Hafid Bouazza schrijft
met een vaste hand
I
66
46
DIZZIE 11
interview Zelf zou hij nooit naar Herman Koch
gaan. In Geachte heer M. geeft Neerlands best
verkopende schrijver alles en iedereen ervan
langs. Ook zijn lezers. En zichzelf
Willem Wilmink even
terug in zijn stamcafé
ROBERT
GODDARD
Robert Goddard begint
stiekem aan een serie
Thriller van Linda Jansma
is het populairst
Vanuit welk idee ben je gaan
schrijven?
„Het is begonnen met de
titel en de gedachte dat ik
een ik-personage aan het
woord zou laten dat zich
richt tot zijn bovenbuur
man, een schrijver. Het moest een brief
worden. 'Nooit verstuurd', zou ik eronder
zetten." Hij moet erbij zeggen dat hij de
eerste hoofdstukken twintig jaar geleden
heeft geschreven. „Ik wilde een korte ro
man waarin een man zich als een sluip
wesp in het leven van een schrijver zou
nestelen, zonder dat deze weet dat hij in de
gaten wordt gehouden. Toen ik het idee la
ter weer oppakte, wist ik ineens dat ik hele
maal geen brievenboek wilde schrijven. De
hoofdpersoon had het intussen over zijn
vriendinnetje gehad, en over zijn leraar.
Die wilde ik óók aan het woord laten."
Geachte heer M. gaat over de oude schrijver
M. die veertig jaar geleden een bestseller
heeft geschreven over een leraar die spoor
loos van een middelbare school is verdwe
nen. Twee van zijn leerlingen, Herman en
Laura, zijn er destijds zonder bewijs van be
schuldigd dat zij er de hand in zouden heb
ben gehad. In zijn bestseller suggereert M.
hun schuld.
Geachte heer M. is een mozaïek. Wat is voor
jou de hoofdgedachte?
„Dat zijn er meerdere. Ik wilde een rijker
boek dan alleen een ik-verteller die 200 pa
gina's tegen een schrijver aan praat. Ik wil
de weten waarom een mooi, slim 17-jarig
meisje als Laura valt voor een slungelige
puber. Maar ik heb me ook afgevraagd wat
er fout is aan de leraar. Zo'n klef type. Niet
autoritair of streng, maar een populaire,
goedlachse man met wie iedereen het goed
kan vinden. Ik wilde hem veel facetten ge
ven, zonder dat hij letterlijk onaangename
trekjes kreeg. Dat je denkt: oh nee, man,
flikker op!"
1
h
Je vindt het nog steeds leuk hè?
„Ja! Die leraar is zó irritant. Hij moet ge
woon weg! Het is helemaal niet zo erg dat
hij verdwijnt. Ik wist ook niet precies wat
er met hem gebeurd was. Dat heb ik lang
voor mezelf geheim gehouden."
Wat wilde je eigenlijk te weten komen?
„Ik was het nieuwsgierigst naar wat Laura,
zijn vriendinnetje destijds, eigenlijk van
Herman vond. Ik wilde graag eens een
17-jarig meisje aan het woord laten. Had ik
nog nooit gedaan. Dat gaf een kick. Maar
ook bij het stuk over schrijver M. die een le
zing geeft in de bibliotheek - zelf zou ik
nóóit naar een optreden van een schrijver
gaan, al was het Herman Koch - heb ik
enorm zitten gniffelen. En zijn ervaringen
op het Boekenbal waren ook genieten!"
Je houdt de spanning tot het laatst vast. Maar
doet het einde ertoe?
„Het enige wat ik voor ogen houd, is dat
het geloofwaardig moet zijn en dat het
moet kloppen met de rest van het boek. De
motor is dat je wilt weten wat er met die le
raar is gebeurd. Je wordt tussendoor zó op
gehouden, dat de ontknoping in wezen on
belangrijk is. Maar het kan ook weer niet
zo zijn dat de lezer denkt: ja zeg, wat krij
gen we nu?" Hij zou zo een pocket kunnen
uitgeven met vijf ontknopingen. „Een bo
nustrack, zoals je bij dvd's ook wel ziet. Ik
heb van alles uitgeprobeerd. Ik had het in
gewikkelder kunnen maken. Maar dan zou
het een show-off worden van 'kijk mij
eens goed kunnen schrijven'."
Toch zitje hier en daar onbeschaamd op te
scheppen over jouw kwaliteiten als schrijver.
„Schrijver M. ben ik in sommige opzichten
zelf. Hij zegt ook best zinnige dingen."
Laten we het over het Boekenbal hebben. Je
zet Nederlandse schrijvers neer als jaloerse,
zuipende, geile zeikerds. Is het echt zo erg?
„Dat heb ik mij ook afgevraagd: kan ik dat
zomaar zeggen? Ik zou mezelf niet zo type
ren, in ieder geval."
Hoe zou je jezelf typeren?
„Soms ben ik iets te vals bescheiden. Want
ik kan het gewoon, schrijven. Maar ik kan
mezelf goed relativeren. Aan de andere
kant kun je de schrijverswereld niet zo op
de hak nemen als ik doe zonder zelf buiten
schot te blijven."
