Dizzieni
BINNENLAND 7
OUTLAW BIKERS
Hoewel politie
en justitie
intimiderende
motorclubs extra
in de gaten
houden neemt
hun aantal juist
toe.
Dit lijkt me
typisch een zaak
voor de Cock
FORSE TOENAME BIKERS
gen. Dat is een hard feit. Dat heb
ben wij niet verzonnen."
Maar het zegt niet dat de structuur
van de motorclub gebruikt wordt
om criminele activiteiten te ont
plooien.
„Nee, dat zegt het inderdaad niet.
Het zegt wel dat de structuur zich
er in ieder geval voor leent. Wel
ke andere 'gewone' vereniging
heeft de zwijgplicht en een fonds
voor gedetineerde leden? Dat zijn
er niet veel. Onze stelling is dat
een club die allerlei criminogene
kenmerken heeft, onder andere
een zwijgplicht, een betere gele
genheidsstructuur heeft voor cri
minaliteit dan een club die niet
dat soort regels heeft. Als je kijkt
naar hun eigen huisregels, is het
toch wel opmerkelijk dat ze ons
verwijten dat we dit soort clubs
'criminaliseren'. Wat we wel zien,
zonder dat we precies alle chap
ters in detail kennen, is dat bij de
ene afdeling meer gebruik wordt
gemaakt van de criminogene
structuur dan bij de andere. De
stelling: iedere outlaw motorcycle
gang is opgericht met het doel
om criminele handelingen te ver
richten, kunnen wij niet onder
bouwen. Voornaamste vraag blijft
of er een reden is dat de overheid
deze aandacht voor de clubs
heeft? Ik zeg: ja."
W ilbert Paulissen is
als hoofd van de
Landelijke Recher
che nauw betrok
ken bij de motorclubs tegen wie
minister Ivo Opstelten (Veilig
heid en Justitie) de oorlog heeft
verklaard. Maar wel blijft hij
graag achter de schermen - zo wil
hij niet op de foto voor dit inter
view. Paulissen spreekt over 'out
law motorcycle gangs' - OMG's -
die volgens hem 'te veel vrije
ruimte hebben genomen en gekre
gen'-
Nieuwkomer Bandidos is in Lim
burg met aanslagen verwelkomd,
No Surrender heeft afdelingen
van Satudarah ingelijfd en de be
langrijkste supportclub van de
Hells Angels, Red Devils, is in het
hele land bestaande motorclubs
aan het overnemen en strategi
sche posities aan het innemen.
Hadden jullie dit zien aankomen?
Paulissen: „Dat de Bandidos naar
Nederland zouden komen had
den we niet voorspeld. Hun
komst hing afgelopen jaren al va
ker in de lucht, maar dat het in
Limburg en op dit moment zou
escaleren hadden we niet voor
zien. Er gebeurt zoveel; de allian
ties die vandaag tussen clubs ge
smeed worden kunnen morgen al
weer anders zijn. Het veld is conti
nu in beweging. Het aantal chap
ters is enorm gegroeid (zie kader,
red.). Leden lijken vrij gemakke
lijk over te stappen van Satudarah
naar No Surrender en van daar
weer naar de Bandidos. Dat is on
gekend."
Tien jaar geleden stond overstappen
naar een concurrerende club gelijk
aan het tekenen van een doodvonnis.
„Dat was een van de heftigste din
gen die je kon doen, ja. Clublid
maatschap was een verbond dat
je in principe voor het leven aan
ging. Drie jaar geleden, toen Satu
darah uit het overlegorgaan van
de bikers werd gezet, de Raad van
Acht, zeiden en wisten wij al dat
het te maken had met het feit dat
Satudarah te close was geworden
met de Bandidos en dat dat tegen
het zere been van de Hells Angels
was. We hadden toen het beeld
dat als die twee anti-Hells Angels
clubs samen zouden gaan of als
de Bandidos naar Nederland zou
den komen, dat een escalatie zou
kunnen veroorzaken."
In die fase zijn we beland. De Ban
didos zijn hier. Hebben jullie wel al
le zeilen bijgezet
„Wij hebben er links en rechts
meer mannetjes bij gezet, ja. Maar
er zijn geen honderden mensen
voor vrijgemaakt. Wel is de onder
zoekscapaciteit opgeschroefd. We
willen nog beter volgen wat er
aan de hand is. Onze inlichtingen
organisatie is op scherp gezet, om
het zo maar te zeggen. We kijken
vooral in scenario's naar de biker-
wereld. Is het honderd procent ze
ker dat de aanslag met granaten
op het huis van de Bandidos-pre-
sident in Limburg uit de hoek
van een andere motorclub komt?
Nee. Is het honderd procent zeker
dat het niet uit die hoek komt?
Ook niet. Dus je moet er wel dege
lijk rekening mee houden. Door
de aanslagen en de komst van de
Bandidos hebben we nog eens
goed naar onze aanpak gekeken.
Maar als we terug- en vooruitkij
ken, is er geen reden om niet vast
te houden aan onze strategie van
erboven op zitten vanuit OM, be
lasting, gemeente en politie."
Jullie proberen de laatste jaren op al
le manieren om deze motorclubs in
te dammen. Maar de chapters en
clubs schieten juist als paddenstoe
len uit de grond.
