Biologische voeding gezonder?
16 GEZOND
VOEDING
Frank van Berkum
De afgelopen 13 jaar steeg
de omzet van biologi
sche producten in de VS
van 4 miljard naar 27 mil
jard dollar. Biologische voeding,
'organic' genoemd in Engelstalige
landen, is dus big business. Bij de
productie van biologische produc
ten worden géén chemische stof
fen, kunstmest of pesticiden ge
bruikt. De productie van biolo
gisch vlees gebeurt met biolo
gisch geteeld veevoer en er wor
den veel minder antibiotica ge
bruikt dan in de gewone veeteelt.
De dieren hebben meer bewe
gingsruimte en mogen vaker naar
buiten. De kosten zijn daardoor
hoger. Omdat we er meer gezond
heid voor terug denken te krij
gen, vinden veel mensen die ho
gere prijs gerechtvaardigd. Maar
is dat terecht? Wetenschappers
van de Amerikaanse Stanford Uni
versity vonden slechts drie onder
zoeken die gaan over ziekten en
sterfte in relatie tot biologische
producten. De resultaten waren
teleurstellend, want er werden
geen verschillen gevonden. Ver
volgens keken de onderzoekers
naar de biologische producten
zelf, dus naar voedingswaarden,
bacteriële verontreiniging en de
aanwezigheid van landbouwgif
fen. De voedingswaarden van bio
logische producten bleken niet
wezenlijk af te wijken van die
van grootschalig geproduceerde
niet-biologische producten. Ook
waren de verschillen in vitami
nes en mineralen te gering voor
duidelijke conclusies. Een plus
punt voor biologisch voedsel is
dat het minder pesticiden bevat.
Maar de gemeten hoeveelheden
pesticiden in niet-biologisch ge
produceerd voedsel vielen overi
gens allemaal binnen de veilige
norm.
Onlangs verscheen een Brits on
derzoek naar biologische produc
ten en het risico op kanker, waar
aan 600.000 vrouwen van middel
bare leeftijd meededen. Zij aten
voornamelijk biologisch en wer
den tien jaar lang gevolgd. De
kans op kanker was bij hen niet
lager dan bij vrouwen die niet
biologische aten. Bij vlees is wel
verschil. Biologisch vlees blijkt
veel minder gevaarlijke resistente
bacteriën te bevatten. Dat heeft
te maken met het gebruik van an
tibiotica. Antibiotica bevorderen
de groei van dieren, daarom is
het gebruik ervan populair bij
niet-biologische boeren.
Overvloedig gebruik van antibio
tica leidt tot resistentie bij bacte
riën en dat kan gevaarlijk zijn
voor mensen. Want bacteriën die
voor antibiotica ongevoelig zijn,
komen uiteindelijk via het con
sumptievlees ook bij de mens te
recht Wanneer de bacteriën men
sen besmetten, zijn die infecties
vrijwel niet met antibiotica te be
handelen.
Omdat biologisch vlees veel min
der resistente bacteriën bevat, is
het uiteindelijk veiliger voor men
sen. De verschillen voor je ge
zondheid tussen biologisch en
niet-biologisch zijn dus gering.
Biologisch geproduceerd vlees is
wél beter als het gaat om onge
voelige bacteriën en scoort ook
beter op dierenwelzijn.
Wim Hof draagt zijn kennis in Nederland een paar keer per jaar over aan iedereen die dat wil.
In één middag zijn de eerste beginselen van zijn methode te leren. Verslag van een paar uur
vreemd ademhalen met als uitsmijter een ijsbad. Langer dan 15 seconden hielden we het niet vol.
Ruim dertig mensen zitten op
een matje in een zaal in het
Mirror Centre in Amsterdam.
Met zijn gezicht naar ons toe
zit Wim Hof, beter bekend als
leeman. Hof heeft maar liefst
twintig bizarre wereldrecords
op zijn naam staan. Zo kan hij 1,5 uur in
een bak met ijs zitten zonder dat hij onder
koeld raakt en overlijdt. Dit tot verbazing
van wetenschappers die hem onderzoch
ten.
leeman zelf weet waarom hij dit soort ex
treme dingen kan, vertelt hij. Hij denkt,
nee wéét, dat hij zijn autonome zenuwstel
sel kan beïnvloeden. Dit stelsel werkt zon
der dat wij hierop invloed kunnen uitoefe
nen, zo wordt aangenomen. Maar Hof
denkt dat het wel mogelijk is te sturen. Hij
kan zijn aderengestel beïnvloeden en heeft
invloed op zijn hormoonhuishouding. „Als
ik in een bak ijs zit en voel dat het rondom
mijn nieren te koud wordt, stuur ik hier be
paalde stoffen naartoe en zorg dat het weer
ok is."
Essentieel voor die sturende invloed is zijn
ademhalingstechniek. Zijn lijfis in topcon
ditie omdat hij elke dag een uur lang een
bepaalde ademhaling oefent, waardoor zijn
lijf volstroomt met zuurstof. Daarnaast
traint hij zijn lichaam met behulp van kou.
„Kou zie ik als een spiegel of een kracht.
