'WEL GOED OPLETTEN WAAR DE
ZON STAAT, NATUURLIJK!'
Vlissingen
OPEN HAVENDAG I 20141 13
onderwijs en het bedrijfsleven in Zeeland.
Want het gaat om een gezamenlijk be
lang. Schipper: "Samenwerking met be
drijven, scholen en instellingen is belang
rijk. Techniek moet nog meer onderdeel
van het schoolbeleid worden."
De afgelopen jaren heeft Technocentrum
Zeeland vele educatieve projecten opge
zet. De Zeeuwse Haven bijvoorbeeld. Een
succes én leerzaam: medewerkers van (ha
venbedrijven komen in de groepen zeven
en acht vertellen wat ze doen, aansluitend
gaan de leerlingen op bedrijfsbezoek om
dat ook in het echt te zien. Dit jaar doen
er zeven basisscholen in Midden-Zeeland
mee, weer meer dan tweehonderd
kinderen die kennis maken met techniek.
En voor de Open Havendag in Vlissingen-
Oost op zaterdag 24 mei zijn er honderden
basisscholieren bezig geweest met de
bouw van zonnebootjes. En leerlingen van
het Goese Lyceum en het Calvijn College
in Goes en Tholen hebben leuke hebbe
dingen bedacht die eveneens werken op
zonne-energie.
Kinderen en ook docenten vinden dat
leuk, weet Schipper. Het bedrijfsleven ook
trouwens, dat is heel gastvrij. Zo'n drie
honderd bedrijven in heel Zeeland zetten
regelmatig de deur open voor een werkbe
zoek van scholen. En er is een hele lijst met
technische ambassadeurs, medewerkers
van bedrijven die in de klas over techniek
komen vertellen. In 2013 hebben maar
liefst 18.000 scholieren op die manier
achter de schermen kunnen kijken.
Girls Future
Dat helpt. Uit onderzoeken blijkt dat
Zeeuwse jongeren meer dan hun lande
lijke leeftijdsgenoten kiezen voor een
technische opleiding. Dat gaat vooral
om jongens. Hoewel er sprake is van een
inhaalslag, loopt Zeeland wat betreft
meisjes achter op de landelijke cijfers.
Waarom? Volgens Schipper is het een
hardnekkig misverstand dat meisjes on
geschikt zijn voor techniek. Onzin, meisjes
zijn prima geschikt voor technische
beroepen, zegt Schipper. Technocentrum
geeft elk jaar de glossy Girls Future uit, een
editie voor het vmbo en eentje voor havo
vwo/mbo. 'Meiden en techniek waarom
niet', staat er op de cover. En dat is precies
wat hij bedoelt. "In de technologie worden
competenties als creativiteit, organiseren,
communiceren en plannen steeds belang
rijker. En daarin blinken veel meisjes uit."
www.girlsfuture.nl
www.zonnebootrace.nl
www.bedrijfplusschool.nl
Knappe klas hoor, groep 8 van basisschool Jan van Schengen in Heinkenszand. Van
techniek weten de kinderen in elk geval al heel veel. Dat komt, legt juffrouw Cora
Steijn uit, omdat er elke donderdag techniekmiddag is. Dan komen ook de opa's
van Bente en Milan en soms hulpconciërge Bas. De kinderen leren van alles. Solde
ren, fietsbanden plakken en nog veel meer. Tandpasta maken, dat is ook heel leuk!
Maar nu zijn de achtste groepers even heel druk met bootjes op zonne-energie.
voor de klas, om te vertellen over techniek
maar toch speciaal om de kinderen te
leren hoe ze een bootje moeten bouwen
dat kan echt varen op zonne-energie.
Baaijens heeft een stagiair meegenomen
om de kinderen te leren solderen. Maar,
ontdekt hij al snel, dat is eigenlijk hele
maal niet nodig. Solderen, dat kunnen de
achtste groepers al, dat hebben ze geleerd
van de opa van Bente die op donderdag
middag graag een handje toesteekt. Toch
valt er voor de kinderen deze middag nog
genoeg te leren om een zonnebootje
te kunnen bouwen dat er op de Open
Havendag in Vlissingen niet alleen mooi
uitziet, maar ook nog eens heel snel door
het water gaat.
Wat is elektriciteit, is de eerste vraag van
Jan Baaijens. Dat weten de kinderen best
wel, het is alleen wat moeilijk dat ook
duidelijk te vertellen. Baaijens vertelt ze
hoe het moet worden en gaat het niet ver
keerd", zegt Baaijens. "De tijd die je aan het
ontwerp besteedt, win je dubbel terug bij
de bouw." O ja, samenwerken, zegt hij ook.
