r
44 We signaleren
bijwerkingen,
dankzij de
meldingen van
gebruikers, eerder
GEZOND 17
Maagverkleining kan
smaakzin aantasten
Fietstraining goed
bij duchenne
WIE REGELT UW ZAKEN ALS U DIT
ZELF NIET MEER KUNT?
De zwarte
k driehoek A
VAN DONGEN
derzoek weet je wel veel, maar nog niet al
les. De relatief veel voorkomende bijwer
kingen komen daarbij meestal wel aab het
licht. Zeldzame bijwerkingen kun je dan
echter missen. Bovendien vinden de stu
dies plaats bij geselecteerde patiënten.
Meestal patiënten die naast de aandoening
•waarvoor het medicijn bedoeld is geen an
dere ziektes hebben. Kinderen, ouderen en
zwangere vrouwen mogen meestal ook
niet meedoen aan de studies. Is het medi
cijn eenmaal goedgekeurd, dan krijgen veel
meer en veel meer verschillende patiënten
het medicijn. Ook de oudere diabetespa
tiënt die hartklachten heeft en een genees
middel gebruikt tegen hoge bloeddruk,
krijgt dan bijvoorbeeld het nieuwe diabe
tesmedicijn. Dan kunnen bijwerkingen op
treden die in de eerdere studies niet wer
den gezien".
Om medicijnen veilig en optimaal te kun
nen gebruiken is het nodig dat er zo veel
mogelijk kennis is over de mogelijke bij
werkingen van het medicijn bij gebruik in
de dagelijkse praktijk. Daarom verzamelt
Lareb op diverse manieren informatie over
bijwerkingen. Kant: „Vroeger konden al
leen artsen en apothekers bij ons vermoe
dens van bijwerkingen melden. Sinds een
jaar of tien kunnen gebruikers dat ook. De
ze meldingen van gebruikers zijn heel be
langrijk voor ons want gebruikers beschrij
ven de bijwerkingen vaak net wat anders
dan artsen en apothekers Ze hebben daar
door onmiskenbaar een toegevoegde waar
de. We signaleren nieuwe bijwerkingen
dankzij de meldingen van gebruikers niet
alleen eerder, we krijgen ook meer zicht op
hoe mensen de bijwerking beleven."
Medewerkers van Lareb analyseren alle
meldingen en kijken of de gemelde klach
ten verband kunnen houden met het ge
bruik van een bepaald medicijn. Kant:
„Daarvoor kijken we onder andere of de
klachten vaker gemeld zijn bij dit medi
cijn, zowel in Nederland als elders. Als we
tot de conclusie komen dat het aanneme
lijk is dat de klachten inderdaad voortko
men uit het gebruik van het medicijn, ma
ken we dat bekend en melden we het aan
het College ter Beoordeling van Genees
middelen, de instantie die in Nederland be
slist of een medicijn mag worden verkocht.
Zij bepalen dan wat verder moet gebeuren.
Dat kan variëren van het vermelden van de
nieuwe bijwerking op de bijsluiter, een be
perking van de aandoeningen waarvoor
het betreffende medicijn mag worden voor
geschreven, tot in het uiterste geval het in
trekken van de vergunning om het medi
cijn in Nederland te verkopen. Het is van
groot belang dat zowel artsen als patiënten
weten welke bijwerkingen kunnen optre
den bij het gebruik van het medicijn. Hier
mee kunnen zij beter afwegen of en welk
geneesmiddel moet worden voorgeschre
ven én kunnen artsen en patiënten de bij
werkingen - als deze optreden - ook tijdig
herkennen en de juiste maatregelen ne
men.
DINSDAG 6 MEI 2014
Een groot deel (73 procent) van de
mensen die wegens ernstig overge
wicht een operatie ondergaan
waarbij hun maag wordt verkleind
(en de dunne darm wordt inge
kort) meldt hierna dat hun eetlust
is afgenomen en hun smaak- en
reukzin is veranderd. Met name
vleesproducten, vis, pasta, rijst,
zoetigheid en vet voedsel ruiken
en smaken anders, vertelden 103
mensen die meededen aan een
Brits onderzoek naar dit onder
werp. Veel mensen gaven aan na
de operatie een afkeer te hebben
gekregen van sommige voedings
middelen die zij voor de operatie
wel lekker vonden, met name vlees
producten. Mensen bij wie na de
operatie de smaak- en reukzin was
veranderd, vielen overigens na de
operatie meer af dan mensen bij
wie smaak en reuk na de operatie
onveranderd bleven. De onderzoe
kers stellen dat het belangrijk is
mensen die een maagverkleinende
operatie willen ondergaan vooraf
te wijzen op de mogelijke verande
ring in smaak en reuk.
