d
Ayatollah steunt
Baha'is in Iran, maar
overheid is doof
Oud-premier de cel in
r
Doden en vermisten na
mijnongeluk in Türkije
8 BUITENLAND
MENSENSMOKKEL
Schip Columbus mogelijk gevonden
Istanbulse wijk
krioelt het van
mensen die
willen verdienen
aan vluchteling.
De zeven leiders, ook bekend als
'de Yaran', zitten al zes jaar gevan
gen. Hun brief is een reactie op
uitspraken van de baas van de
Iraanse Hoge Raad voor de Men
senrechten, Mohammad Larijani.
Hij verklaarde onlangs dat er geen
Baha'is in de cel zitten om hun ge
loof. En dat Iran de rechten en vei
ligheid van de Baha'is garandeert.
„Maar de situatie wordt juist
steeds moeilijker vanwege de reli
gie", zegt Karlijn van der Voort,
advocaat internationaal recht. „Ba
ha'is en andere minderheden krij
gen dagelijks te maken met res
tricties. Onderwijs wordt hen ge
weigerd, net als opbouw van pen
sioen. De Yaran zijn veroordeeld
voor spionage en het besturen
van een organisatie die zich tegen
de republiek keert. Maar zonder
steekhoudend bewijs. Dat is ook
vastgesteld door advocaat Shirin
Ebadi, winnares van de Nobel
prijs voor de Vrede."
De Baha'is vinden hun oorsprong
in Iran. De religie werd daar in de
19e eeuw gesticht door Baha'ullah
(Mirza Husayn-Ali). Er zijn naar
schatting zes miljoen Baha'is in
de wereld, van wie ruim 300.000
Het wrak van de Santa Maria, ver
gaan in 1492, ligt op de plek waar
het volgens het dagboek van Co
lumbus zou liggen. Bovendien
klopt de omvang en is er een ka
non uit de tijd van Columbus ge
vonden. Dat hebben de onderzoe-
in Iran. Het exacte aantal is niet te
bepalen. De religie bepleit een
heid van alle geloven en streeft
naar vrede. Baha'is in grote delen
van de wereld vragen vandaag
extra aandacht voor de Yaran,
maar ook voor de rest van hun ge
loofsgenoten in Iran. In Neder
land gebeurt dat in Den Haag met
Open Doors, de organisatie die
zich keert tegen vervolging van
christenen. Het thema van de bij
eenkomst is Prisoners of conscience
en gaat over allen die voor gewe
tensbezwaren vastzitten in Iran.
Ook op vijftien andere plaatsen in
Nederland zijn gebedsbijeenkom
sten voor Iraniërs.
Sinds het ontstaan van de Islamiti
sche Republiek Iran zijn volgens
mensenrechtenorganisaties hon
derden Baha'is ter dood gebracht
vanwege hun geloof. Volgens de
Yaran is het zelfs niet mogelijk
voor een Baha'i een
overheidsfunctie te vervullen in
Iran.
Er zijn wel lichtpuntjes. Een be
kende islamitische geestelijke,
Ayatollah Tehrani, heeft inmid
dels opgeroepen tot vreedzaam sa
menleven met de Baha'is. Hij
maakte voor de gelegenheid een
kalligrafisch werk met een uit
spraak van Baha'ullah.
Van der Voort: „Dat is zeer moe
dig van hem. Tehrani kreeg veel
bijval en je merkt ook aan andere
zaken dat er om respect gevraagd
wordt. Alleen is de overheid nog
niet zover. Begraafplaatsen voor
Baha'is, zoals in Shiraz, worden
nog steeds zonder toestemming
geruimd."
kers gezegd in de Britse krant The
Independent van dinsdag. Verder
onderzoek moet duidelijk maken
of het inderdaad om de Santa
Maria gaat. Het wrak was al in
2003 gevonden, maar toen was
nog niet duidelijk om welk schip
het ging. Columbus vertrok in au
gustus 1492 uit Spanje, op zoek
naar een snelle westelijke route
naar Azië. Na ongeveer een maand
varen zag hij land. Later bleek dat
het Amerikaanse continent te zijn.
REPORTAGE In
ISTANBUL - „T\irks leren, Turks le
ren", roept een Syrische jongen
met een stapel Turks-Arabische
woordenboeken voor zich. Bij de
metro-uitgang in de wijk Aksaray
in Istanbul is van alles te koop.
Het is een wijk waar van oudsher
alles wat Allah verboden heeft, ge
regeld kan worden. Veel gevluch
te Syriërs die dromen van Europa
komen bijna meteen in Aksaray
terecht. De wijk barst van de han
del. In de straat zit een Syrische
snackbar, een Syrische belwinkel,
een Syrisch koffiehuis. Overal
klinkt het Arabisch.
Verderop is het grote plein. In het
midden een fontein met veel
rondhangende mannen. Alleen
maar mannen. Hier moet je zijn
voor een enkeltje Europa. Dat
weet iedereen.
„Wanneer je daar staat, word je
binnen een paar minuten aange
sproken. Het gaat heel openlijk."
Khaled, glad geschoren, keurig
bloesje aan, glimlacht. Hij legt het
graag uit. Een paar jaar terug was
hij accountant in Damascus. Nu
ritselt hij in Aksaray. In zijn huur-
Sommige
smokkelaars
brengen elke drie
dagen groepen
over de grens
Olmert was eind maart al schul
dig bevonden aan corruptie. Giste
ren ging het om de straf die hij
daarvoor zou krijgen. Voorafgaan
de aan het vonnis liet Olmert we
ten dat 'dit een trieste dag is waar
op een onterechte en zware straf
zal worden opgelegd aan een on
schuldig iemand'.
