Euro
Energie
Minder Brussel
Banen
VERDIEPING 11
ooit meer crisis
lijkt inmiddels het
Europese motto
'nooit meer oorlog'
te hebben vervangen. Omvallen
de banken, de wankele euro en
(bijna) failliete lidstaten slokten
de afgelopen jaren alle aandacht
in Brussel op. Veel politieke par
tijen moedigen het nieuwe Euro
pese bankentoezicht aan en zijn
voorstander van een gezamenlij
ke stroppenpot voor failliete ban
ken.
Als het over de centen gaat, lijken
ze het wel zo ongeveer eens: de
Europese begrotingsregels moe
ten worden nageleefd, de tijd van
aanklooien is voorbij.
Maar de ene partij is daarbij wel
ambitieuzer en strenger dan de
andere. Het CDA wil een 'onaf
hankelijke begrotingsautoriteit'
om de lanterfantende lidstaten
aan te pakken, de SP ziet de begro
tingsnorm alleen als een mogelij
ke leidraad - op de lange termijn -
maar wil van een keiharde ver
plichting niets weten.
En waar de WD stelt dat de Euro
pese Commissie niet eigenhandig
kan ingrijpen in nationale econo
mieën, vindt D66 wel dat een
land gedwongen kan worden
maatregelen te nemen.
Daarnaast willen verschillende
partijen dat de EU de lidstaten
niet alleen afrekent op cijfertjes,
zoals de beroemde 3-procents-
norm, maar breder kijkt. De PvdA
vindt de werkloosheid een Euro
pese topprioriteit en GroenLink-
seist dat 'Brussel' ook de kwaliteit
van andere sociale voorzieningen
in de lidstaten meet.
Zuiniger? Uiteraard. Groe
ner? Zeker. Maar vooral:
zelfvoorzienend. De cri
sis in Oekraïne drukt de
partijen met de neus op het feit
dat Europa te afhankelijk is van
Russisch gas. Bovendien rijzen de
kosten de pan uit. Elk jaar, becij
ferde GroenLinks, importeert de
EU voor meer dan 400 miljard eu
ro aan olie, gas en kolen.
Van links tot rechts, met uitzonde
ring van de PW, wordt erkend
dat we moeten minderen met het
gebruik van fossiele brandstoffen.
Zon, wind, besparen en recyclen
is het devies. Linkse partijen als
GroenLinks, D66 en (in mindere
mate) PvdA sturen aan op een ra
dicale omwenteling. De vervuiler
draait bij hen op voor de kosten,
en schone koplopers worden be- A
loond. Dit alles kan Europa dui
zenden banen opleveren.
GroenLinks en D66 pleiten daar
naast voor het stopzetten van alle
subsidies en belastingvoordelen
voor fossiele energie. PvdA-leider
Samsom ziet de oplossing vooral
in veel verdergaande samenwer
king in Europa. Hij pleit voor één
Europees stimuleringsbeleid, ge
baseerd op C02-belasting.
De WD wil de 'duurzame' markt
z'n werk laten doen. Allerlei 'goed
bedoelde' groene subsidies versto-
ren die markt, aldus de liberalen,
waardoor er oneerlijke concurren
tie ontstaat.
Snoeien in het aantal Brus
selse ambtenaren, commis
sarissen en adviescomités
is een vast voornemen van
veel politieke partijen. De gedach
te is simpel: als je minder Brussel
se regels en richtlijnen wilt, moet
je zorgen dat er minder mensen
rondlopen die ze verzinnen en uit
werken. Om de eurokritische kie
zer te bedienen pleiten onder
meer VVD, CDA en soPlus voor
een kleinere Europese Commis
sie.
Zo'n beetje alle partijen eisen ver
der dat de nationale parlementen
meer macht krijgen, bijvoorbeeld
via een 'rode kaart' waarmee
slechte plannen van de Europese
Commissie naar de prullenbak
kunnen worden verwezen.
De PW wil niet minder maar
'geen Brussel': ze wil uit de EU en
terug naar de gulden. Dat zou Ne
derlandse huishoudens jaarlijks
10.000 euro extra opleveren.
Tegenover al dit beteugelen van
Brusselse bemoeizucht hameren
veel partijen op verschillende ter
reinen juist op 'meer Europa', bij
voorbeeld als het gaat om banken
toezicht, begrotingszaken, crimi
naliteitsbestrijding en asielzaken.
Bij die thema's zou Europese sa
menwerking juist nodig zijn om
problemen beter aan te pakken.
Linkse partijen willen ook dat Eu
ropa zich meer bemoeit met socia
le voorzieningen, minimumlonen
en milieuzaken. D66 ziet op ter
mijn zelfs ruimte voor Europese
belastingen.
Uitgebuite Polen of Bul
garen die onder
cao-normen betaald
krijgen en zo Neder
landse werknemers uit de markt
prijzen, daar zit geen van de poli
tieke partijen op te wachten. Uit
wassen moeten bestreden wor
den, bijvoorbeeld door de oprich
ting van een Europese arbeidsin
spectie (PvdA). Maar over de
vraag of een Europese arbeids
markt in de basis vooral een vloek
is of een zegen, verschillen de par
tijen van inzicht.
WD en D66 willen één open Eu
ropese arbeidsmarkt, omdat dit
volgens hen de meeste welvaart
brengt. De WD wil wel 'uitke-
ringstoerisme' tegengaan: geen
werk betekent terug naar het va
derland en buitenlandse werkne
mers krijgen pas na tien jaar een
uitkering.
De PvdA en CDA hameren vooral
op de 'fatsoenlijke' arbeidsmarkt.
Zij willen dat voor iedereen de ar
beidsvoorwaarden, rechten en
plichten gelden die in het gast
land van toepassing zijn.
De SP gaat een stap verder in het
beschermen van de arbeidsmarkt:
de partij pleit voor herinvoering
van de werkvergunning. Daar
naast moet het besluit dat Roeme
nen en Bulgaren overal mogen
werken, worden teruggedraaid.
De PW wil de grenzen voor ar
beidsmigranten uit onder meer
Roemenië, Bulgarije en Polen he
lemaal dicht gooien.
N
