Shell boort ook in beschermd natuurgebied Patagonië
GRENSGEBIED SYRIË
8 BUITENLAND
reportace Opstandelingen in Syrië
boeken zeges. VN-militairen in het
grensgebied raken in het nauw.
GOLANHOOGVLAKTE - larmo, een
Finse luitenant-kolonel die bij de
VN-missie op de grens tussen Is
raël en Syrië is gestationeerd,
stapt met een rood, bezweet
hoofd uit zijn pantservoertuig.
Hij komt net terug van een pa
trouille in de gedemilitariseerde
zone tussen Israël en Syrië. Hij
krijgt een kop chaithee van zijn
Indiase collega en maakt een
praatje met een kameraad uit Ne
pal.
Voor Jarmo en de zijnen is de
patrouille in dit grensgebied dage
lijkse kost. Na de bloedige Jom
Kippoeroorlog in 1973 waarin Is
raël tegen Syrië, Egypte en enkele
andere Arabische landen vocht,
plaatste de Verenigde Naties hier
een internationale troepenmacht
die toeziet op de wapenstilstand
tussen Israël en Syrië. Decennia
lang gold dit als een rustige mis
sie; Israël en Syrië zijn formeel
nog met elkaar in oorlog maar
vechten niet aan de grens.
Maar nu de Syrische burgeroorlog
in dit gebied in alle hevigheid op
laait, is het gedaan met de rust. Sy
rische rebellen - die de afgelopen
maanden in het noorden en oos
ten van het land gevoelige neder
lagen leden tegen het moderne le-
Als ik commandant
van de rebellen
was, zou ik ook zo
dicht bij de grens
gaan zitten
ger van Assad - maken gestage
vorderingen in Zuid-Syrië. Ze ne
men dorpen en checkpoints in en
maken oorlogsbuit in de wapen
depots van Assad. Op internet
circuleren foto's van rebellen die
vlakbij het metershoge hekwerk
aan de grens met Israël poseren.
Het Israëlische leger heeft delen
van de Golanhoogvlakte tot geslo
ten militaire zone verklaard nu de
gevechten tot op slechts honder
den meters naderen. Ondertus
sen zitten de VN-militairen in de
vuurlinie.
„De rebellen hebben hier de afge
lopen weken strategisch belangrij
ke heuvels en dorpen op.het Syri
sche leger veroverd. Beide par
tijen schoten met tanks, mortie
ren en kleiner kaliber wapens,"
zegt een VN-militair op de basis
van de missie. „Het Syrische leger
schiet ook met zware artillerie in
dit gebied. Als ze een beetje ver
keerd mikken, kunnen ze ons
met gemak raken. We zaten gere
geld in de bunkers."
De strijd hier is nog lang niet
voorbij. De rebellen in het zuiden
lukt het, anders dan hun wapen
broeders in Noord-Syrië, wel om
eensgezind goed georganiseerde
aanvallen op checkpoints en ba
ses van Assad te lanceren. Al
maanden circuleren geruchten
dat Amerikaanse en Jordaanse in
lichtingendiensten op een gehei
me locatie in de woestijn van Jor
danië gematigde rebellen trainen
en bewapenen. Die zouden van
uit het zuiden van Syrië de druk
op de troepen van Assad moeten
houden nu die elders in het land
zulke grote successen boeken. Be
wijs voor deze operatie is nooit ge
leverd, maar de plotselinge krach
tige opmars van de gewapende op
positie op slechts 60 kilometer
ten zuiden van hoofdstad Damas
cus is op zijn minst opmerkelijk.
