Deze week gaat in New
York het museum ter nage
dachtenis aan 09/11 open.
Tegelijkertijd worden nog al
tijd tientallen terreurver
dachten gevangen gehouden
op Guantanamo Bay zonder
uitzicht op hun proces.
12 SPECTRUM
buitenland
U
Het zijn
stuk voor
stuk
vreselijk
gevaarlijke
mensen die
in Guanta
namo Bay
zitten
anuit het vliegtuig
zie je de wachtto
rens, het hekwerk
dat het gevangenen
kamp scheidt van
de rotsachtige kust
en de diepblauwe
zee. Eenmaal in het kamp, zien we de
gedetineerden van kamp 6 op Guanta
namo Bay in het wit gekleed. Ze dra
gen flinterdunne katoenen broeken
met een simpel wit T-shirt. En
teenslippers, want het is altijd broeie
rig warm op dit stukje Cuba, waar
een van de meest controversiële ge
vangenissen uit de Amerikaanse ge
schiedenis staat.
Sinds ruim twaalf jaar is Guantanamo
Bay de gevangenis waar volgens de
Amerikaanse ex-minister van defen
sie Donald Rumsfeld 'the worst of the
worst' zitten opgesloten, de slechtste
van de slechtste mensen. De gevange
nis kost de Amerikaanse belastingbe
taler 800.000 dollar per gevangene
per jaar, in totaal jaarlijks ruim 120
miljoen dollar.
In kamp 5 en kamp 6 zitten de mees
ten van de 154 gevangenen, verspreid
over verschillende celblokken. Ze heb
ben een individuele cel en toegang tot
een gezamenlijke ruimte met metalen
picknicktafels. „Kijk goed naar deze
kooi", zegt een bewaker in de cellen-
gang. „Dit is de ruimte waar ik met de
gedetineerden kan communiceren."
Hij wijst naar een kooi met twee deu
ren. De ene deur leidt naar de geza
menlijke ruimte van de gevangenen,
de andere naar de gang waar de bewa
kers staan.
Gedetineerden in kamp 5 hebben min
der vrijheid. Daar zitten gevangenen
die volgens het Amerikaanse leger
'niet meewerken'. Ze zijn in honger
staking of misdragen zich, sommigen
zouden bewakers uitschelden. De ge
vangenen dragen de bekende oranje
pakken. Ze zitten opgesloten in indivi
duele cellen en mogen eens per week
televisiekijken in een ruimte waar
hun enkels vastgeketend zitten aan
een dikke haak in de betonnen vloer.
En dan is er nog kamp 7, de gevange
nis waar onder meer de mannen zit
ten die de aanslagen van 11 september
2001 zouden hebben beraamd. Dat
kamp ligt voor bezoekers verborgen
in het glooiende zuid-Cubaanse land
schap, de exacte locatie is geheim. In
kamp 7 verblijft onder meer het brein
achter 9/11, Khalid Sheikh Moham
med, wiens proces naar verwachting
niet voor 2017 zal beginnen.
In kamp 6 wuift een van de gedeti
neerden, een dunne bleke man van in
de 40 met een lange zwarte baard,
naar de bewakingscamera. Voordat de
gevangenisbewaarder de cel binnen
gaat, zet hij een een plastic masker op.
Het is een voorzorgsmaatregel voor
het geval hij door de gedetineerde
wordt bekogeld met een cocktail van
poep, plas, sperma en braaksel. Iets
wat met regelmaat gebeurt, vertelt ge
neraal Richard Butler, de hoogste baas
op Guantanamo. De gevangene leunt
verveeld met een arm tegen de kooi,
zijn voorhoofd rust op zijn onderarm.
Hij ziet er niet uit alsof hij een plastic
beker vol uitwerpselen gereed heeft
om de Amerikaan mee te bekogelen.
De bewaker komt na een kort gesprek
terug de gang in. „Hij wilde wat drin
ken. Dat viel weer mee."
Op de marinebasis Guantanamo Bay,
een stukje Amerika op Cuba, werd on
middellijk na de aanslagen van 11 sep
tember 2001 een gevangenis gebouwd
om vermeende terroristen in op te
sluiten. In de maanden na de aansla
gen werden honderden terreurver
dachten in onder meer Jemen, Afgha
nistan en Pakistan opgepakt en gede
porteerd naar wat de Amerikanen Git-
mo noemen. In eerste instantie wer
den de verdachten opgesloten in
Kamp X-ray, in de buitenlucht. Drie
honderd kooien stonden in de bran
dende zon. De beelden van de gevan
genen in oranje pakken gingen de we
reld over. Kamp X-ray is inmiddels
niet meer in gebruik maar bestaat nog
wel. De gedetineerden zitten er nu in
echte gevangenissen, met faciliteiten
zoals een wc en een douche. In de oor
spronkelijke kooien van Kamp X-ray
heeft het onkruid de betonnen vloe
ren
staa
Pre:
nig<
eer:
Guï
zou
den
een
Cor
bek
Het
Rep
ben
miji
Stat
Gua
tela
moj
ntai
gev;
moj
„Ot
stee
nis
hij 2
om
een
Wa:
teit
ovei
Slee
tig£
geh.
De
zon
terv
jarei
door Maartje van Hoek
Mare Thiessen,
speechschrijver
George W. Bush
Eeuwig vast op
Guantanamo