Bron: Obesity Surgery
Fietstraining met trapondersteu-
ning kan de achteruitgang van de
spierkracht bij jongens met de ziek
te van Duchenne vertragen, blijkt
uit Nijmeegs onderzoek. De spier
ziekte van Duchenne is een - tot
nu toe ongeneeslijke - erfelijke aan
doening die alleen voorkomt bij
jongens. Als gevolg van een geneti
sche fout missen hun spieren het
eiwit dystrofïne. Hierdoor 'slijten'
de spieren snel en neemt de spier
kracht af.
Als gevolg van de ziekte zijn de pa
tiënten steeds minder in staat te
bewegen. Ook die verminderde li
chamelijke activiteit draagt bij aan
de afbraak van de spieren ('use it,
or lose it'). Aangezien 'normale'
krachttraining voor deze patiënten
niet mogelijk is (door de belasting
slijten hun spieren nog sneller) lie
ten de onderzoekers de patiënten
trainen op een fiets met traponder-
steuning voor zowel armen als be
nen.
Bron: Radboudumc
(advertentie)
Er kan een moment komen dat u
zelf niet meer uw eigen (financiële)
zaken kunt regelen. Dat kan van tij
delijke maar ook van permanente
aard zijn. Is er dan iemand die uw
bankzaken kan regelen of die uw
huis kan verkopen als u naar een
verpleeghuis moet?
Vragen die vaak veel zorgen met
zich mee blijken te brengen. In een
NOTARIS PRAKTIJK
zogenaamd Mevenstestament' kunt
u bij ons uw wensen vastleggen en
zelf iemand aanwijzen om dergelijke
zaken namens u te regelen voor het
geval u dat niet meer kunt.
In een persoonlijk gesprek infor
meren wij u graag in duidelijke
taal over de mogelijkheden.
Dam 37, Middelburg
Tel. 0118 629 155
www. notaris-vandongennl
beeld Ronald Visser/ Getty Images
Agnes Kant
Bijwerking melden? Ga naar www.lareb.nl
reageren?
gezondheid@depersdienst.nl
Sinds begin dit jaar staat op de bijsluiters
van een aantal nieuwe geneesmiddelen
een omgekeerde zwarte driehoek afge
beeld. Dit symbool roept patiënten, dok
ters en apothekers op juist bij deze midde
len bijwerkingen te melden. Kant: „Vooral
bij nieuwe medicijnen is het van groot be
lang dat gebruikers en voorschrijvers de bij
werkingen melden." Naast het verzamelen
en analyseren van meldingen, gaat Lareb
tegenwoordig ook actief op zoek naar bij
werkingen. „Een deel van de nieuwe medi
cijnen volgen we extra intensief om zo snel
mogelijk zicht te krijgen op mogelijke bij
werkingen ervan in de praktijk. Patiënten
die zö'n medicijn bij de apotheek ophalen,
krijgen een folder mee waarin hun ge
vraagd wordt mee te doen aan deze inten
sieve monitoring van het medicijn. De ge
bruiker vult dan geregeld op onze website
een vragenlijst in over de ervaringen met
het medicijn.
„Daarnaast gaan we ook actief het genees-
middelengebruik tijdens de zwangerschap
volgen. Zwangere vrouwen mogen meestal
niet meedoen aan het onderzoek naar nieu
we medicijnen. Toch zijn er vrouwen die tij
dens de zwangerschap medicijnen moeten
gebruiken. Ze hebben bijvoorbeeld een
chronische ziekte of worden tijdens hun
zwangerschap ziek. Of zij worden zwanger
terwijl ze een medicijn gebruiken. Via ver
loskundigen en gynaecologen benaderen
we zwangere vrouwen om gegevens aan te
leveren over hun medicijngebruik en het
verloop en uitkomst van de zwangerschap.
Zo hopen we meer zicht te krijgen op het
effect van medicijnen op de gezondheid
van het kind en op het verloop van de
zwangerschap."
Een halve eeuw geleden was de Softenonaf-
faire - het middel tegen ochtendmisselijk
heid Softenon veroorzaakte wereldwijd
ernstige misvormingen bij meer dan
10.000 ongeboren baby's - in veel landen
de aanleiding om bijwerkingen van medicij
nen structureel in kaart te brengen.
„Dit heeft niet alleen geleid tot strengere
regels voor het toepassen van geneesmid
delen. Door het meldsysteem hebben we
tegenwoordig veel sneller en ook beter
zicht op de bijwerkingen van medicijnen",
stelt Kant. „Daardoor kunnen artsen medi
cijnen veiliger voorschrijven en patiënten
beter voorlichten over waar ze op moeten
letten als ze het medicijn gebruiken. Dit
kan echter alleen als ook de gebruikers
hun vermoedens over bijwerkingen zoveel
mogelijk aan ons doorgeven. Van het mel
den van bijwerkingen wordt uiteindelijk ie
dereen beter."