Door de confrontatie aan te gaan met de
harde natuur van kou, ontstaat vanzelf een
tegenkracht. Door heel vaak met kou te
sparren, is deze tegenkracht bij mij steeds
sterker geworden." Een derde gereedschap
is zijn mindset. Door zich goed te focussen
en concentreren, kan hij zijn technieken
ook in extreme situaties goed uitvoeren,
zegt hij.
Over het belang van zijn methode is Hof in
de workshop bijzonder duidelijk. Hij stelt
dat deze kan zorgen voor een 'revolutie in
de gezondheidszorg'. Niemand moet zulke
extreme dingen gaan doen als hij - hij is
daar op getraind - maar het aanboren van
de oerkracht kou, kan mensen wel helpen
gezond te blijven. „De westerse mens is
echter vergeten dat hij deze kracht in zich
heeft, want hij heeft de kou verbannen",
houdt hij ons voor. „Als we het ook maar
iets te koud hebben, zetten we de verwar
ming een graadje hoger. Maar kou is geen
vijand, maar juist een vriend."
Vandaag gaat hij ons enkele technieken le
ren om deze 'geconditioneerdheid' los te la
ten. Aan het einde van de middag zullen
we daardoor in staat zijn zonder angst of
schade zelf even een ijsbad in te gaan.
Hof demonstreert zijn ademhaling. Hij
ademt heel diep in, houdt de adem heel
even vast en ademt dan diep uit, de zoge
naamde middenrifademhaling. Even later
doet iedereen mee. Het is niet moeilijk. Vol
gens hem neemt ons lichaam nu tot in
haar kleinste vezels zuurstof op. „De CO2
gaat er zo uit en verzuring krijgt geen
kans", herhaalt hij voortdurend. Omdat het
lichaam verzadigd is met zuurstof, krijgen
volgens hem ook ziektes minder kans en
wordt de algemene conditie beter „Alles ge
leid beter, stroomt weer door."
We moeten even niets beredeneren, mo
gen alleen maar ervaren. „Voelen is we
ten", herhaalt hij continu. „De theorie,
komt achteraf wel." Na een tijd diep adem
halen, vraagt hij ons na de uitademing,
niet meer in te ademen maar de adem vast
te houden. Ons lichaam functioneert nu
op de zuurstof die alom aanwezig is. Hof:
„Je hebt je longen even niet meer nodig.
Als je dit vaker doet, kun je dit steeds lan
ger volhouden. Je wekt er energie mee op
in kleinste delen van het menselijk
lichaam: de mitochondriën." Het is zijn ge
heim waarom hij warm kan blijven in ijs:
hij stookt zichzelf op. Daarnaast word je er
een beetje doezelig, high van, constateert
de groep.
De zaal gaat rustig door en Hof vertelt iets
meer over zichzelf. Met een opleiding LTS
schilderen had hij nooit gedacht dat hij nu
geraadpleegd zou worden door artsen en
professoren. Hij heeft veel mensen gehol
pen hun oerkracht te vinden. En: het zou
mooi zijn als hij ooit de Nobelprijs krijgt.
Daarna zingt hij spontaan een lied en gaat
weer verder met zijn ademhaling. Hij doet
dit elke dag een uur, bij voorkeur 's och
tends, en zegt er veel energie door te krij
gen.
Na de pauze is het tijd voor het ijsbad.
„Het is in niets vergelijkbaar met afkoelen
in het koude badje van de sauna, maar veel
erger", weet iemand. Mijn lijf schrikt zich
inderdaad rot, als ik de badkuip instap:
door de kou wordt me letterlijk de adem
ontnomen. Mijn voorganger zag eruit alsof
hij een pasgeboren baby was, die hapte
naar zijn eerste ademteug. Bij mij is het
eender. Hof praat op me in. „Blaas tien
kaarsjes uit, nee zestien." Gelukkig krijg ik
de controle terug. Naarmate ik me verder
laat zakken, begint het hoofd te kloppen
alsof ik migraine krijg. Zo'n 15 seconden zit
ik volledig in ijs, om er daarna uit te vluch
ten.
Het is een bijzondere middag en niet al
leen door de oefeningen die nogal out-of
the-box zijn. Van te voren had ik me blijk
baar een beeld gevormd van leeman. Ik
dacht dat hij een krachtpatser was die als
een woeste barbaar, in gevecht ging met
ijs. Maar de docent is geen kleerkast en
maakt een zachtaardige indruk. Wel is hij
abnormaal lenig. Moeiteloos manoeuvreert
hij zijn lichaam in allerlei yogahoudingen.
's Avonds voelt mijn rug alsof ik een beetje
ben verbrand. Is het verbeelding? Komt het
van een betere doorbloeding door het ijs?
Of heb ik mezelf, net zoals leeman, van bin
nenuit 'opgestookt tot in mijn mitochond
riën'. Wie het weet, mag het zeggen.
Nu hebben we
aangetoond dat
het ook bij
anderen werkt en
is over te brengen
Dr. Frank van Berkum is internist.
In bad bij de ijsman
door Moniek Hüsken
www.innerfire.nl
reageren?
gezondheid@depersdienst.nl
Peter Pickkers (rechts) en
Matthijs Kox