Als burgemeester van Jeruzalem
(1993-2003) heeft hij volgens de
rechtbank voor omgerekend meer
dan 100.000 euro steekpenningen
aangenomen bij het bouwproject
Holyland en een ander bouwpro
ject in de stad.
Olmert (68) was premier van
april 2006 tot maart 2009. Nog
nooit is een Israëlische oud-pre
mier tot een gevangenisstraf ver
oordeeld. Naar verwachting zul
len zijn advocaten vragen of de
oud-premier op vrije voeten mag
blijven tot de Hoge Raad zich
heeft uitgesproken over het be
roep. Het is de tweede veroorde
ling van Olmert voor corruptie.
In 2012 kreeg hij al een voorwaar
delijke celstraf en een boete om
dat hij een zakenman had bevoor
deeld.
appartement heeft hij zes stapel
bedden neergezet. Hij verhuurt
ze per week. Aan jonge Syriërs.
De meesten blijven niet lang. Alle
maal willen ze naar Europa toe.
Zo snel mogelijk. Khaled helpt ze
graag op weg. Hij zwaait met zijn
iPhone. Vol met nummers van
smokkelaars. Hij weet wie te ver
trouwen is, hij weet welke routes
populair zijn.
Bulgarije zit dicht, klinkt het reso
luut. De grenswachten daar schop
pen iedereen terug. Griekenland
is op het moment favoriet. De vei
ligste weg is via de grensrivier de
Evros en daarna met de bus naar
Athene en vandaar met het vlieg
tuig naar de rest van Europa. Kos
ten: 6000 tot 7000 euro. Of via Iz
mir en de Griekse eilanden. Goed
koper, maar gevaarlijker. Mensen
met veel geld leggen 10.000 tot
15.000 euro neer voor een vals pas
poort en vliegen naar Zweden.
Of hij zelf aan zijn 'reisinforma
tie' verdient? Khaled ontkent. Het
blijven toch stuk voor stuk leuge
naars, maffia. „Er zijn smokke
laars bij die om de drie dagen
groepen van tien tot twintig men
sen de grens over helpen. Reken
maar uit. Big business."
Het geld gaat overigens niet met
een naar de smokkelaars. Ieder
een die hier in Aksaray een deal
sluit met een smokkelaar brengt
het geld naar het kantoor van ene
Ali. Daar krijgen ze een code. Pas
wanneer de vluchtelingen de be
stemming hebben bereikt, krijgt
de smokkelaar de code waarmee
hij het geld bij Ali kan oppikken.
Khaled knikt. Een goed systeem,
want er gaat wel eens iets mis. Er
zitten oplichters bij die er met al
het spaargeld van mensen van
door gaan.
Het kantoor van Ali zit verderop.
Op een mooie locatie in een mo
numentale 'herberg' richting de
Grand Bazaar. Het contrast is
Een lokale politicus meldde een
dodental van 20, maar kwam daar
even later op terug en sprak toen
van vier. In de mijn in Soma in de
westelijke provincie Manisa is een
explosie en een brand geweest.
De omgekomen mijnwerkers wa
ren gestikt en hadden brandwon
den. Zeker 15 mijnwerkers zijn
naar het ziekenhuis gebracht.
De reddingswerkzaamheden in
de mijn worden gehinderd door
dikke rook. „Ze pompen zuurstof
in de mijn, maar het vuur brandt
nog. Ze zeggen dat het een elek
tronisch probleem is, maar het
kan zijn dat de kolen ook bran
den", aldus Tamer Kucukgencay
van een regionale vakbond.
Het ongeluk gebeurde op 2 kilo
meter diepte. Door de explosie en
de daaropvolgende brand werkte
de lift niet meer.
De mijnwerkers zitten vast op on
geveer 4 kilometer afstand van de
uitgang. Toen het ongeluk gebeur
de, waren 580 mijnwerkers in de
mijn.
I
door john Jas
DEN MAAG/TEHERAN - Zeven leiders
van de Baha'i-gemeenschap in Iran
hebben vanuit hun cel een brief ge
stuurd aan de regering in Teheran
om aandacht te vragen voor de ver
slechterende positie van hun ge
loofsgenoten. Een bekende ayatol
lah steekt nu zijn nek uit en vraagt
om respect voor de Baha'is.
PORT-AU-PRINCE - Voor de noord
kust van Haiti is misschien het
wrak van het belangrijkste schip
van ontdekkingsreiziger Christoffel
Columbus teruggevonden.
Via Aksaray naar
door onze correspondent
Jessica Maas
Khaled, 'ritselaar'
door onze redactie buitenland
TEL AVIV - „Een overheidsdienaar
die steekpenningen aanneemt is te
vergelijken met een verrader." Met
die woorden veroordeelde rechter
David Rozen gisteren in Tel Aviv de
Israëlische oud-premier Ehud 01-
mert tot zes jaar celstraf en twee
jaar voorwaardelijk.
I Oud-premier Ehud Olmert moet
zes jaar de cel in. foto HH
ANKARA - Door een mijnongeluk in
Turkije zijn gisteren zeker vier do
den gevallen en zitten 200 tot 300
mijnwerkers vast onder de grond.
Dat hebben lokale Turkse autoritei
ten gemeld op basis van de gezond
heidsdiensten en reddingswerkers.
I
