertelt De Koning. Op
verzoek van Cornelisse stelde ze
een permanente tentoonstelling
samen die in de foyer van dorps
huis MeerWaarde te zien is. „De
ze voorwerpen lagen opgeslagen
in een depot van het SCEZ."
In de vitrinekasten liggen enkele
van de fraaiste exemplaren gegroe
peerd. Zo krijgt het publiek een
aardig beeld van hoe er gekookt
werd, hoe men zich kleedde en
hoe de inwoners van Valkenisse
zich ontspanden in de vrije tijd.
Cornelisse, die samen met Frans
Paalvast jarenlang ijverde voor de
komst van wat uiteindelijk Meer
waarde is geworden, liep van
meet af aan met het idee voor een
permanente expositie. „Valkenis
se leeft in Waarde", zegt hij. „Ik
kwam op het idee voor een expo
sitie tijdens een bezoek aan het
Zeeuws Museum. Toen de gids
vertelde over archeologische vond
sten uit Valkenisse, kreeg ik de in
druk dat ze zich vergiste met Val
kenisse op Walcheren."
Bezoekers van de tentoonstelling
in Waarde zullen die vergissing
niet snel maken. Op kaarten is de
ligging van het verdronken dorp
je te zien. Paalvast: „Ter hoogte
van de radartoren liggen twee
strekdammen. Die zijn aangelegd
om de laatste resten te bescher
men. Thssen die dammen ligt Val
kenisse." Bezoekers kunnen vanaf
zaterdag ook de iPads op de leesta
fel in de foyer raadplegen voor
meer informatie over Valkenisse.
Directeur Buis: „Daar zijn we na
tuurlijk heel blij mee, maar ook
het feit dat we binnen het budget
blijven is iets om trots op te zijn.
Het scheelt miljoenen."
Verantwoordelijk gedeputeerde
Van Beveren bevestigt dat: „Exac
te bedragen kan ik nu nog niet
noemen. Er moet immers ook
nog gepraat worden met het Rijk,
de mede-financier, maar ik hou
voor de provincie rekening met
een meevaller van zeven tot tien
miljoen euro. Wat we daar mee
gaan doen, is aan Provinciale Sta
ten. Je kunt het in de reserve voor
de Westerscheldetunnel steken,
gebruiken voor het inkorten van
de tolperiode, of voor de verbre
ding van de Tractaatweg."
Volgens Buijs komt het bij grote
infrastructurele werken zoals de
Sluiskiltunnel zelden voor dat de
bouwtijd korter uitvalt én het
budget binnen de perken blijft.
Hij is ook tevreden over de veilig
heid op en om het bouwterrein.
De tunnelbouw is wat dat betreft
landelijk een voorbeeldproject. Er
zijn nu ruim 1,1 miljoen manuren
gewerkt met 'maar' vier ongeval
len.
Volgens Buis is de tunnel al in fe
bruari een heel eind klaar. „Van
half februari tot in mei hebben
we dan ruim voldoende tijd om al
le apparatuur te testen en eventue
le mankementen te verhelpen."
Gedeputeerde Carla Schönknegt
riep de patrijs onlangs uit tot
boegbeeld van de Zeeuwse agrari
sche natuur. De patrijs komt van
alle boerenlandvogels in Zeeland
het vaakst voor. Ruim vijfhon
derd tellers gaven afgelopen jaar
zo'n tweeduizend waarnemingen
van patrijzen door. Het aantal
broedparen varieert van 1 tot 1,5
per 100 hectare. Een gezondere si
tuatie zou vijf paartjes per 100
hectare zijn, aldus Wieland, maar
daarvoor zijn extra maatregelen
nodig.
Na het Jaar van de Patrijs is het
nu zaak om akkervogels blijvend
te helpen, vindt Wieland. Om die
reden hebben provincies, natuur-
verenigingen, ZLTO en partijen
over de grens de handen ineenge
slagen. Ook kan helpen dat het
nieuwe Europese landbouwbeleid
boeren verplicht vijf procent van
hun grond groener in te richten.
maar op deze piek? Het verdronken
door Rolf Bosboom
ZlERlKZEE - De bal werd wel heel
snel teruggekaatst. Een persoonlij
ke verzuchting over het nieuwe dis
tributiecentrum en hoofdkantoor
van schoenengigant Omoda, in ja
nuari in een opwelling op Twitter
gespuid (Telkens weer verbaasd
over deze planologische uitwas bij
Zierikzee'), leidde per kerende
post tot een reactie van het bedrijf.
'Zou je het leuk vinden om een
rondleiding te krijgen?' Tja, waar
om niet?
dorp Valkenisse
leeft in Waarde
door Joeri Wisse
I Bezoeker Dick Oggel mocht in het Omoda-magazijn meerijden met een
soort heftruck, bestuurd door Ilse van den Nieuwboer. foto Dirk-Jan Gjeltema
I Dicky de Koning, Adri Cornelisse en Frans Paalvast, foto's Mechteld Jansen
SLUISKIL - Gedeputeerde Kees van
Beveren (verkeer) zei het op 29
april 2011 zonder aarzeling: „Zet
het maar alvast in uw agenda: ope
ning Sluiskiltunnel, 30 juni 2015."
Hij had het mis. De tunnel is bijna
zes weken eerder klaar.
Provincie en directie zijn te
vreden over tempo, kosten
en veiligheid bij de bouw
van de Sluiskiltunnel
terneuzen - Ondanks de toegeno
men aandacht voor de problemen
rond de 'boerenlandvogels' zoals
patrijzen, kieviten, veldleeuweriken
en kwikstaarten, is hun aantal nog
altijd niet denderend. Alex Wie-
land van Stichting Landschapsbe
heer Zeeland concludeert dit op ba
sis van tellingen in het Jaar van de
Patrijs, vorig jaar.
