Doodsoorzaak honderden karpers
blijft vooralsnog een mysterie
Worst
'Geef beelden overval vrij'
4 BINNENLAND
Kamp Westerbork
wil 'zichtbaarder'
maken wat het
'Durchgangslager'
ooit was. Er is een
barak herbouwd.
FERRY MINGELEN
PvdA-leider Samsom
zal er misschien wel
eens van dromen: dat
hij ooit geroemd
wordt omdat hij in
deze moeilijke tijd de verant
woordelijkheid nam voor ver
gaande hervormingen en bezui
nigingen.
Ooit... Misschien.Maar nu in
ieder geval niet. Bezuinigen
pakt bij verkiezingen voor
links zelden goed uit. Want
links trekt kiezers die het vaak
van de overheid moeten heb
ben. Dat geldt in Nederland,
dat geldt in Frankrijk. Het is
daarom geen toeval dat zowel
de PvdA van Samsom als de so
cialistische PS van de Franse
president Hollande zwaar
Het is geen fraai
gezicht ais'ie
koehandel zo
openlijk wordt
bedreven.
heeft verloren. Hollande ont
slaat direct zijn halve ministers
ploeg, inclusief de premier, en
installeert een 'vechtkabinet".
Zo werkt het niet in Den Haag.
Maar er moest wel wat gebeu
ren. In mei zijn de volgende,
Europese verkiezingen. En of
het nu lokaal of Europees is, de
landelijke politiek staat er
nooit los van.
WD en PvdA sloten daarom
maandag in het Torentje een
deal, een aanpassing van het re
geerakkoord. Lastenverlichting
voor de midden- en hogere in
komens, fijn voor Ruttes ach
terban, in ruil voor het niet
strafbaar stellen van illegaliteit,
een vurige wens van Samsom
om de onvrede binnen zijn par
tij te beteugelen. Hebben die
onderwerpen dan wat met el
kaar te maken? Nee, natuurlijk.
De oorspronkelijke deal was:
de PvdA het kinderpardon, de
WD de strafbaarstelling. Geen
probleem, zonder compromis
sen geen politiek. Maar hier
gaat het om een platte politie
ke uitruil. Goed te verdedigen
vanuit WD- en PvdA-belang,
maar wat moet de kiezer die ge
loofde in het eerlijke verhaal?
Hoé serieus was de WD dan,
die de strafbaarstelling per se
in het regeerakkoord wilde?
Hoe geloofwaardig Samsom
die beweerde dat het niks voor
stelde, maar er nu voor 500 mil
joen van af wil? Hoeveel belas
ting kost een illegaal?
Het is geen fraai gezicht als de
koehandel zo openlijk wordt
bedreven. Oud-minister Don-
ner waarschuwde in 2011 tegen
te veel openbaarheid in het be
stuur: „U wilt toch ook niet we
ten hoe worstjes precies wor
den gemaakt?"
Het is nog maar de vraag of dit
worstje de PvdA-kiezer wel
smaakt In alle Haagse raadsde-
batten die ik heb gevolgd, ging
het nooit over illegalen.
Wel over criminaliteit, Marok
kanen en vooral over de zorg.
Gaat het wel goed als de ge
meente de jeugd-en de oude
renzorg van het Rijk over
neemt? Is daar wel genoeg geld
voor?
Maandag beginnen de onder
handelingen van WD en PvdA
met de D66, Christenunie en
SGP over de begroting voor
2015. Zij geven hun steun niet
voor niks. Ze wensen verdere
lastenverlichting, extra geld
voor defensie, extra geld voor
de zorg. Maar hoeveel geld is
daar nog voor beschikbaar, nu
WD en PvdA al op voorhand
500 miljoen aan verwachte
meevallers uit de kas hebben
gehaald? Had dat bedrag niet
beter besteed kunnen worden?
Europa: Internet
blijft onaangetast
Providers mogen geen geld vra
gen voor doorgifte van internet
diensten als WhatsApp en Net-
flix. Dat heeft het Europarle
ment gisteren beslist. Ook be
sloot het parlement tot afschaf
fing van extra belkosten in het
buitenland (roaming) vanaf 15
december volgend jaar.
Jihadist mag 20 jaar
land niet meer in
Jihadist Khalid K. uit Almere,
die onlangs opdook op foto's
waarop hij in Syrië met afge
hakte hoofden zou poseren,
mag twintig jaar Nederland
niet meer in. Dat schrijft minis
ter Ivo Opstelten (Veiligheid
en Justitie) naar aanleiding van
Kamervragen van de PW.
De nabestaanden en de achter
ban van de twee overvallers
die vorige week in de juweliers
winkel in Deurne werden ge
dood, moeten snel de bewa-
kingsbeelden te zien krijgen.
Dat voorstel wil Jan-Hein Kuij-
pers, advocaat van het juwe
liersechtpaar, doen aan het
Openbaar Ministerie. Kuijpers:
„Op de beelden zullen zij zien
dat het regelrecht noodweer is
geweest." Door het tonen van
de beelden hoopt hij dat de
rust onder de Marokkaanse ach
terban terugkeert. Het juwe
liersechtpaar geldt formeel nog
als verdachte.
WESTERBORK - Ietwat verbaasd
kijkt Virry de Vries Robles (81)
naar de houten barak nummer 56
op het voormalige kampterrein
bij Westerbork. Voor het eerst
sinds 1945 ziet ze iets terug van
hoe het eens was. „Ik herken het
wel", zegt ze dan resoluut. „Het
was in mijn herinnering veel gro
ter, maar ik was natuurlijk nog
een meisje."
