66 Ik ben niemand tot
last, ik berokken
anderen geen
schade. Toch moet
ik straf krijgen
4 BINNENLAND
interview Doede de Jong is de enige wietteler in
Nederland die al jaren openlijk uitkomt voor
zijn broodwinning. Het OM is het zat en wil
hem voorgoed tot stoppen dwingen.
•mai
Hij is zenuwachtig. Doede
de Jong (64) uit Appel
scha staat morgen voor
de rechter, voor de teelt
en verkoop van wiet.
„Ik een crimineel? Laat
me niet lachen", zegt de
Fries, die al dertig jaar hennep verbouwt in
zijn eigen achtertuin. In alle openheid. „Ik
heb er nooit een geheim van gemaakt dat
ik wietteler ben. Iedereen weet wat ik doe:
de buurt, de politie en de burgemeester.
Het is waanzinnig dat ze me nu pakken."
De Jong is een biologische wietkweker. In
1984 bouwde hij zelf een kas bij zijn boer
derij op het Friese platteland. Hij gebruikt
alleen zonlicht, nooit lampen. „Ik ben een
natuurmens. Bestrijdingsmiddelen en
kunstmest zijn uit den boze. Hennep ver
bouwen is voor mij puur hobby. Het is net
als met wijn, je hebt verschillende smaken
en geuren. Daar geniet ik van."
Toch ziet het Openbaar Ministerie (OM)
het 'levenswerk' van De Jong niet als hob
by. Bij invallen in 2010 en 2011 werd zijn
zelfgefabriceerde wietkas door de politie
ontmanteld. „Agenten stonden hier in alle
vroegte met tien man voor de deur. Ze had
den stokken bij zich om onze honden te
vangen. Mijn vrouw schrok zich rot, het
was verschrikkelijk."
Volgens het OM heeft De Jong in een jaar
tijd tientallen kilo's wiet geproduceerd. De
geschatte opbrengst: ruim 525.000 euro. Jus
titie eist dat de wietteler dat bedrag terug
betaalt. „Belachelijk", vindt De Jong. „Zo
veel geld heb ik helemaal niet. Ik werk op
biologische wijze, waardoor ik onmogelijk
zulke grote hoeveelheden hennep kan ver
bouwen. Daarvoor heb je een professionele
kas nodig, met lampen en verwarming."
De Jong stelt dat het OM met de aanklacht
zwaar overdrijft. Maar zijn boosheid gaat
verder dan dat. „Ik strijd al jaren tegen het
hypocriete Nederlandse cannabisbeleid. De
verkoop van wiet wordt gedoogd maar de
productie is illegaal. Criminelen hebben
vrij spel. Dat stoort me mateloos."
De Friese kweker is hoopvol over de roep
die steeds luider klinkt om de hennepteelt
in Nederland te legaliseren. „Lokale be
stuurders zien ook dat de overlast door
drugscriminaliteit hand over hand toe
neemt. Ik hoop dat de rechter in mijn zaak
een signaal afgeeft aan de politiek: deze
wetgeving is onwerkbaar. Ik ben niemand
tot last, ik berokken anderen geen schade.
Maar toch moet ik straf krijgen. Waarom in
hemelsnaam?"
Zijn wietkas gebruikt De Jong sinds 2011
voornamelijk als houtopslag. Hij kweekt
nog wel wiet, maar alleen voor eigen ge
bruik. Hoeveel geld hij in het verleden pre
cies heeft verdiend met zijn biologische
wiet, wil de Fries niet zeggen. „Dat heb ik
nooit echt bijgehouden. Ik leverde aan een
coffeeshop in Leeuwarden en aan vrienden
en bekenden. Maar het gaat mij niet om de
centen. Ik ben ervan overtuigd dat wiet
een geneeskrachtige werking heeft, dus ik
promoot het graag."
Als de rechter meegaat in de eis van
het OM, stort de wereld van De Jong in.
„Dan raak ik alles kwijt", zegt hij. „Ik woon
meer dan veertig jaar op deze boerderij. Al
le bomen, planten en struiken heb ik zelf
geplant. Mijn kinderen zijn hier opge
groeid, mijn moeder is hier uitgestrooid.
Als ik dit alles noodgedwongen moet verko
pen, is dat een groot onrecht."
LEGALISERING VER WEG
De wietkas van Doede de Jong is in 2011 ontmanteld door de politie. Het OM verdenkt hem van grootschalige hennepteelt, foto Pepijn van den Broeke/HH
'Ik een crimineel?
Laat me niet lachen'
door Peter Winterman
Doede de jong, wietkweker
Legalisering van hennepteelt is
voorlopig niet aan de orde. Minis
ter Opstelten (WD, Veiligheid en
Justitie) weigert nog altijd experi
menten met gereguleerde wiet-
teelt toe te staan.
Tientallen burgemeesters dringen
aan op deze experimenten, omdat
ze de overlast door hennepcrimi-
naliteit beu zijn. Volgens de burge
meesters slokt de georganiseerde
drugsmisdaad momenteel drie
kwart van de opsporingscapaciteit
van politie en OM op.
Volgens Opstelten zou legalisering
in strijd zijn met internationale ver
dragen. Onzin, zegt hoogleraar Jan
Brouwer van de Rijksuniversiteit
Groningen. „We zijn verplicht om
de teelt net als de verkoop straf
baar te stellen, maar niet verplicht
om te vervolgen", aldus Brouwer.
Niet alle coffeeshophouders zitten
te wachten op legalisering. De
prijs van wiet zal dan zó dalen dat
er nauwelijks nog interessante win
sten op zijn te maken, zegt Mi
chael Veling, woordvoerder van de
Bond van Cannabis Detaillisten.