66 Fusion is voor mij een
wereldkeuken, waarin
elementen van vele
culturen kunnen
worden opgenomen
ZEELAND 25
hun in de Hindeloopen-traditie beschilderde
klomp, die ook nog eens van een naaldhak is
voorzien. Ze hebben er ook nog hun eigen em
bleem in verwerkt. Van Winden: „Fusion is
voor mij niet zozeer een stijl, maar meer een
houding. Het is een manier van kijken. De uit
komsten kunnen heel verschillend zijn."
Hoe verschillend is al binnen het oeuvre van
de architect zelf te zien. Hij is de man van het
inmiddels internationaal gerenommeerde Inn-
tel Hotel in Zaandam: de monumentale toren
die oogt als een stapeling van verschillende
groene Zaanse huizen. Ook de Essalam-mos-
kee in Rotterdam is één van zijn nationaal be
kende blikvangers.
„Fusion is voor mij een wereldkeuken, waarin
elementen van vele culturen kunnen worden
opgenomen. Dat in tegenstelling tot het
post-modernisme, dat zich vooral op West-Eu
ropa en de stedelijke cultuur richt. De moskee
in Rotterdam heeft veel debatten opgeleverd.
Er was ook kritiek en tegenwerking: jij zet een
gebouw neer voor buitenlanders. Daar moest
ik wel om glimlachen. De mensen die de mos
kee gebruiken zijn Nederlanders en ze wonen
in Rotterdam-Zuid."
Van Winden vertelt dat hij bij elke opdracht
op zoek gaat naar de specifieke kenmerken
van de bouwlocatie. Hij kent Zeeland, als fer
vent fietser doorkruist hij soms de provincie
en ervaart de grote maten van water en ruim
te. Ook de intieme landschappen van de Zak
van Zuid-Beveland en Haamstede zijn hem be
kend. De combinatie van het landschap en
zijn bewoners brengt hem door het sterk aan
wezige protestantisme toch vooral bij het be
grip soberheid. 1 Iet stedenbouwkundige ont
werp van de Mortiere liet daarvoor de ruimte.
De architect heeft lof voor het basisontwerp
van de wijk, waar het stratenpatroon heel pre
cies is ontworpen vanuit de beleving van de
bewoners. Er komen geen dode hoeken voor
en je kijkt vanuit de as van de straat niet plot
seling op een garage uit.
Van Winden ontwierp vrijstaande woningen,
twee types twee-onder-één-kap en een pa
tiowoning. „Als je iets specifiek voor die plek
wil maken, dan moet je voor een deel wel je
fantasie aan het werk zetten. Je kunt zeggen
dat we op een eigen manier invulling hebben
gegeven aan de Zeeuwse identiteit. Zo kwam
ik op een sobere bouwstijl met heldere volu
mes, zoals je vroeger bij boerderijen en wonin
gen zag. We hebben ons ook laten inspireren
door de Engelse landhuisstijl van begin 20ste
eeuw. Gek genoeg duiken daarbij de namen
van de Duitse architecten Tessenow en Muthe-
sius op. Zij hebben die Engelse landhuisstijl
op een ingetogen manier vorm gegeven en wa
ren zo een inspiratiebron voor ons. Steile pan
nen daken zonder overstekken, die zijn heel
bepalend geworden. In de Mortiere ben ik te
rughoudend geweest met ornamenten. Een ge
metselde omlijsting van de deur, en soms een
hekwerk. We hebben de rood-paarse natuur-
kleur van het metselwerk afgewisseld met wit
te vlakken, soms hebben we hout als toevoe
ging gebruikt. Huizen staan afwisselend in de
lengterichting en dwars op de straat. Dat
creëert een geraffineerde variëteit. Er zijn wo
ningen waar een torentje is toegevoegd: een
torenkamer met prachtig uitzicht. De gran
deur zit hier in de verfijnde eenvoud. Een op
vallend detail: alle bergingen moesten van kap
jes worden voorzien. Eerst vond ik dat lastig,
maar nu het af is vind ik het een overtuigende
bijdrage aan het geheel."
Gevarieerd, en bepaald toch geen rommeltje.
In de wijk zijn veel woningen van andere ar
chitecten te vinden, die dicht tegen de jaren
dertig stijl aanzitten. Van Winden zou daar
zelf niet voor kiezen, maar in het geheel mis
staat het volgens hem niet.
Of er in Zeeland nog andere voorbeelden van
fusion-architectuur zijn? Na enig nadenken:
„Niet van de laatste tijd. Ik zou de wederop
bouwarchitectuur van Middelburg een ge
slaagd voorbeeld van fusion noemen. De
nieuwbouw vormt een harmonisch geheel
met wat er al stond. En toch zie je uit welke
periode een huis of kantoor stamt. Het Hofje
onder de Toren en het Polderhuis zijn hele ge
slaagde voorbeelden."
DINSDAG 22 APRIL 2014
WÊKmmmmKÊÊmÊtmmtmBBmmfmaKmÊmÊmmmtmammmÊammÊÊmnmmÊmÊKmmmmmmamÊmsmamm
verfïj nde
eenvoud
Woonpark Mortiere in Middelburg. Voor elke vol
gende fase worden nieuwe architecten gevraagd,
die met hun ontwerpen aansluiten bij wat er al
staat. Zo krijg je een gevarieerde woonwijk, zon
der de blokken of straten met allemaal identieke
woningen. In de Mortiere is er niet één huis hele
maal gelijk aan het andere,
foto Mechteld Jansen
Wilfried van Winden
Beelden van de Mortiere in Middelburg: huizen
met uitzicht op de golfbaan; de door architect
Wilfried van Winden ontworpen torenkamer; na
tuurstenen basis aan het water, schuren met 'ech
te' kappen, foto's Mechteld Jansen
Zwartwit foto: architect Wilfried van Winden
foto Stephan Vanfleteren