Afvalberg verminderen? Maak kinderen sneller zindelijk
ECOLOGISCH BEDRIJVENPARK
reportace Een
zwaar vervuild
scheepskerkhof
is veranderd in
een creatieve
vrijhaven.
Kinderen worden steeds later zin
delijk. Vijftig jaar geleden kon
ruim 90 procent van de kinderen
van 2,5 jaar hun plas ophouden.
Dat aantal was ruim een decen
nium geleden nog maar 22 pro
cent. En van de kinderen van zes
jaar was 15 procent nog niet zinde
lijk.
Kees Bakker, vader van een zoon
tje van vijf dat zindelijk was toen
hij 1,5 jaar oud was, heeft zich
vastgebeten in het onderwerp.
Niet in de laatste plaats omdat
een belangrijk percentage van het
afval in Nederland bestaat uit
luiers. Volgens het rapport Samen
stelling huishoudelijk afval van
Rijkswaterstaat uit 2012 gaat het
om 4,4 procent.
Vanaf eind jaren tachtig is het aan
deel luiers in huishoudelijk restaf
val sterk toegenomen. Vanaf deze
periode werd de wegwerpluier
grootschalig gebruikt in Neder
land. Bakker dénkt dat de luier-
berg de helft kleiner kan als
ouders er meer werk van maken
hun kinderen sneller zindelijk te
maken. Hij heeft hierover een
brief gestuurd naar de Tweede Ka
mer. De Kamercommissie voor In
frastructuur en Milieu betrekt
Bakkers brief op 18 juni bij een
discussie over grondstoffen en af
val.
Zelf wilde Bakker zijn zoontje zo
snel mogelijk zindelijk maken. „Ik
heb hem toen hij 1 jaar oud was
op het potje gezet tijdens het ver
schonen. Weinig werk en hij had
het snel door."
Maar op het kinderdagverblijf
ging het moeizamer. Op de baby
kamer hadden ze geen wc's en
potjes. „Ik bracht mijn zoon zon
der luier weg, maar kreeg hem
met luier terug."
Bakker is het niet eens met de
stelling van het Centrum leugd
en Gezin dat het kind er aan toe
moet zijn om zindelijk te worden.
En volgens de opvoedingsmetho
de Triple P moeten ouders zich
niet haasten om hun kind zinde
lijk te maken. Bakker: „Als een
kind alleen maar luiers om krijgt,
zal zo'n kind er nooit aan toe zijn.
Ouders moeten er meer aan
doen."
Volgens hem kan de maatschappij
miljoenen euro's besparen (Bak
ker schat zelf dat het gaat om 250
miljoen euro) door de luierberg
met de helft terug te brengen. Per
kind gaan er duizenden luiers
doorheen. En ook op de kosten
van het. verwerken van het afval
kan flink worden bespaard.
„En kijk eens naar de gezond
heidszorg. Er zijn poep- en piaspo
li's voor kinderen met zindelijk
heidsproblemen. Daarnaast wor
den kinderen gepest als ze niet
zindelijk zijn en op veel basisscho
len zorgen niet-zindelijke kinde
ren voor problemen. Leraren moe
ten naast lesgeven, luiers verscho
nen en plasjes opruimen."
AMSTERDAM - Scheepswerf De
Ceuvel-Volharding liet in Amster
dam-Noord zo'n tien jaar geleden
het laatste schip te water. Sinds
dien ligt het zwaar verontreinigde
terrein braak. Toen een tijdje te
rug afgedankte woonboten wer
den aangevoerd, leek er een wan
ordelijke sloperij te ontstaan.
Maar het scheepskerkhof bleek
onderdeel van een bijzonder plan
om het terrein eindelijk een goe
de bestemming te geven.
Op een woonboot in het midden
van het terreintje tikken de men
sen van reclamebureau Heeey on
gestoord op hun laptop, terwijl
op de boten om hen heen flink
wordt gezaagd en getimmerd. Zes
tien creatieve bedrijfjes gaan zich
op de oude scheepswerf vestigen,
maar eerst moeten ze zelf een af
gedankte woonboot opknappen
tot bedrijfsruimte. Reclameman
Remco Moen: „Onze boot was be
gin april klaar, dus we werken nu
al een tijdje middenin een bouw
terrein. Gelukkig hebben we nau
welijks geluidsoverlast."