"Want als je kennis deelt, heeft iedereen
daar profijt van."
Van energiebronnen weten de achtste
groepers veel. Zon, wind, dynamo's, fos
siele brandstoffen, kerncentrales. 'Atomen
splitsen', legt Pirn Peek uit. Hij gaat volgend
schooljaar naar het Technasium, samen
met nog drie klasgenoten. Het Technasium
is een school voor havo en vwo met speci
ale aandacht voor techniek, in het bijzonder
onderzoek en ontwerp. Dat is juist een van
de doelstellingen van het project mini-zon-
neboot, dat kinderen technisch onderwijs
gaan volgen. Want een heleboel bedrijven
in Zeeland hebben gebrek aan goede tech
nici. Reden, vertelt Baaijens, dat Paree ook
zelf mensen op het bedrijf opleidt. "Leren
met je handen, noemen we dat."
Foto's: Chris Platteeuw
Op de Jan van Schengenschool in
Heinkenszand weten ze al heel
lang dat de zon de belangrijkste
bron van energie is. Dat staat
letterlijk op een display aan de muur in de
gemeenschappelijke ruimte. De basis
school wekt namelijk zelf stroom op,
als een van de bijna 120 basisscholen in
Zeeland die meedoen aan het project Zon
op school. Samen vormen ze de Zeeuwse
Zonnefabriek.
Op het dak in Heinkenszand liggen vier
panelen, die de zonnestralen omzetten in
elektriciteit. Op het afleesvenster kun je
precies zien hoeveel. Op deze dag in april
staat de teller op 2220 kWh, afkorting
voor kilowattuur. Niet gek dus dat Jan van
Schengen ook meedoet aan het project
mini-zonneboot van Technocentrum
Zeeland, samen met nog veertien basis
scholen.
Die zonnebootjes moeten straks echt
varen, minstens vijf meter in een grote bak
met water op de Open Havendag in Vlis
singen. Dat wordt spannend dus. Maar de
kinderen moeten daarvoor wel wat doen.
Zelf een bootje bouwen met een maximale
lengte van vijftig centimeter, in de eerste
plaats, compleet met motortje en aandrij
ving op zonne-energie. In Heinkenszand
bouwen de kinderen in groepjes opgeteld
zes bootjes, waarvan er twee op zaterdag
24 mei naar Vlissingen mogen. Elk groepje
krijgt een setje met een motortje en twee
zonnepaneeltjes. De rest moeten ze hele
maal zelf doen.
Jan van Schengen besteedt veel aandacht
aan techniek, vertelt juffrouw Cora Steijn.
In het lokaal kun je dat ook zien. In de ven
sterbank ligt gereedschap. Een figuurzaag
en soldeer. En kijk, daar is een Zeeuwse
knop. Van gips, ook zelf gemaakt. Een
kleurtje en die kan zo in de etalage van
een winkel.
In Heinkenszand is donderdagmiddag
techniekmiddag, met zowat alles tus
sen natuurkundige proefjes en breien.
Dat klinkt als muziek in de oren van Jan
Baaijens. Hij is KAM-manager bij elek
trotechnisch installatiebedrijf Paree in 's
Heerenhoek. KAM staat voor kwaliteit,
arbeidsomstandigheden en milieu. Bij Pa
ree is Baaijens ook verantwoordelijk voor
de bedrijfsopleidingen. Vandaag staat hij
alles Over parallel- en serieschakelingen,
over plussen en minnen, over de beste
plaats van de zonnepaneeltjes op de boot.
"Wel goed opletten natuurlijk waar de zon
staat", adviseert hij. Misschien zijn verstel
bare paneeltjes wel zo handig. Hij heeft nog
een goeie tip: je kunt het bootje voor- of
achteruit laten varen als je de draadjes aan
de plus en de min omdraait.
Maar het beste advies is toch wel om de
zonneboot eerst te ontwerpen en dan van
tekening te bouwen. "Dan weetje precies
Hoe moeten de bootjes eruit zien, vraagt
hij de klas. Mooi, vinden de meisjes. Snel,
zeggen de jongens. Baaijens laat een zon
nebootje zien in de vorm van een hemel
bed. Denk je dat deze snel zal gaan? Nee,
weten de jongens. Want een snelle boot,
dat is een speedboot. "Aërodynamisch",
weet Ruben de Jonge met een moeilijk
woord. Precies, antwoordt Baaijens, maar
dan wel zorgen dat de boot stabiel is.
Anders haalt ie zaterdag de overkant van de
waterbak niet.