Hoe denk je dat de roman wordt ontvangen?
„Sommigen zullen de humor ervan inzien,
anderen ab-so-luut niet. Maakt mij niks
uit, nee. Dat het Boekenbal een overschat
middenstandsfeestje is, is nog nooit door
iemand opgeschreven. Ik denk dat veel
mensen het een opluchting vinden dat ik
het nu eens doe. Tegen wat ik schrijf, is
moeilijk iets in te brengen; dat valt niet te
ontkennen. De niet-zo-slimme types zul
len het meest verontwaardigd zijn." Harde
lach. „Dus als er mensen beledigd zijn: jul
lie zijn gewoon niet zo slim!"
Ik heb
enorm
zitten
gniffelen
tijdens het
schrijven
Welkom terug, Hafid Bouazza.
De schrijver van De voeten van Ab
dullah en het eminente Paravion
heeft de lezer vijfjaar laten wach
ten op een nieuwe roman. Die is
er nu met als titel Meriswin. Am
per een week na verschijnen, is
het boek al haast achter de per
soon van de auteur zoekgeraakt.
Hafid Bouazza (44) heeft een alco
holverslaving waar hij niet meer
tegen wenst te vechten. Dit heeft
door de vele interviews die hij
heeft gegeven de aandacht van de
roman weggetrokken.
De tijden zijn al lang voorbij dat
een roman als een autonoom
kunstwerk werd beschouwd. Het
boek stond los van de auteur, was
de gedachte. En ook al
was hij een slechterik, het
boek kon er wel om deu
gen. Wellicht had Bouaz-
za's Meriswin nog een
kans gemaakt als in de ro
man geen sloten drank
hadden gevloeid - cognac
bij het ontbijt - en de
hoofdpersoon niet met
een delirium in het zie
kenhuis was beland.
Laat nou uitgerekend het
subtiel verraderlijke van
Meriswin zitten in het ver
schil tussen de hoofdper
soon en de schrijver. De
eerste gaat traag ten onder
aan zijn eindeloze drank-
inname, wat extra tra
gisch wordt door de al
even niet aflatende liefde en zorg
van zijn vrouw en muze, Merijne.
De schrijver daarentegen, Hafid
Bouazza dus, heeft alles geheel on
der controle. Let op zijn subtiele
spel met kleuren en met lichaams
delen (enkels!). Ook wikkelt hij
ogenschijnlijk onbeduidende dra
den keurig af. Wordt in het begin
gemeld dat een boomhut niet af
is, komt verderop de niet meer
verwachte uitleg. Vernuftig, om
'nuchter' te vermijden.
Het is en blijft een groot genot
om Bouazza's tuimelende taal te
volgen, te savoureren zelfs. Vanaf
zijn debuut heeft hij blijk gege
ven over een ongekende woor
den- en taalschat te beschikken.
Bouazza schudt die zo uit de
mouw en verrijkt de taalmuziek
op schitterende wijze. Lie
ver dan zich te verliezen
in vluchtig hip jargon en
neologismen grijpt hij te
rug op het Middelneder
lands of het negentien-
de-eeuws. Zo schrijft hij:
'Hij had iets sybaritisch
over zich'. Tekstverwer
kingsprogramma's ken
nen het woord niet, maar
anderhalve eeuw geleden
betekende het gewoon
'verwijfd'.
Dit is een prachtig ge
schreven, sensitieve, poë
tische roman over het
menselijk tekort. Waarbij
het niet ter zake doet aan
welk genot de schrijver
de voorkeur geeft.
Yvonne
Kroonenberg
Wees blij datje
ze nog hebt
Tegen wat
ik schrijf, is
moeilijk
iets in te
brengen
'Zeer persoonlijke, belangrijke en
herkenbare verhalen over de ouderenzorg,
die noodgedwongen steeds meer op
naasten leunt. - Margriet
uitgeverij atlas contact
MAANDAG 12 MEI 2014
BRIEVENBOEK
Dichter Willem Wilmink was zijn hele le
ven een fanatiek brievenschrijver. Zijn
brieven zijn bijeengebracht in het boek
Zelfportret in brieven. De presentatie is in
de kroeg waar hij zijn Duveltjes dronk.
Lees een verslag op Dizzie.nl.
r. Intrige-in Parijs
RECENSIE
Hoe lezersvriendelijk is het om pas op de
laatste bladzijde van een boek aan te ge
ven dat er een vervolg komt? Robert God
dard doet dat in de thriller Intrige in Parijs.
Praat daarover mee in de community
aan de hand van de recensie.
TOP 3
Best beoordeeld op Dizzie.nl
1. Linda Jansma: Tweestrijd
2. Tatiana de Rosnay: Haar naam was
Sarah
3. Philippe Claudel: Het kleine meisje van
meneer Linh
VAN EIGEN BODEM
door Theo Hakkert
door Marjon Kok
,zo slim!
Meriswin
Hafid Bouazza
207 blz.
19,95 euro
(hardcover)
Prometheus
Deel dit
boek op
Dizzie.nl