Fier Fryslan vangt bedreigde meisjes en vrouwen uit
het hele land op. Deze krant kijkt mee achter de scher
men van dit blijf-van-mijn-lijfhuis. Vandaag deel één
van een tweeluik: Asja, de afdeling voor loverboy-
slachtoffers. De meisjes komen steeds jonger binnen.
10 VERDIEPING
BLIJF-VAN-MIJN-LIJFHUIS
ie in Leeuwar
den de weg naar
Fier Fryslan
vraagt krijgt een
opvallende reac
tie. Iedereen
weet de route
naar het blijf-van-m'n-lijfhuis direct uit te
leggen. Opvallend, omdat dit soort schuil
plaatsen van oudsher op geheime locaties
gevestigd is. In Leeuwarden wapperen bui
ten echter duidelijk zichtbaar de vlaggen
van Fier. En het adres is ook gewoon open
baar. Het blijf-van-m'n-lijfhuis boet deson
danks niets aan veiligheid in, benadrukt
teamleider Jan Dick Slop. „Ook bij ons
geldt dat de meisjes die voor het eerst bin
nenkomen niemand vertellen waar ze
heengaan. Zodat ze rust kunnen vinden.
Maar wij willen de traditionele gedachte,
dat slachtoffers zich volledig voor de bui
tenwereld verborgen zouden moeten hou
den, omkeren. Onze meiden hoeven zich
niet alleen maar te verschuilen. We zijn
een erkend, bekend behandelcentrum. Ie
dereen mag weten dat we er zijn."
Fier Fryslan is permanent beveiligd. Dat is
nodig, want er hangen wel eens ongure ty
pes rond het pand. Op zoek naar een meis
je dat binnen zit. „Pas als basale veiligheid
gegarandeerd is, kun je goed naar de proble
men kijken en het trauma van zo'n meisje
behandelen."
De bewoonsters kunnen op termijn ge
woon naar buiten, legt de teamleider van
de afdelingen 'Asja I, II en III' uit. Daar zit
ten in totaal 27 meisjes en jonge vrouwen
die slachtoffer zijn geworden of dreigen te
worden van wat Slop 'binnenlandse men
senhandel' noemt: ze hebben in de prosti
tutie gewerkt, voor een loverboy of pooier.
Of dat dreigde te gaan gebeuren. Ze vullen
hun dag met op traumaverwerking gerich
te therapie, scholing en sport. Ouders wor
den nadrukkelijk betrokken bij de behande
ling in de vorm van 'systeemtherapie',
mits ze gemotiveerd zijn.
De meiden die aankloppen - meestal op
aangeven van de politie of een hulpverle
ner - zijn de laatste jaren steeds jonger ge
worden, merken ze bij Fier. „Daarom heb
ben we een aparte groep opgericht. We pro
beren ze weerbaar te maken en op die ma
nier te voorkomen dat we ze binnen krij
gen als ze al jaren aan het werk zijn in de
seksbranche."
Die jongste groep bestaat uit meiden van
12 tot 15 jaar, de oudste uit 19 tot 23-jarigen.
Ze zijn uit het hele land afkomstig en zit
ten er ongeveer een jaar. Bij binnenkomst
moeten de meisjes aan privacy inboeten, er
kent teamleider Slop. „Ze moeten hun mo
biel inleveren, mogen niet op internet en
alleen bellen met bijvoorbeeld ouders. En
daarna screenen we samen met de politie
of in hun vriendenkring mensen zitten die
betrouwbaar zijn. Bellen gebeurt ook altijd
onder toezicht van de mentoren op de luid
spreker. Als dat goed gaat, kunnen ze lang
zaam meer vrijheden verwerven."
Het zijn maatregelen die niet voor niets
zijn genomen. Loverboys hebben uitgebrei
de netwerken en weten razendsnel een
meisje te achterhalen, zegt Slop. Als voor
beeld noemt hij een meisje dat intern op
Asja zat en dat nadat ze meer vrijheden ge
noot toch via sociale media bekend maakte
dat ze in Leeuwarden verbleef. „In de su
permarkt werd ze door wildvreemde jon
gens aangesproken. Ze kenden haar naam."
De daders zijn veelal twintigers. Vroeger
stonden ze misschien bij de hamburger
tent of het schoolplein dit soort meiden op
te wachten, nu gebeurt het via internet.
Slop: „Sociale media maken het makkelij
ker om de kwetsbare meisjes te zoeken en
te vinden." Zo had een meisje uit de jong
ste groep van Asja via sociale media con
tact met een man en diezelfde avond werd
ze elders in het land al als prostituee aan
het werk gezet. Slop: „Gelukkig is dat gelijk
opgepakt door de politie en is ze snel bij
Fier geplaatst."
De slachtoffers kunnen meiden uit sociaal
zwakkere milieus zijn, maar ze komen vol
gens de Asja-teamleider net zo goed uit
keurige gezinnen waarbij niemand het ver
moedde. „Het komt voor dat ouders allebei
een goed betaalde baan hebben, een groot
landgoed, een villa en bedrijf aan huis,
maar waar het kind ook in handen van
loverboys is gevallen. Globaal zijn het de
kwetsbare meiden die verstandelijk enigs
zins beperkt zijn. Als ze heel dom zijn, vin
den pooiers ze niet interessant, als ze heel
slim zijn ook niet. Zij zijn naïef, makkelijk
te paaien en goed van vertrouwen. Meisjes
die bijvoorbeeld in de klas al opvielen door
terughoudend gedrag en verlegenheid. Als
die doorgroeien en er aantrekkelijk uit
gaan zien, zijn loverboys daarop gespitst.
Alsof ze het ruiken." Ze palmen de meiden
in met cadeautjes en complimenten. „Maar
wat we tegenwoordig ook zien is dat een
loverboy zegt: jij gaat voor me werken. En
dat er al snel met een wapen gedreigd
wordt."
Ook grooming is een bekend fenomeen.
Meisjes, soms nog maar net 12 jaar, worden
afgeperst met compromitterende beelden
die van ze zijn gemaakt. Volgens Slop zijn
sommige zaken die de meiden beweren
moeilijk te bewijzen. „Niet altijd is het mo
gelijk om aangifte te doen, puur en alleen
omdat het haar tegen zijn verhaal is. Maar
wij gaan ervan uit dat wat een meisje zegt
niet uit de lucht komt vallen. En als er din
gen niet kloppen, komt dat vanzelf tijdens
de behandeling naar boven drijven."
Als ze heel dom
zijn, vinden
pooiers ze niet
interessant Als ze
slim zijn ook niet
mmm
Misbruikt, vernederd
door Niki van der Naald
foto's Laurens Aaij/HH
w
Het laatste deel van dit tweeluik verschijnt
komende week.
Teamleider Jan Dick Slop