I
f
F
Kinderen zijn de meesten nog,
maar wel heel erg slimme. Meer
dan 1700 topscholieren uit de hele
wereld presenteerden deze week
hun innovatieve ideeën in Los
Angeles. Van een crème die
bloedingen stopt tot een raceauto
die je bestuurt met je hersenen.
10 VERDIEPING
JONGE UITVINDERS
De Amerikaanse Nobel
prijswinnaar Michael
Bishop (78) kan nauwe
lijks een meter lopen of
weer een groepje scho
lieren klampt hem aan
voor een 'selfie', een fo
to met hun held. Deze jonge Willy Wortels
in het LA Congrescentrum zijn nauwelijks
geïnteresseerd in de Hollywood-sterren
die even verderop wonen, zij hebben meer
belangstelling voor iemand die het heeft ge
maakt in de geneeskunde. De tieners doen
mee aan de internationale wetenschaps-
en innovatieconferentie ISEF in Los Ange
les, bedoeld om de interesse voor weten
schap en techniek onder jongeren te stimu
leren.
De deelnemers zijn de wetenschappers van
de toekomst, of hopen dat in ieder geval te
worden. Milieuvervuiling, duurzame ener
gie, remedies voor ziektes zoals kanker,
alzheimer, MS: ze denken groot en willen
de wereld veranderen. Sommigen zullen la
ter topwetenschapper worden, zoals Lisa
Randall, die in 1980 meedeed aan ISEF en
nu hoogleraar theoretische natuurkunde is
aan de Harvard Universiteit. Voor velen is
ISEF een opstapje om een plek te bemachti
gen aan zo'n prestigieuze universiteit. Voor
anderen is het vooral een ervaring die inter
nationale vrienden en een praktijkcursus
Engels oplevert.
„Veel van de grootste ontdekkingen zijn ge
daan door mensen die compleet ongedwon
gen waren", zegt Bishop tussen het fotogra
feren door. Hij vindt nog steeds inspiratie
bij jonge wetenschappers. „Juist mensen
die zich erg hebben verdiept in een onder
werp, hebben de neiging te denken, 'oh, ik
weet dat dat toch niet gaat werken'. Maar
deze deelnemers beginnen met een schone
lei en proberen gewoon."
Robert de Bruijne (16)
Wouter Boot (15)
Nederland (Kapelle)
Desert Vapor, een manier om zout water om te zetten
in drinkwater met behulp van zonnekracht
In Nederland komt drinkwater ge
woon uit de kraan, maar dat is in veel
landen niet zo vanzelfsprekend. Ook
daar moeten mensen drinkwater hebben,
dachten wij", vertelt Robert de Bruijne
over hoe hij en zijn mede-uitvinder Wou
ter Boot op het idee kwamen voor hun De
sert Vapor. „Het probleem met ontziltings-
machines is dat ze veel te duur zijn en
veel onderhoud nodig hebben. Wij wil
den het juist zo goedkoop en simpel moge
lijk houden."
Zo kwamen ze op het idee van de Desert
Vapor. Het is een 1 kilometer lange buis,
hoewel het prototype nog slechts een hal
ve meter lang is en het showmodel voor
Los Angeles nog kleiner is. De buis is
zwart, zodat het binnen in de buis zo
warm wordt dat het zoute water ver
dampt. Het zout blijft achter en wordt
weggespoeld door overtollig water. Door
andere delen van de buis te koelen, con
denseert daar de waterdamp en vormt het
zoet water.
De ontwikkeling van hun uitvinding verg
de een lange adem. De jongens werkten
vier modellen uit en bouwden twee proto
types. „Daar is zeker per man wel 100 uur
in gegaan, in en buiten schooltijd", lacht
Robert. „Volgens de berekeningen kun
nen we zo 1900 liter drinkwater per uur
produceren, maar uit de tests kwam veel
minder: 145 liter. Het principe werkt,
maar de resultaten kunnen nog veel be
ter."
Vorig jaar deden de jongens ook mee, met
een machine om elektriciteit op te wek
ken uit golfkracht. Daar hebben ze vrien
den aan overgehouden die ze een week
voor de conferentie al hebben bezocht.
Los Angeles is veel leuker dan Phoenix,
waar de slimme jongeren vorig jaar bijeen
kwamen, beamen ze allebei. „Er is hier
veel meer te zien: Hollywood, Beverly
Hills", zegt Wouter. ISEF is niet alleen
hard werken. Het is ook feesten, aan het
strand liggen en een exclusieve avond in
de Universal Studios.
EF
cL
De Willie Wortels
van de nieuwe generatie
door Freke Remmers
illustratie Mark Reijntjens en Ronald Visser