Provinciehoofdstad Quneitra, het
laatste grote Assad-bastion in dit re bron op de VN-basis. De rebel- gen van Assad in de buurt van de r
gebied, staat onder zware druk len maken handig gebruik van de gedemilitariseerde zone tolereert, e
van de rebellen. Dat geeft proble- aanwezigheid van VN-troepen is het grensgebied voor hen een e
men voor de VN. hier en het zwaarbewapende Is- ideale uitvalsbasis. Zij zijn im- c
„Wij coördineren onze activitei- raëlische leger aan de andere kant mers geen partij in de wapenstil- I
ten met de Syrische regering. Als van de grens. Volgens de wapen- stand tussen Israël en Syrië en r
Quneitra en de hoofdweg van het stilstand waarop de VN-troepen kunnen wel vrijelijk in het gebied t
zuiden naar hoofdstad Damascus toezien, mag het Syrische leger opereren. „Als ik een rebellencom- c
in handen van de rebellen vallen, niet in de gedemilitariseerde zo- mandant was, zou ik ook zo dicht
is het voor ons voorbij. Dan kun- ne komen. mogelijk de grens met Israël gaan 1
nen wij ons werk niet meer Omdat de rebellen weten dat Is- zitten. Want elk schot op mij, is c
doen", zegt een anonieme militai- raël geen grote troepenbewegin- dan een kans dat de Israëliërs ge- e
Het wingebied ligt in de provin
cie Neuquén en is ongeveer zo
groot als België. Het is het werk
terrein van het Argentijnse staats
bedrijf YPF, maar ook van het
Amerikaanse Chevron en het
Brits-Nederlandse Shell. Tot nu
toe zijn er driehonderd boorput
ten geslagen in de steppe van Pata
gonië. Maar tussen rode rotspla
teaus, vulkanen en azuurblauwe
meren verschijnen snel meer
boortorens.
Rubén Etcheverry, oud-directeur
van het provinciale gas- en oliebe-
drijf, is groot voorstander van het
boren naar de schalievoorraden.
„In dit gebied ligt voor de komen
de honderd jaar gas", zegt hij
De vondst van schaliegas heeft de
streek nieuw leven ingeblazen. Ie
der boorgebied van 300 vierkante
kilometer levert 1500 nieuwe ba
nen op. Door de komst van olie
werkers verdubbelde het aantal in
woners van het stadje Anelo in
vier jaar tijd. Het door boortorens
omringde plaatsje heeft nu vijfdui
zend inwoners. Terwijl jongens
in Buenos Aires dromen van een
toekomst als profvoetballer, wil
de jeugd hier een baan in de
olie-industrie. Het zware werk be
taalt goed. Een beginnende olie
werker verdient ongeveer 1500 eu
ro per maand. Vier keer meer dan
een leraar. De loco-burgemeester
van Anelo, Milton Morales, is blij
met de bedrijvigheid: „Onze ge
meente kwam altijd geld tekort,
dat is nu verleden tijd."
Volgens Morales neemt de leef
baarheid toe. De oliesector betaalt
mee aan voorzieningen zoals riole
ring. Er is echter ook kritiek op de
schalieboringen in Neuquén. Dat
heeft volgens Etcheverry te ma
ken met gebrekkige transparantie
van energiedeals. „Chevron mag
tot 2048 boren in Patagonië, maar
er zijn geheime clausules in het
contract, dat zorgt voor wantrou
wen onder de bevolking."
Lokale activisten, zoals Martin Al
varez, maken zich vooral zorgen
om productietechnieken. Daarbij
worden grote hoeveelheden wa
ter, zand en ook chemicaliën in
de grond gespoten. „Het boren
naar schalie vervuilt het drinkwa
ter dat hier in de bodem zit."
Volgens Martin hebben de olie-
maatschappijen vrij spel in Neu
quén. „De bedrijven vervuilen de
leefomgeving van de lokale boe
ren en inheemse indianenstam
men en komen daarmee weg. Ze
mogen zelfs in het beschermde
natuurgebied Auca Mahuida bo
ren", verzucht de milieuactivist.
Ook Etcheverry vindt dat de re
gels scherper moeten. „Bedrijven
zoals YPF werken soms te gehaast
en houden zich niet aan de nor
men. Ze overschatten hun eigen
kunnen, en dat is gevaarlijk."
Voorlopig tellen in Patagonië eco
nomische belangen: de regio profi
teert van werkgelegenheid en het
geld dat boringen opleveren.
Voor- en tegenstanders zijn het
wel eens: door lakse controle lo
pen mens en milieu gevaar.
'Als Quneitra valt, is het 1
door onze correspondent
Jan Franke
VN-militair
door onze correspondent
Remi Lehmann
BUENOS AIRES - In het gesteente
van de regio Patagonië ligt de op
twee na grootste voorraad van
schaliegas en -olie ter wereld opge
sloten. Omdat Argentinië met een
energietekort kampt, wil de rege
ring in Buenos Aires de productie
zo snel mogelijk opschroeven.
Zelfs boren in beschermd natuurge
bied is toegestaan.
De vondst van schaliegas
heeft de streek nieuw leven
ingeblazen. Activisten ma
ken zich zorgen over milieu.
