De oorlog tegen de vrije suiker
Laat dit onze
bijdrage zijn om
iets positiefs te
doen met ALS
16 GEZOND
heden en uitgesmeerd over een
hele dag is dat geen probleem.
Maar wanneer dat in een grote
plens in een korte tijd gebeurt,
zoals met een blikje frisdrank,
dan kan het lichaam daar moeite
mee hebben. Een ander, nog be
langrijker, probleem is dat ze on
gemerkt heel veel calorieën naar
binnen smokkelen.
Net zoals de WHO het roken
heeft bestreden, gaan ze nu dus
de vrije suikers aanpakken. Want
van suikers krijg je cariës (gaatjes
in je gebit) en je wordt er dik
van. En omdat overgewicht leidt
tot de moderne welvaartsziekten
- zoals suikerziekte, maar ook tot
hart- en vaatziekten en kankers -
wordt afgeraden te veel vrije sui
kers te gebruiken.
Wat is te veel? We eten ongeveer
65 gram vrije suikers per dag,
Vrije suikers zitten
in suikerklontjes,
in frisdranken,
vruchtensappen
en honing
maar de WHO adviseert nog
maximaal 35 gram suikers per
dag te gebruiken. Dat komt over
een met acht tot tien suikerklont
jes of schepjes suiker per dag. Dat
lijkt misschien veel, maar een Ne
derlandse middelbare scholier
drinkt gemiddeld 2 blikjes fris
drank per dag en daar zit al 66
gram suiker in! Dus alleen al met
twee blikjes frisdrank over
schrijdt hij ruimschoots het ad
vies van de WHO.
Hoe zit het dan met de suikers in
fruit? Puur chemisch gezien is er
geen verschil tussen suikers (fruc
tose en glucose) uit een suiker
klontje en uit een appel of peer.
In tegenstelling tot een suiker
klontje bestaan een appel en peer
uit veel gezonde stoffen als anti-
oxidanten, mineralen, vezels en
vitaminen. Daarom telt de WHO
suikers in fruit niet mee. Andere
reden is dat je niet zo makkelijk
te veel fruit eet. De hoeveelheid
suiker in twee blikjes frisdrank
komt overeen met tien stuks
fruit. Die twee blikjes frisdrank
heb je zo op, maar tien stuks fruit
achter elkaar naar binnen wer
ken, zal niet snel gebeuren. Dus:
geniet van de fruitschaal en
snoep niet uit de suikerpot.
VOEDING
Frank van Berkum
De wereldgezondheidsor
ganisatie (WHO) waakt
wereldwijd over onze ge
zondheid. Zij begint een
campagne tegen suikers in onze
voeding. De WHO adviseert de
helft minder van de zogenaamde
vrije suikers te gebruiken. U
moet dan natuurlijk wel weten
wat vrije suikers zijn en wat be
doeld wordt met 'helft minder".
ALS: AMYOTROFE
LATERAAL SCLEROSE
Laten we beginnen met de vrije
suikers. Vrije suikers, ook wel
snelle suikers genoemd, zijn de
suikers die aan onze voeding wor
den toegevoegd door de fabri
kant, door de kok of door uzelf.
Ze zitten in suikerklontjes, in fris
dranken, in vruchtensappen en
in honing. Die suikers worden
snel verteerd en opgenomen
door het bloed. In kleine hoeveel-
In huize Campfens in het Zeeuwse Kort-
gene was tijdens de eerste ALS-campag-
ne al duidelijk dat Cees (56) aan een
eventueel vervolg zou meewerken. Hij
had de ziekte toen al onder de leden. „On
ze kinderen van 14 en 15 zagen 3 jaar gele
den de posters ook al in de bushokjes han
gen. We wisten daarom waar we aan be
gonnen."
Campfens vertelt dat hij en zijn gezin niet
lang stilstaan bij tegenslagen. „Het is zoals
het is en je moet proberen overal uitdaging
te zien. Vooral ook lol in het leven hebben
en er een positieve draai aan geven."
Zijn stembanden zijn inmiddels zodanig
verslapt dat praten hem moeilijk afgaat.
Zijn vrouw Jolanda (53) verwoordt daarom
zo nu en dan haar mans beweegredenen.
„Wij hopen dat de volgende generatie geen
ALS kent, want het is een ongelooflijk
mensonterende ziekte."
Het gezin is, compleet met hun twee hon
den, na Campfens dood te zien op de cam
pagneposters. Cees: „Wat mij betreft direct
na mijn overlijden, want dan is de impact
het grootst." Jolanda vult aan: „Cees houdt
wel van een beetje humor. Hij heeft tegen
de kinderen gezegd: 'Jullie erven in elk ge
val een dikke zwarte stift. Als je me dan in
een bushokje tegenkomt, reken ik erop dat
je gaat tekenen. Dat je me in elk geval een
mooie snor geeft'."
Of het voor haar niet lastig is haar man
straks, nadat hij is overleden, op onver
wachte plekken en momenten tegen te ko
men? „Ik vind dat als je hiervoor hebt geko
zen, je er ook voor moet gaan. Natuurlijk
ben ik dan bedroefd, maar zo'n campagne
maakt het verdriet niet groter."
Het stel heeft hun ouders bewust buiten
het besluit tot deelname aan de campagne
gehouden. Cees: „Voor je het weet, heb je
honderd man die hun mening willen ge
ven. We hebben onze ouders ingelicht
toen we het eenmaal besloten hadden."
Campfens heeft ook kunnen meewerken
aan een wetenschappelijk onderzoek door
de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Dat
richtte zich op het verloop van ALS. Cees:
„Puur bedoeld om een aantal pijnlijke on
derzoeken waaraan ALS-patiënten worden
onderworpen, te kunnen laten vervallen."
Niets doen is geen optie. Jolanda: „Dan
blijft de ziekte ALS een ondergeschoven
kindje." Ze put hoop uit het succes van de
vorige campagne, die tot aanzienlijke ver
hoging heeft geleid van het budget voor on
derzoek. „Laat dit onze bijdrage zijn om
iets positiefs te doen met ALS. Wat is er
krachtiger dan een ALS-er te zijn en daar
mee geld in te zamelen, toch Cees?"
Dr. Frank van Berkum is internist
Aan ALS, voluit Amyotrofe
Lateraal Sclerose, overlijden
jaarlijks 500 mensen. Er komen
elk jaar 500 nieuwe patiënten bij.
Zenuwcellen in het ruggenmerg
en de hersenen sterven langzaam
af. Spiergroep na spiergroep valt
hierdoor uit. Binnen drie a vijf
jaar na de diagnose volgt de
dood.
Het relatief geringe aantal patiën
ten - zo'n 1.500 - bemoeilijkt de
financiering van wetenschappelijk
onderzoek naar de oorzaak en
naar behandeling.
Met de nieuwe campagne 'Ga
door met mijn strijd' promoot de
Stichting ALS Nederland sponsor
acties als wielrennen op de Mont
Ventoux en zwemmen in de
Amsterdamse grachten en de
Amstel. Het is een vervolg op de
eerste confronterende campagne
'Ik ben inmiddels overleden', die
drie jaar geleden zowel lof als
kritiek kreeg.
Ook in de vervolgcampagne zijn
patiënten na hun dood te horen
en te zien op radio, televisie, in
de bioscoop, op bushokjes, in
advertenties en op Twitter.
Met Gerrit Groeneveld (foto)
wordt de campagne gestart. Hij
is in 2013 op zijn 61e verjaardag
overleden aan ALS.
door Dora Rovers
