r
-
66 Als ik een vrouw
achter de tralies
zie, is dat toch
anders dan dat
er een man staat
MEDIA 19
f«
mmmm
-r
mmnmmr
Het was een stevige binnen
komer, zijn gesprek met die
jonge moeder in Buch in de
bajes: vrouwengevangenis.
Bij het registreren van haar
bezittingen wordt een zak
je met speed opgediept uit
haar tas. „Dat is mijn leven, vertelt ze,
zwaar naar de kloten. Maar ze is wél moe
der van een kind. Als ik een vrouw zo ach
ter de tralies zie, is het toch anders dan dat
er een man staat. Zal wel aan mij liggen,
maar toch."
Menno Buch kijkt terug op vier bewogen
maanden in de penitentiaire inrichting Ter
Peel in het Limburgse Evertsoord. Het is de
Na twee seizoenen achter de
tralies, is Menno Buch weer op
tv met een heftige gevangenis
serie. Vanuit de vrouwenbajes
dit keer. „Ik ben he-le-maal
klaar met die PW-taal."
grootste van de drie vrouwengevangenis
sen in ons land en heeft een speciale afde
ling waar moeders met hun zeer jonge kin
deren verblijven.
Na twee seizoenen Buch in de bajes in res
pectievelijk Almere en Vught, nam Buch
nu een kijkje bij de vrouwelijke crimine
len. Hoewel, die term is lang niet altijd van
toepassing in Evertsoord. Slachtoffer van
de omstandigheden, dat zou vaak beter pas
sen zegt hij: „Alles is anders in de vrouwen
gevangenis. Het personeel, de verhalen, de
delicten, het hele voortraject. Een vrouw
die jarenlang mishandeld en misbruikt is
door haar man en hem uiteindelijk ver
moordt, voelt voor mij niet als een crimi
neel. Natuurlijk, het mag niet volgens de
wet, dus de rechter heeft haar veroordeeld.
Maar ik sprak vrouwen wier leven een aan
eenschakeling is van doffe, doffe ellende.
Ik ben ervan overtuigd dat er rechters zijn
die weieens stiekem denken dat ze wel
straf moéten geven, maar eigenlijk het
liefst zouden willen helpen."
In de vorige series - met name in Vught,
dat ook een Extra beveiligde Inrichting
heeft - sprak hij onverbeterlijke crimine
len. „Ook in Evertsoord zitten vrouwen die
bewust voor misdaad kiezen. Maar dat wa
ren er minder. Sommigen zijn vanaf dat ze
ïo waren misbruikt door hun vader, kre
gen een kind van hem; zo veel ellende, dat
je vlucht in drank en drugs. Dat is echt een
ander verhaal. Ik dacht weieens: mijn God,
wat voor duivel woonde in het huis waar
jouw wieg heeft gestaan? Eén vrouw zei te
gen me: 'Menno, ik wil nooit meer naar
buiten'. De bajes is haar enige veilige plek."
Veel kijkers zullen evengoed iets roepen
als 'opsluiten die hap', dat weet hij nu al.
„Maar een meisje dat aan de heroïne raakte
toen ze in een club moest werken omdat
ze anders aan puin werd geslagen, is toch
een ander verhaal dan een vent die met
zijn gok vol coke een juwelier berooft."
Zelf bezocht hij jaren voor Buch in de bajes
al gevangenen en dat doet hij nu nog
steeds. Hij blijft geïntrigeerd door de vraag
waarom zij daar zitten en hij hier. „Ik wil
oprecht weten hoe je leven zó kan ontspo
ren. We zijn na het draaien teruggeweest
bij Ter Peel. Gewoon om te laten zien: ik
denk aan jullie. Zo ben ik er ook naar de
kerstviering gegaan. En je mag van me aan
nemen, ik ben nog nooit van mijn leven
naar een kerstviering geweest. Wat een hel
den zijn die mensen die er werken. Ik
vroeg ze waarom ze niet lekker op een
cruiseschip gingen werken. Maar nee, hun
hart ligt op de psychiatrische afdeling. Klei
ne overwinningen maken hun dag. Even sa
men een sigaretje roken: 'Menno, kijk eens
hoe rustig ze nu is!' Mooi." Hij vreest de
dag dat opnieuw bezuinigd wordt in het ge
vangeniswezen. „Omdat de veerkracht er
uit is. Als ik daar ben, zie ik dat die mensen
al veel meer doen dan ze moeten doen."
Hij vindt dat er vooral bezuinigd kan wor
den op de groep onverbeterlijke crimine
len. Misschien dat hij dat nog meer is gaan
vinden sinds hij en zijn vrouw thuis wer
den beroofd. „De mensen die al zitten te
bedenken wie ze zullen beroven of neerste
ken op de dag dat ze weer op straat staan.
Die voor de rechtbank een zielig verhaal op
hangen. Voor hen moeten we iets anders
bedenken. Wat weet ik ook niet. Maar wat
ik wel weet, is dat ze het dure hulpverle
ningstraject niet verdienen."
Wat hij beoogt met zijn programma? Zon
der aarzeling: „Dat mensen genuanceerder
gaan denken over het gevangeniswezen. Ik
ben he-le-maal klaar met die PW-taal, dat
het net hotels zijn met plasmaschermen
aan de muur. Klinkt lekker simpel, maar ie
dere middag gaan die cellen op slot. En of
een straf nu verdiend is of niet, dat valt
echt niet mee. Soms is dat maar goed ook.
Maar zwart-wit is het allemaal niet. En dat
wil ik laten zien."
ZATERDAG 19 APRIL 2014
Menno Buch praat voor zijn nieuwe serie
met gedetineerde vrouwen, foto RTL
mm
Uw mm
- - v - -
■m&mWÊÊÊÊÈÊÈtiiÊÊÊÊÊÊÊÊmÊÊm
jfcwÈ»
-
'~xy- ^r-
m. ?f-'-w>-"ra'
■■-■:■ i."
Buch in de
vrouwenbajes
Menno Buch
door Monique Brandt
Buch in de bajes: vrouwengevangenis.
Elke donderdag op RTL 4, 21.30 uur.
