ïFZC
Revalideren na hersenletsel
v I T A A L
GEZOND 9
10&11 Medisch
Leven je vader en moeder nog?
Hoe oud zijn ze? Hoe gaat het
met ze? Heb je broers en zus
sen? Met vier vragen weet ik te
genwoordig alles." Yvonne
Kroonenberg (1950) kan het
niet laten af te tasten hoe zwaar
de (potentiële) last is van de mantelzorger
die zij voor zich heeft. Voor haar boek Wees
blij dat je ze nog hebt voerde ze gesprekken
met honderden kinderen van hulpbehoe
vende senioren.
Het beeld dat ze op grond van hun ervarin
gen schetst, stemt niet bepaald vrolijk. De
schrijfster geeft talloze voorbeelden van
zichzelf opofferende kinderen die door
hun ouders tot wanhoop worden gedreven.
Zoals deze, over een hulp biedende doch
ter en haar hulpbehoevende moeder: „Als
ik binnenkom, zegt ze: 'Die jurk staat je
niet, dat grijs maakt je vaal. Je hebt toch al
zo'n bleke huid.' Als ik me van haar af
wend om haar niet te laten zien dat ik me
erger, hoor ik achter me: 'Ben je aangeko
men?' Ik laat me niet uitdagen en zeg dus
niks terug. Ik heb ook medelijden met
haar. Ze gaat nooit meer iets meemaken,
nooit meer zelf boodschappen doen. Eigen
lijk is haar leven voorbij. Dat vind ik zo
erg! Want ik hou toch van haar."
Mensen die hun ouders nog hebben, zijn
lang niet altijd te benijden, weet Kroonen
berg inmiddels. In plaats van dankbaar te
zijn dat anderen hen helpen, zijn veel se
nioren boos dat zij zelf niet meer veel kun
nen. „Het slechte nieuws is dat iedereen ge
zien de huidige regelgeving te maken zal
krijgen met de zorg voor ouders, nu het de
bedoeling is dat zij zolang mogelijk in hun
eigen huis blijven wonen. Niet elke moe
der of vader wordt dement, maar wollig in
het hoofd wordt iedereen. Heb jij kinde
ren? Dan zijn die straks de pineut."
De schrijfster heeft overwogen staatssecre
taris Martin van Rijn (Volksgezondheid) in
haar boek op te nemen. „Ik heb gehoord
dat hij de zorg voor een ouder familielid
aan zijn vrouw overlaat. Dat betekent dat
hij geen enkele notie heeft van de impact
van zijn beleid." Dat voorziet in opheffing
in snel tempo van bejaardencentra. De be
windsman vindt dat 'er weer echte zorg
zaamheid vanuit de samenleving moet
worden gegenereerd'. „Hij zou eens in de
samenleving moeten gaan kijken", reageert
Kroonenberg verontwaardigd. „Dit gaat
heel verkeerd lopen. Juist in de eigen wo
ning zijn er risico's voor vergeetachtige
mensen; er is gas, elektriciteit, er zijn drem-
Meegaan naar de huisarts, boodschappen doen en de
was verzorgen. Veel vijftigers en zestigers hebben het
druk met de zorg voor hun ouders. In plaats van dank
baarheid voor goede zorgen, krijgen zij vaak een grauw
en een snauw. „Soms is het proberen bij windkracht 10
overeind te blijven" zegt Yvonne Kroonenberg.
Yvopne
reageren?
pels waarover ze kunnen struikelen. De
druk op mantelzorgers is nu al ontoelaat
baar en wordt met de aanstormende grote
groep babyboomers alleen maar groter."
Kroonenberg bestempelt de inspanningen
van kinderen en andere verzorgers en ver
pleeghulpen als 'proberen om in wind
kracht 10 overeind te blijven'. Zelf heeft ze
slechts tijdens de laatste vier weken van
haar moeders leven intensief voor haar hoe
ven zorgen. Dat deed ze om de beurt en in
harmonieuze samenwerking met haar
broers en zussen. Daarvoor redde haar moe
der, die multiple sclerose had in een milde
vorm, zich uitstekend. Op die keer na dat
zij in windkracht 9 tijdens een wandeling
met haar rollator was omgewaaid en haar
pols had gebroken. „We kregen met moeite
voor elkaar dat zij zich door de thuiszorg
liet wassen en aan- en uitkleden. De rest
van de taken deden wij. Maar het was even
goed een heel gedoe. Je zet je bejaarde moe
der niet zingend op de wc."
Haar moeder was volstrekt niet lastig, in te
genstelling tot veel andere ouders. „Ik
sprak ook een meneer en die zei 'Ik ga heel
lelijke dingen vertellen over mijn schoon
moeder'. Ik had toen al veel narigheid ge
hoord, ik was afgestompt. Maar die man
was nog beschroomd, hij dacht dat hij de
enige was. Die eenzaamheid van hem, ter
wijl er duizenden kinderen zijn die hier
mee kampen. Je bent niet alleen."
Enigszins wrang is het wel te lezen dat ze
concludeert dat juist chagrijnige senioren
erin slagen de beste zorg van hun kinderen
te krijgen. „Kinderen zijn geneigd einde
loos trouw te zijn aan hun ouders. Ik heb
maar van weinig gevallen gehoord waarin
zij hun ouders jaren niet hebben gezien.
Het is heel moeilijk tegen ze te zeggen 'Jij
bent mijn moeder niet meer' of 'Jij bent
mijn vader niet meer'. Dat gebeurt vrijwel
nooit Ook als die ouders het er echt wel
naar gemaakt hebben. Gek hè."
De schrijfster benadrukt respect te hebben
voor oudere mensen wier hulpeloosheid
begrijpelijkerwijs kribbig maakt. „Natuur
lijk is het verschrikkelijk als iemand je huis
komt opruimen, precies weet hoeveel je op
je bankrekening hebt staan en de inconti
nentieluiers ziet. Er zijn dan ook niet zo
veel dankbare oudjes. Het zijn geen gera
niums die je ergens neerzet en een beetje
water geeft."
DINSDAG 22 APRIL 2014
Gezond
door Dora Rovers
pa en ma
roonenbf rg
foto PR
Yvonne Kroonenberg - Wees blij dat je ze nog
hebt. Atlas Contact, 14,99 euro.
VSf gezondheid@depersdienst.nl
