MEDIA 25
Koken en bakken op
tv is helemaal in. De
reden? We kijken graag
naar programma's over
dingen die we in het
dagelijks leven doen.
„Ik hoor ook gewone
mensen tegenwoordig
praten over 'een zoetje
naast een zuurtje'."
ol zijn we erop.
Tv-programma's
waarin ervaren
chefs ons minuti
eus uit de doeken
doen hoe we de
meest ingewikkel
de culinaire hoogstandjes uit on
ze eigen keuken kunnen toveren.
Ook de talloze kookcompetities
en baktalentenshows vinden gre
tig aftrek. Maar waarom kijken
we zo graag naar geroutineerde
professionals en bevlogen ama
teurs die driftig in potten, pan
nen en bakblikken roeren?
Tv-wetenschapper en docent me
dia en cultuur Vincent Crone ver
diepte zich in het succes van
eet-tv. Hij vond een aantal verkla
ringen voor de collectieve voorlief
de voor kookshows. „Een simpele
tv-wet is dat we graag kijken naar
programma's over dingen die we
in ons dagelijks leven doen. Daar
naast geven we heel veel geld uit
in de supermarkt, dus zijn pro
gramma's over voedsel heel inte
ressant voor adverteerders."
Net 5 zette afgelopen seizoen ste
vig in op potten-en-pannentelevi-
sie, met in de middag internatio
nale hits als My kitchen rules, Mas-
terchef Nieuw-Zeeland en Everyday
gourmet. En elke avond ruimde de
zender bijna twee uur in voor Hol
lands koken en bakken met Bake
my day en Masterchef Holland, pro
gramma's die afgelopen week
hun ontknoping kregen.
Remko van Westerloo is er als
programmadirecteur van SBS ver
antwoordelijk voor dat de zender
zo uitbundig de liefde verklaart
aan het genre. „Het thema spreekt
veel mensen aan. Zeker gecombi
neerd met elementen van reality
en competitie, scoort het goed. Ko
ken raakt zelfs een tikkeltje onder
geschikt aan het spel. Hardcore-
kook-tv spreekt alleen echte keu
kenliefhebbers aan, maar als je
dramatiek, eliminaties en ama
teurs toevoegt, wordt het voor
een heel brede groep interessant."
Kookprogramma's zijn van alle tij
den, maar Crone merkt op dat het
genre zich in korte tijd enorm
heeft ontwikkeld. „Je leert de
koks steeds beter kennen, komt
soms zelfs bij hen thuis. Daardoor
voelen we ons verbonden met Ja
mie Oliver en Rudolph van Veen.
De shows draaien ook steeds
meer om de esthetiek van voed
sel. Zonder dat je kunt ruiken of
proeven wat er op het bord ligt,
loopt het water je in de mond."
De wetenschapper signaleert dat
door het succes van kook-en-bak-
televisie zelfs ons dagelijks taalge
bruik verandert. „Ik hoor gewone
mensen praten over 'een zoetje
naast een zuurtje' en ze hebben
het over 'een lekker krokantje'."
De wens mensen thuis te inspire
ren, is wat tv-kok Rudolph van
Veen drijft. Hij is een van de ge
zichten op de succesvolle digitale
zender 24Kitchen. „Kok is een
dienstbaar beroep. Ik vraag me bij
alles af: wat hebben mensen hier
aan? Ik wil ze leren koken." Behal
ve dat we onze keukenskills wil
len verbeteren, heeft de tv-kok
nog een antwoord op de vraag
waarom kijken naar koken in is.
„Mensen zien graag lekkere ge
rechten, ook al kunnen ze die niet
ruiken of proeven. Het doet een
beroep op de fantasie. Net als met
romantische films. We zwijmelen
allemaal weg bij die ultieme kus,
ook al krijgen we die niet zelf."
De levensmiddelenindustrie is de
grootste adverteerder op de Ne
derlandse televisie. Spot, het on
derzoeksbureau voor tv-reclame,
becijferde dat de branche vorig
jaar 700 miljoen euro uitgaf aan
reclame op de buis, 30 miljoen
meer dan in 2012. Daarin schuilt
volgens Crone ook een verklaring
voor de overvloed aan kookpro
gramma's. „In die shows zitten
producten waarvan de adverteer
der wil dat wij ze kopen. Kook-tv
is ideaal voor product placement."
SBS-baas Van Westerloo bestrijdt
dat. „Wat je bereikt aan sponso
ring, is minimaal en absoluut niet
de drijfveer waarom de publieken
en commerciëlen inzetten op
kook-tv. Dat doen ze simpelweg
omdat het dankbare tv is en goed
scoort. Je betaalt die shows uit je
eigen budget, anders wil geen
chef zich aan je verbinden."
Ook Van Veen is het niet met Cro
ne's stelling eens. „Oké, er duiken
meer alibi-koks op. Die worden
ingezet om een commercieel pro
duct aan te prijzen in een format
dat rond een commerciële wens is
bedacht. Maar daarmee verliezen
die koks hun betrouwbaarheid.
Mensen hebben wel door dat ze
er niets van leren.
„Ik zie tegenwoordig meer juryle
den in kookprogramma's dan
koks. Ruim 80 procent van die
shows is geen kook-tv, maar een
entertainmentprogramma. Heel
Holland bakt is geen bakprogram-
ma, maar een kandidatenshow.
Toch ben ik blij dat ze er zijn. Dat
inspireert meer Nederlanders om
met koken en bakken bezig te
gaan. En zij komen dan naar
24Kitchen voor de verdieping."
door Joeke Berg
reageren?
media@depersdienst.nl
Kook- en baktelevisie is 'in'. Programma's als Masterchef Holland (foto links)
en digitale themazender 24Kitchen (foto boven, Rudolph van Veen) trekken
veel kijkers en inspireren mensen zelf aan de slag te gaan. foto's SBS en PR
ZATERDAG 17 MEI 2014