Heeey maakt vooral reclame voor
duurzaamheidsbedrijven, dus lag
een kantoor op 'De Ceuvel' voor
de hand. Deze broedplaats moet
namelijk op en top eco worden.
Dat blijkt uit het hergebruik van
de afgedankte woonboten, maar
ook uit de manier waarop de ver
vuilde grond wordt gezuiverd.
Dat gebeurt door grassen en bo
men te planten rondom de op pa
len geplaatste boten. De vegetatie
zuivert de grond in tien jaar van
oliën en zware metalen. Totale
kosten van het project: 'slechts'
430.000 euro.
De bedrijfsverzamelplek voor crea-
tievelingen is ontworpen naar
aanleiding van een wedstrijd van
de gemeente. Sascha Glasl van bu
reau space&matter bedacht het
concept met de woonboten. Glasl:
Dit gebeurt vaak:
kunstenaars en
creatievelingen
inzetten om buurt
op te knappen
„Er was nauwelijks budget en het
terrein moet na tien jaar weer
worden vrijgegeven. Oude woon
boten leken me daarom perfect.
De vroegere bewoners geven hun
boot graag weg, omdat slopen
veel geld kost. En na tien jaar kun
nen de boten hier gemakkelijk
weer worden weggehaald."
Met nog twee maanden te gaan
tot de officiële opening, is onge
veer de helft van de woonboten
in gebruik. Het opknappen van
hun oude trekschuit met bakste
nen huis erop heeft de Heeey'ers
honderden uren werk gekost.
Moen: „We deden dat eigenlijk
met iedereen van De Ceuvel. Ie
dereen helpt elkaar. Dat schept
een soort dorpsgevoel."
Door de creatieve community
moet de plek gaan leven. Een
(eet)café, theaterboot en bed&
breakfast moeten ook een hoop
mensen van buiten aantrekken.
Zo moeten het terrein én de ver
loederde buurt een boost krijgen.
Architect Glasl: „Dit gebeurt vaak:
steden die kunstenaars en creatie
velingen inzetten om een achter-
standsbuurt op te knappen."
De boten zijn met elkaar verbon
den door een steiger die boven de
gewassen kronkelt. De zuiveren
de gewassen worden zo niet plat
gelopen en mensen komen niet
in contact met de vervuiling.
Hoe schoon de grond daadwerke
lijk wordt, is volgens ontwerper
van het zuiverende park Steven
Delva van Delva Landscape Archi
tects nog niet te zeggen. „We ver
wachten dat niet alle zware meta
len, maar wel nagenoeg alle oliën
worden opgenomen." De ontwer
pers hopen dat de grond over tien
jaar schoon genoeg is voor het pre-
dicaat woongrond.
De Ceuvel wordt door het bedrijf
Metabolic gebruikt als proeftuin
voor diverse duurzame technolo
gieën. Afvalwater wordt gezui
verd en hergebruikt in de boten.
Biogas en voedingsstoffen wor
den uit urine en ontlasting ge
wonnen. Met ecologische land
bouw en zonne- en windenergie
moet dit er voor zorgen dat de mi-
niwerkwijk zo zelfvoorzienend
mogelijk wordt.
Glasl: „Normaal is een terrein na
gebruik slechter. Maar De Ceuvel
zal over tien jaar ecologisch, eco
nomisch, sociaal en cultureel juist
beter zijn."
Havenschroot wordt hip
DINSDAG 6 MEI 2014 BINNENLAND 7
door Roel van Leeuwen
ALKMAAR - Maak kinderen sneller
zindelijk en verlos de wereld van
een deel van het afvalprobleem.
Dat is de filosofie van Alkmaarder
Kees Bakker. Hij wil de vieze luier-
berg flink verkleinen en hoopt op
steun van de Tweede Kamer.
Vanwege het milieu vraagt
Alkmaarder hulp van de
politiek om afvalberg van
luiers te halveren
De maatschappij zou jaar
lijks 250 miljoen euro kun
nen besparen als kinderen
eerder zindelijk worden
door Emiel van Dongen
Sascha Glasl, architect
Vanwege de vervuilde grond zijn
boten en paden op palen ge
bouwd. foto Kick Smeets/HH
