'Europa' is te
groot, te
invloedrijk en
kost te veel. Het
anti-Europese
sentiment
klinkt luider
dan ooit.
Pro-Europese
partijen doen
hun best om te
laten horen dat
zij heus ook
kritisch zijn
over Brussel.
10 VERDIEPING
EUROPESE VERKIEZINGEN
Wie wil scoren,
zegt dit: de sala
rissen van dikbe
taalde Europese
ambtenaren of
parlementariërs
moeten omlaag.
Of: stop met het geldverslindende maande
lijkse gesleep van het Europese Parlement
van Brussel naar Straatsburg. Ook een top
per: onderbetaalde Roemenen en Bulgaren
moeten van onze banen afblijven!
Brussel is de boeman. Politici die dezer da
gen een populaire boodschap willen ver
kondigen, richten hun pijlen vooral op de
mankementen van de EU. Sinds de eurocri
sis is al te veel enthousiasme over Europa
verdacht.
Van oudsher pro-Europese middenpar
tijen, vooral VVD, D66, PvdA en CDA, zit
ten tijdens deze verkiezingscampagne in
een lastige spagaat. Al te openlijk te koop
lopen met warme Europese gevoelens is ris
kant.
Volgens de Eurobarometer van deze week
heeft 40 procent van de Nederlanders ver
trouwen in de EU. Van de elf nieuwe Ne
derlandse partijen die een poging wagen in
het Europees Parlement te komen, zijn er
acht uitgesproken 'anti' of op z'n minst
sceptisch. En de partij die al jaren het
hardst 'nee' roept tegen Europa, de PW,
staat in de peilingen op winst.
Zelfs de grootste pleitbezorger van Europe
se samenwerking, D66, trapt ineens op de
rem. „De voorstanders moeten niet al te
zeer voor de troepen uitlopen", zei D66-lei-
der Alexander Pechtold afgelopen weekein
de op televisie.
Pechtold bezwoer de kijker om de euro
scepsis 'heel serieus' te nemen en de nade
len niet weg te moffelen. „D66 is mis
schien wel de meest eurokritische partij,
terwijl we worden neergezet als eurofiel",
zei hij.
De voorzichtigheid van D66 is begrijpelijk.
De partij gooide bij de gemeenteraadsver
kiezingen hoge ogen, maar uit een onder
zoek van TNS NIPO blijkt dat een flink
deel van de achterban (36 procent) tijdens
de Europese verkiezingen van plan is een
andere favoriet te kiezen. De uitgesproken
pro-Europese houding speelt de partij par
ten, meldt het onderzoeksbureau.
Niet alleen D66 zit in een kramp. Het
CDA, kritisch in de Europese campagne,
veegt graag onder het tapijt dat de christen
democraten in Brussel ook gewoon vóór de
invoering van Europese belastingen heb
ben gestemd. En ook het CDA laat graag
onbenoemd dat de Europese Volkspartij,
waar het CDA toe behoort, streeft naar een
federaal Europa.
De PvdA maakte recent een verkiezings
nummertje van de verlaging van 'exorbi
tante' salarissen van EU-ambtenaren. De
extraatjes moeten er af en topambtenaren
mogen hooguit tienmaal zoveel verdienen
als schoonmakers, zei lijsttrekker Paul
Tang eind maart.
Het leek een welkome boodschap in een
tijd dat vrijwel iedereen de broekriem
moet aanhalen. Maar een aantal weken eer
der stemde zijn partijgenoot in Brussel
juist in met een voorstel om de inkomens
van de ambtenaren met terugwerkende
kracht te verhogen. „Onder die Brusselse
ambtenaren zijn ook mensen die koffie zet
ten, mensen die het gebouw schoonmaken
of bewaken", verdedigde PvdA-Euro-
parlementariër Thijs Berman dat besluit.
Het legde pijnlijk bloot hoe de partijen
worstelen. De politici jongleren met stand
punten die in Den Haag een tikje, of soms
behoorlijk ver, anders liggen dan die van
Mark Rutte is altijd
zeer pro-Europa
als hij in Brussel is,
maar zeer kritisch
als hij terug is
hun partijgenoten in Brussel.
De VVD'ers hebben moeite om de keuze
te verdedigen voor Guy Verhofstadt als kan
didaat-voorzitter van de Europese Commis
sie. De liberale Belg is voorstander van een
Europees leger, voor de omstreden invoe
ring van Europese obligaties (eurobonds)
en wil een federaal Europa, terwijl de
koers van de WD in Den Haag veel be
hoedzamer is.
De partij laveert enerzijds tussen de voor
delen van de vrije Europese markt, het on
belemmerde ondernemerschap en vrij ver
keer van personen en anderzijds de euro
scepsis die ook bij de liberale achterban te
horen valt.
Minister-president Mark Rutte probeert al
le ballen in de lucht te houden. Het kwam
hem op het verwijt te staan twee gezichten
te hebben. De (christendemocratische)
Luxemburgse kandidaat-voorzitter Jean-
Claude Juncker zei onlangs fijntjes: „Ik heb
de indruk dat mijn goede vriend Mark Rut-
Pro moet ook een
beet j e
door Sandra Donker
illustratie Mark Reijntjens
Jean Claude Juncker
