PZC
vitaal
1
'Meer
energie'
Diabetes type 2 kan genezen worden. Niet door minder maar anders te eten. Dat maakt de bloedsuikerspiegel
beheersbaar, kan het medicijngebruik omlaag en dalen de risico's op bijwerkingen als blindheid en hart- en vaatziekten.
In de pilot 'Voeding voor diabetes' bundelen de patiënt, arts, diëtist en een kok hun krachten.
Diabetes type 2 is vaak gerela
teerd aan overgewicht en
ontstaat grotendeels vanuit
een ongezonde leefstijl.
Daarom kan de ziekte door
een andere leefstijl worden
omgekeerd." Dat is de over
tuiging van Martijn van Beek van Stichting
Voeding Leeft, een netwerk van artsen en
wetenschappers met een nieuwe visie op
voeding.
Samen met InnovatieNetwerk ontwikkelt
hij een groepsprogramma om te laten zien
dat het kan. Elf deelnemers gaan vanaf de
ze week een traject in van een half jaar. Ze
worden begeleid in het veranderen van
hun eetpatroon tijdens een startweekend
in restaurant De Echoput in Apeldoorn en
de drie terugkomdagen na één, drie en zes
maanden. Van het proces wordt een docu
mentaire gemaakt.
In Nederland heeft het overgrote deel van
de ruim één miljoen suikerpatiënten het
type 2. Bij slechts een tiende is de ziekte
aangeboren (type 1). „Diabetes 2 heette
vroeger ouderdomsdiabetes. De gemiddel
de leeftijd ligt nu rond 60 jaar, maar wordt
heel snel steeds lager", zegt Van Beek.
Patiënten krijgen medicijnen om de bloed-
glucosewaarden onder controle te houden.
Na acht tot vijftien jaar wordt dat meestal
gevolgd door spuiten met insuline. „Er is
een groot verschil tussen iemand die net is
gediagnosticeerd of iemand die al tien jaar
ziek is. Hoe langer je patiënt bent, hoe
moeilijker het wordt de ziekte om te keren.
Als je net diabetes hebt, is de kans op gene
zing zelfs zeer groot. De schade aan de bèta
cellen (cellen in de alvleesklier die insuline
aanmaken, red.) is dan nog te herstellen,
blijkt uit Engels onderzoek", zegt Van
Beek.
Daarom is gekozen voor mensen die orale
medicatie gebruiken en nog niet spuiten.
Van Beek: „De meest gemotiveerde
mensen zijn zij die al jarenlang
steeds meer pillen moeten slik
ken en tegen het moment
aanzitten waarop de dok
ter zegt dat ze aan insu
line moeten gaan
denken. De pa
tiënten willen
liever niet
gaan spuiten'
Suikerpatiënten krijgen vaak het advies af
te vallen. Een vetarm dieet is moeilijk vol
te houden. Op basis van ervaringen met pa
tiënten stellen enkele artsen en diëtisten
dat het niet nodig is minder te eten en calo
rieën te tellen. Volgens hen gaat het juist
om anders te eten: veel verse producten, zo
als groenten en fruit, meer vetten en min
der snel opneembare koolhydraten als
brood en pasta. „Met hetzelfde aantal calo
rieën kun je toch afvallen, omdat je licha
melijk actiever wordt als je je beter voelt.
Niet praten over minder eten maar anders
eten, is een belangrijke motivatie."
Vet is geen taboe in de nieuwe aanpak.
„Vet geeft juist smaak, waardoor anders
eten lekkerder wordt en makkelijker is vol
te houden. Goede vetten verzadigen veel
meer en langer, terwijl door koolhydraten
de suikerspiegel steeds schommelt en
maakt dat je sneller opnieuw trek krijgt."
De patiënten die meedoen, worden niet al
leen intensief begeleid door een arts en dië
tist maar ook door een kok. „Mensen zijn
verleerd lekker te koken met verse produc
ten", verklaart Van Beek de kookwork-
shops. „De voedingsmiddelenindustrie
stopt voor het gemak alles in een pakje of
een zakje. De consument wil snel, gemak
kelijk en goedkoop. Bewerkte produc
ten zijn geen voeding, maar eten,
zeg ik altijd. In plaats van marga
rine met omega 3-vetzuren op
je boterham te smeren, kun
je een lekkere plak zalm
bereiden. Maar wie
kookt er nog?
Slechts 11 pro
cent van ons inkomen besteden we aan
wat op ons bord ligt. We moeten uit dat dal
en voeding weer meer gaan zien als belang
rijk onderdeel van ons welzijn".
De patiëntenvereniging van de Diabetes
Vereniging Nederland staat achter het ini
tiatief. Meedoen met deze pilot kost 675 eu
ro. Er zijn intussen goedkopere begelei
dingstrajecten in ontwikkeling. Er lopen ge
sprekken met zorgverzekeraars om de aan
pak op te nemen in de zorgverzekering.
„Maar innovatie in de zorg gaat heel, heel
moeizaam", zegt Van Beek. „Verzekeraars
willen harde bewijzen voor ze iets nieuws
vergoeden. Bij medicijnen kan dat goed,
dankzij controlegroepen, maar bij voeding
is dat buitengewoon lastig. Er is geen place
bo voor een krop sla. De pilot is daarom
vooral ook een test om te laten zien dat
mensen bereid zijn het heft in eigen han
den te nemen en zelf te betalen voor de
omkering."
„Al na vijf weken
ben ik gestopt met
spuiten en slik ik
nog maar de helft
van de medicijnen",
zegt kraanmachinist
Jos Berns uit Nieuw-
veen. Hij is een van
de vijftig suikerpa
tiënten die ervaring
heeft met de nieuwe
aanpak. Medio vorig
jaar begon hij anders
te eten op advies van
zijn diëtist. Hij viel
15 kilo af en zijn buik-
omvang kromp 5 cen
timeter. Zijn sterk
schommelende sui
kerspiegel is nu de
hele dag constant.
„Zelfs als ik een keer
zondig", vertelt
Berns. Zijn warme
maaltijd ziet er an
ders uit: geen aardap
pelen en pasta meer.
Wel bijvoorbeeld
een 'eierpannen-
koek' met daarop
roerbakgroente,
shoarmareepjes en
zelfgemaakte knof
looksaus. Zo min mo
gelijk koolhydraten
en wat meer vet, vat
hij samen. „Aller
grootste probleem
was dat ik 34 jaar
lang een trommeltje
brood meenam naar
mijn werk. Nu neem
ik crackers mee die
ik 's middags smeer
met filet, brie, paté
of ham. Dat is even
wennen." Berns
snapt niet dat niet
meer mensen kiezen
voor dit 'dieet zon
der honger'. „Het is
lekkerder en zeker
niet duurder. Je
krijgt meer energie."
Dinsdag 18 maart 2014
Gezond
Weerloos achter gesloten vitrages
PAGINA 19
door Peter de Jaeger foto Getty Images
www.voedingleeft.nl
reageren?
gezondheid@depersdienst.nl
