UIT 9
SCHOUW
Oesters schouwen
Japanse opmars
grillig
exotisch woekerend
Vreemd verschijnen
Creusen
in het duister bij de
van 14 t/m 22 juni
Zie het
Kunstschouw magazine
en
www.kunstschouw.nl
Cabrita Reis en Mare Nagtzaam
exposeerden op gerenommeer
de plekken en zijn vertegen
woordigd in belangrijke collec
ties. De één maakt sculpturen
en installaties, de ander tekent.
Nico Out ziet verbanden.
Hoewel de Vleeshal in Mid
delburg ooit gebouwd werd
als marktplaats, geeft de
ruimte met haar gewelven,
me nog steeds een associa
tie met gotische sacrale ar
chitectuur. Ramen en ge
welven hoog zodat het goddelijke licht on
belemmerd en in ruime mate binnen kon
stromen om enig perspectief te bieden aan
de aardse modderpoel. Ook Pedro Cabrita
Reis (1956, Lissabon) werkt met licht, dat
echter in de verste verte niet van Gods
hand is. Kant en klare tl-buizen, bij elke
bouwmarkt te koop, zijn het materiaal
waarmee hij een sculptuur aan de hal toe
voegt. Hij bevestigde honderden tl-buizen
kriskras aan, onder en boven elkaar aan het
gewelf. Het ritme van de witte lichtstrepen
danst dynamisch in de ruimte. Ik associeer
het met het bewegen van de kleinste deel
tjes waaruit alles in het universum is opge
bouwd. De middeleeuwse bouwers van ka
thedralen gebruikten het materiaal en de
techniek die hen tot beschikking stonden
als middel om een spirituele gerichtheid
gestalte te geven. Cabrita Reis lijkt daar
een zekere banaliteit tegenover te stellen.
Maar hij gaat juist een stap verder door in
plaats van het uitzicht op het hemelrijk, in
mijn ogen een prachtige gedachte van men
sen zichtbaar te maken wat er écht in het
oneindige besloten ligt: verschijnselen die
ons weten in hun ontstaan te boven gaan.
En het licht als dragende kracht dat met de
grootst voor ons denkbare snelheid, tijd en
ruimte overbrugt. Licht wat wij zelf nooit
kunnen uitvinden, maar wat we dankzij
'ons' technisch vernuft wel kunnen oproe
pen. Dat doet Cabrita Reis. Hij werpt licht
op de oeroude vraag waar wij vandaan ko
men. En neemt wie dat wil mee in verwon
dering. Daarmee vervangt hij bewondering
voor de Schepper door verwondering over
wat is. Met minstens zoveel respect.
In de Kabinetten kwam ik de zeer gecon
centreerde tekeningen van Mare Nagtzaam
(1968, Helmond, woont en werkt in Sluis
kil) tegen. Enkele daarvan hebben qua taal
een verwantschap met de ritmische struc
turen in de Vleeshal. Het zijn abstracte
composities, meestal streng en geome
trisch. Soms heeft Nagtzaam ragfijne lij
nen uitgespaard in met fijn grafietpotlood
donker gemaakte vlakken. Die bestaan dus
uit ontelbare streepjes en krasjes. Maar
Nagtzaam is terughoudend met het etale
ren van handschrift. De lijntjes zijn ver
dicht tot een ontoegankelijk zwartgrijs. In
een aantal tekeningen is een zekere mate
van ruimtelijke illusie te zien door de com
binatie van horizontale, verticale en diago
nale lijnen. Maar Nagtzaam construeert
geen ruimte waar je greep op hebt. Hier is
prachtig de lijn door te trekken van gotiek
en Cabrita Reis naar monnikenwerk en Na
gtzaam. Want de zorgvuldigheid en inten
siteit van Nagtzaams tekeningen is te verge
lijken met de aandacht die zijn middel
eeuwse voorgangers gaven aan het schrij
ven en illustreren van het evangelie en an
dere de waarheid verkondigende geschrif
ten. Net als Cabrita Reis vertelt Nagtzaam
mij dat de daarin besloten visie niet ver ge
noeg ging, nog te dicht bij mensen stond.