„Terechte constatering. We moe
ten ook eerlijk zijn. De groei op
deze schaal hadden we niet zien
aankomen. Is daarmee de aanpak
mislukt? Ik zeg van niet. Dat dit
soort motorclubs in Nederland be
staat is een feit. Het is ook geen
reëel doel om ze te laten verdwij
nen. Het is dan ook goed om nog
even terug te halen wat dan wel
het doel van de hele overheidsaan-
pak is. Enerzijds willen we geen
grote escalaties, omdat dat de
voorbode kan zijn voor het biker-
geweld zoals we dat in Duitsland
en de Scandinavische landen heb
ben gezien. Daarnaast constateren
we dat deze outlaw motorcycle
gangs - OMG's zoals wij ze noe
men - te veel vrije ruimte hebben
genomen en gekregen. Achter
hun facade gebeuren dingen die
je als overheid normaal gesproken
niet tolereert. Zie het als een vrij
plaats, net zoals bepaalde woon
wagencentra in het verleden. Die
vrijplaats moet je als overheid ge
woon kunnen betreden en van
daaruit begrenzen. Dat was ons
tweede doel."
Gebeurt dat dan wel?
„Als je kijkt naar hoe Enschede
een van de voornaamste Satuda-
rah-chapters in Nederland heeft
aangepakt, zijn er wel degelijk
stappen gezet. Een aantal jaar gele
den werd de sluiting van dit soort
vrijplaatsen voor onmogelijk ge
houden. Dat ook de gewone poli
tieman ze nu controleert als ze op
de weg zijn, net als andere motor
rijders, is winst. In het verleden
waren er plaatsen waar de politie
.samen met het gemeentebestuur
actief mee zocht naar een club
huis, omdat ze dan uit het cen
trum bleven. Clubhuizen werden
zelfs met overheidssteun gefacili-
teerd. Dat tij is nu gekeerd en dat
vind ik maatschappelijk gezien
wel verantwoord. Inmiddels zijn
we zover dat we zeggen: ook bi-
kers kunnen welkom zijn in het
centrum, maar niet meer op de
manier zoals ze zich vroeger profi
leerden."
Toch zeggen de clubs zelf: voorheen
hadden we ons clubhuis waar de po
litie op bezoek mocht komen. Nie
mand had verder last van ons. Er
waren ook tijden dat gemeentebe
stuurders en de politie handenschud
dend op de foto met Hells Angels
stonden.
„De politie heeft in Nederland
een traditie van 'kennen en ge
kend worden', van deëscalerend
optreden. Het wordt lastig als bij
voorbeeld de wijkagent zijn posi
tie niet meer kan begrenzen. Dat
komt wel eens voor. Wij hebben
bijvoorbeeld met een wijkagent
gesproken die zegt: als wij bij die
en die motorclub gaan handha
ven, dan raak ik mijn vertrou
wenspositie kwijt. Sterker nog: de
betreffende motorclub had dat
ook zo letterlijk uitgesproken.
Dan is mijn stelling: dan kun je
zo'n contact ook maar beter niet
hebben. Je mag als agent heel
dichtbij komen en een kwestie op
lossen door niet met een arresta
tieteam binnen te vallen, maar
een wijkagent moet ook vrij zijn
om heel duidelijk te zijn. Je moet
als politieman kunnen zeggen:
luister, ik kom op de club koffie
drinken, maar weet ook dat alles
wat ik om me heen zie en wat ge
verbaliseerd moet worden, ook ge
verbaliseerd zal worden."
De motorclub wordt wel ook door
de overheid telkens als kapstok ge
bruikt. Deze leden zijn misschien
net zo goed lid van de zwemclub.
„Ze zijn lid van een outlaw motor
club, maar wij zien natuurlijk ook
in de onderzoeken dat daarmee
niet is gezegd dat hun criminele
handelen de grenzen en contéxt
kent van diezelfde motorclub.
Dus je ziet dat de club een struc
tuur biedt die zich ervoor leent,
maar we zien ook wel dat leden
van dit soort motorclubs in heel
andere criminele samenwerkings
verbanden zitten. Tegelijkertijd
zitten er net zo goed bikers bij die
gewoon een baan hebben en 's
morgens net als wij aansluiten in
de file."
Waarom is dan toch naar buiten ge
bracht dat 8o procent een strafblad
heeft en benadrukt de politie in pers
berichten dat een verdachte, in wel
ke zaak dan ook, outlaw biker is?
„Dat 8o procent antecedenten
hééft, is wel substantieel meer
dan bij vergelijkbare verenigin-
DONDERDAG 8 MEI 2014
Baantjer
De moctste boeken on?defc j© sarnen
Welke gewone club heeft
nou een zwijgplicht?
Sinds minister Ivo Opstelten van
Veiligheid en Justitie drie jaar gele
den de oorlog verklaarde aan de
bikerclubs zijn ze in aantal vervijf
voudigd, zo blijkt uit het actuele
'kennisdocument outlaw bikers in
Nederland' van de politie.
De vijf grootste clubs van dit mo
ment zijn Satudarah MC, No Sur
render MC, Hells Angels MC, Trai
ler Trash MC en Red Devils MC.
Laatstgenoemde is de supportclub
van Hells Angels en breidt in rap
tempo uit in Nederland.
Het totaal aantal chapters en sup
portclubs van de vijf grootste
MC's stond volgens een laatste po-
litietelling op 122. Wekelijks ko
men er nieuwe bij.
De politie signaleert dat het club
lidmaatschap aan inflatie onderhe
vig is. Hells Angels hanteren een
van oudsher strikt toelatingsbe
leid, vooral Satudarah en No Sur
render hebben de drempel ver
laagd. Bezit van een motor en of
rijbewijs is bij hen niet vereist.
door Niki van der Naald
foto Jeroen van Loon HH