In 1943 werd De Vries Robles sa
men met haar familie in Amster
dam opgepakt door de Duitsers
en naar het Durchgangslager Wes
terbork gedeporteerd. Twee jaar
verbleef ze in barak 63, die iden
tiek was aan nummer 56. Ze over
leefde de oorlog. En toen ze in
1970 voor het eerst de moed had
om naar Westerbork terug te ke
ren, vond ze het maar niks. „Niets
herinnerde aan wat het ooit was.
Ik dacht toen: wat doe ik hier ei
genlijk?"
Ze vindt het daarom een uitste
kend idee dat Herinneringscen
trum Westerbork het kampter
rein 'zichtbaarder en tastbaarder'
wil maken. Een terrein dat nu, zo
schetst directeur Dirk Mulder van
het herinneringscentrum, eigen
lijk een groot landschapspark is.
Het doet een beroep op de fanta
sie van de bezoeker om zich iets
voor te stellen van het voorpor
taal van Auschwitz en Bergen-Bel-
sen voor 107.000 Nederlandse Jo
den en zigeuners.
„De huidige inrichting is weinig
herkenbaar en weinig invoelbaar,
een beetje abstract", vindt ook
Mulder. „Vooral jongeren willen
weten hoe het eruitzag, hoe de
mensen hier konden leven."
Want veel is er niet overgebleven
toen het kamp in de jaren '60 en
begin jaren '70 werd afgebroken.
De vervallen woning van de
kampcommandant staat er nog,
evenals de opslagplaats voor aard
appelen, een schuilbunker voor
de SS-bewakers en een waterput
in het bos. De ruim honderd ba
rakken waar de Joden opeenge-
propt moesten wonen en werken,
de gaarkeuken, de beruchte spoor
lijn - het is allemaal weg.
Nederland heeft lang geworsteld
met de oorlog, is een van de ver
klaringen die Mulder geeft voor
de grondige afbraak van het
kamp. „Het zegt veel over hoe wij
na de oorlog mét de oorlog zijn
omgegaan. In elk dorp staat een
monument dat het verzet eert,
maar het enorme hoge percentage
Nederlandse Joden dat niet zel
den met onze medewerking naar
de vernietigingskampen werd ge
deporteerd, daar wilden we liever
niet aan worden herinnerd."
De barakken kregen veertig jaar
geleden na de afbraak een heel an
dere bestemming. De meeste wer
den verkocht aan boeren. Die ge
bruikten ze als opslagplaats of var
kensstal. Een paar jaar geleden be
sloot het herinneringscentrum op
zoek te gaan naar dit 'besmette'
verloren erfgoed.
Een van de barakken werd terug
gevonden in Zelhem, in de Gel
derse Achterhoek. Archiefonder
zoek wees uit dat het om barak 56
ging, gebouwd in 1942 vlak voor
de Duitsers met de razzia's op de
Joden begonnen. Hij mat 80 bij 10
meter en kon zo'n 600 mensen
herbergen. Na nog meer onder
zoek, onder meer van de bodem
op het kampterrein, kon ook
exact worden vastgesteld op wel
ke plek de barak ooit stond. Pre
cies op die plaats is hij nu op
nieuw opgebouwd, zij het wel
In de Grote Veenderplas in Barne-
veld zijn 29 dode karpers gevon
den, waarbij het Carp Edema Vi
rus (CEV) is aangetroffen. „Alleen
is de hoeveelheid van het pokken-
virus dat is aangetroffen dermate
laag dat het niet met zekerheid de
doodsoorzaak is", ontkracht Olga
Haenen, visziektedeskundige bij
het CVI, eerdere berichten. Ver
schillende media stelden volgens
haar ten onrechte dat het pokken-
virus de doodsoorzaak was. Waar
de karpers dan wel aan sterven?
„Dat is lastig. Het vroege voorjaar
met het felle licht zou een van de
oorzaken kunnen zijn."
Sportvisserij Nederland kreeg
tien meldingen van plassen waar
dode karpers zijn gevonden.
Woordvoerder Gerwin Gerlach:
„Dat zal nog oplopen; we zijn net
begonnen met registeren."
Hij vreesde al dat verschillende
karpers het leven zouden gaan la
ten. „Door het warme weer heb
ben karpers in de winter weinig
weerstand opgebouwd en zijn ze
mogelijk bevattelijker voor virus
sen", gist Gerlach, die de concrete
doodsoorzaak niet kent.
Het is geen nieuw verschijnsel. In
Nederland sterven al een kleine
tien jaar karpers in het voorjaar;
in 2011 bijvoorbeeld stierven er 85
in de Grote Gracht in Bredevoort.
Ook toen was de doodsoorzaak
een mysterie.
Een wijkagent trof dinsdag in Zoe-
termeer twintig dode karpers
aan. Ook in de Gelderse en
Utrechtse Vallei hebben al hon
derd karpers het leven gelaten.
BRUSSEL
DEURNE
ALMERE
Verleden terug in
door Rob Siebelink
I Dirk Mulder voor de herbouwde barak 56, die na de oorlog werd gebruikt,
als landbouwschuur. foto Karei Zwaneveld/HH
door Chris Ottens
LELYSTAD - Honderden karpers zijn
deze week dood aangetroffen in
Nederlandse plassen. Bij één kar
per ontdekte het Centraal Veteri
nair Instituut (CVI) een voor Neder
land onbekend pokkenvirus, maar
een concrete doodsoorzaak kan
het instituut niet aanwijzen.