Dat idee wordt versterkt doordat Nagt
zaam nog banalere bronnen gebruikt dan
Cabrita Reis, namelijk illustraties en tek
sten uit massamedia. Die fotokopieert hij,
trekt hij over en gaat er mee aan het werk.
Zo plaatst hij in twee tekeningen teksten
uit kunsttijdschriften als uitgespaarde let
ters in een zwart vlak. Lees ik ze, dan word
ik geconfronteerd met de gebruikelijke hoe
veelheid pretentieus geleuter die met
kunst noch beschouwing iets te maken
heeft. Het moet anders, verder, helderder
ook. Kunst moet je blik op scherp zetten
en altijd te herleiden zijn tot waarnemin
gen of gedachten over de werkelijkheid.
Formeel geneuzel past daar niet bij. En hoe
wel Nagtzaam misschien oppervlakkig ge
zien dat laatste lijkt te doen stelt hij het vol
gens mij juist aan de kaak. De manier waar
op hij dat doet is geconcentreerd, verras
send en boeiend. En vult de Vleeshalten
toonstelling sterk aan.
DONDERDAG 22 MEI 2014
Ironische visie Vierveijzer op
orde en chaos
Henk Vierveijzer laat zijn voorstellin
gen intuïtief en improviserend ont
staan. Er verschijnen wezens die je
kunt associëren met mensen en die
ren. Ze zijn geladen met emotie die
Vierveijzer toelaat en ook weer relati
veert. In de Cobra-traditie verbeeldt
hij zijn kijk op het menselijk doen en
laten. Ook die van de vakantieganger.
T/m 29/5. Duingalerie, Badhuisweg 2,
Domburg; dagelijks 12.00-24.00 uur.
Zoektocht naar relatie met de
werkelijkheid
In de tekeningen en schilderijen van
Jan Pieter van den Bosch spelen herin
nering en beeldvorming de hoofdrol.
Het draait steeds om het zoeken naar
hoe je je verhoudt tot een niet te vat
ten werkelijkheid. Daarbij put Van
den Bosch vaak uit de klassieke my
thologie. Ook met objecten van Man-
ja Kindt en schilderijen van Els Heuts.
T/m 5/6. Galerie de Ouverture. Boule
vard de Wielingen 64, Cadzand Bad.
Za. en zo. 14.00 - 17.00 uur
Miriam Londono geeft woorden
de ruimte
Miriam Londono tekent teksten van
zelfgemaakt papier dat bestaat uit ka-
toenpulp, pigmenten en lijm. Gedach
ten, herinneringen en verhalen krij
gen vorm door licht en schaduw, wor
den tastbaar, maar blijven kwetsbaar
en vluchtig als het leven zelf. Indruk
wekkend. Haar werk is geïnspireerd
op levensverhalen.
T/m 11/6. Haentje te Paart, Spanjaard
straat 19, Middelburg. Do, za. en zo.
14.00 - 16.30 uur en op afspraak.
Waar het zijn en niet-zijn
samenvallen
Stijn Kriele speelt met het landschap
en de door mensen gemaakte ele
menten die je daarin aantreft. Strak
ke vormen bepalen de compositie.
Kriele verbindt het grijpbare met het
ongrijpbare. Dat is ook voor Raf Thys
een belangrijk thema. Hij verbeeldt
het in schilderijen en een installatie.
Opening 25/5 14.00 uur.
T/m 28/6. Galerie van den Berge,
Westwal 45, Goes. Do.t/m za. 12.00
-17.00 uur. Hemelvaartsdag gesloten.
Pedro Cabrita Reis werpt met sculptuur licht op de oeroude vraag waar wij vandaan komen. Detail van werk van Mare Nagtzaam, te zien in de Kabinetten.
Nagtzaam vereist blik op scherp
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
T/m 8/6. De Vleeshal, Markt; De Kabinetten,
Zusterstraat 7, Middelburg. Di. t/m zo. 13.00 -
17.00 uur.
in
