AAV
Maak het verschil bij de
start van vluchtelingen
Bescherm de huurders tegen armoede
i
SPECTRUM 15
GEMEENTERAAD 2014
eeft u wel eens gewor
steld met belastingfor
mulieren? Zijn de brie
ven van de gemeente
voor u altijd even be
grijpelijk? Kent u de regels voor het
aanvragen van een uitkering? Vraagt u
zich wel eens af hoe uw leven eruit
zou zien als u moest vluchten naar
een land waar u niemand kent? Hoe
zou u communiceren in een taal waar
van u geen woord verstaat?
Asielzoekers en vluchtelingen worden
dagelijks geconfronteerd met vragen
die moeilijk te beantwoorden zijn.
Wat voor ons vaak vanzelfsprekend is,
wordt al snel een probleem in een
vreemd land. De Tweede Kamer heeft
besloten dat nieuwkomers, onder wie
vluchtelingen, voortaan zelf verant
woordelijk zijn voor hun inburgering.
Het uitgangspunt is dat iedereen zijn
of haar toekomst zelf moet kunnen be
palen. Dat is een mooie gedachte,
maar voor wie de weg niet kent en
niet kan terugvallen op familie of
vrienden, is dat vaak een moeilijk be
gaanbare route.
Daarom is 'maatschappelijke begelei
ding', waardoor ze persoonlijk weg
wijs worden gemaakt in de Neder
landse samenleving, voor vluchtelin
gen van groot belang. Zonder deze on
dersteuning is het risico groot dat
hun talenten niet ontdekt en benut
worden. Het is de gemeente die be
paalt of er geld wordt uitgetrokken
voor die begeleiding.
Sommige gemeenten staan open voor
vluchtelingen. Zo kan een gevluchte
arts in Amsterdam zich bijscholen
met behoud van uitkering. En een ta
lentvolle vluchteling die vanwege oor
log in zijn of haar land van herkomst
geen studie heeft kunnen afronden,
krijgt in Utrecht de kans om een Ne
derlands hoger onderwijsdiploma te
halen. Met zo'n kwalificatie wordt de
toegang tot een behoorlijke plaats op
de arbeidsmarkt een stuk gemakkelij
ker. Zo'n gemeentelijk beleid biedt
vluchtelingen de kans om te participe
ren op hun niveau.
Er zijn helaas ook gemeenten waar
niet gekeken wordt naar de vooroplei
ding of talenten van vluchtelingen.
Dat betekent soms dat een ingenieur
in de groenvoorziening belandt of een
chirurg aan de lopende band moet
zien te overleven. Een vorm van kapi
taalvernietiging.
Deze week maakte het SCP bekend
dat werkloosheid vluchtelingen extra
hard treft. Hun motivatie is juist heel
groot. Asielzoekers en vluchtelingen
moeten in Nederland een eerlijke
kans krijgen om te tonen wat ze
waard zijn. Gemeenten kunnen daar-
bij veel doen voor vluchtelingen. Zij
kunnen maatschappelijke begeleiding
mogelijk maken, taalonderwijs stimu
leren en vluchtelingen met een uitke
ring laten studeren. Zij kunnen stages
en werkervaringsplaatsen aanbieden.
Zij kunnen bij grote projecten met be
drijven afspraken maken over banen
voor vluchtelingen.
Die aanpak werkt. Firaz woont in Ven-
lo en is een uit Irak afkomstige arts.
Het is niet effectief hem in een taai-
klasje te zetten met analfabeten. In
zijn geval is dat gelukkig niet gebeurd.
In korte tijd haalde hij zijn inburge-
ringsexamen, daarna mocht hij stude
ren met behoud van uitkering en nu
loopt hij co-schappen in een zieken
huis. Als arts zal hij in Nederland
waardevol werk kunnen verrichten. f
Zo'n traject kent veel winnaars. Firaz
kan zijn talenten tonen en behoudt
zijn gevoel van eigenwaarde. De sa
menleving profiteert van zijn inzet en
zijn capaciteiten.
Denkt u dan ook op 19 maart even
aan vluchtelingen. Helpt uw stem
vluchtelingen in Nederland kansen
op een nieuwe start te bieden? Is dege
ne die u in uw gemeente gaat verte
genwoordigen, ook bereid zich actief
in te zetten voor vluchtelingen?
66 De gemeente bepaalt
of geld uitgetrokken
wordt voor begeleiding
van vluchtelingen
De huren in Nederland
rijzen de pan uit. Het
beleid van de landelijke
overheid maakt het mo
gelijk huurverhogingen
van 6,5 procent te vragen. De huur
van vrijkomende woningen gaat met
honderden euro's omhoog. De proble
men die dat veroorzaakt, komen bij ge
meenten op het bordje te liggen, maar
die zijn totaal niet voorbereid.
Nu de regering betaalbaar huren niet
langer als prioriteit ziet, moeten ge
meenten in dat gat springen. Doen ze
dat niet, dan zullen steeds meer van
hun inwoners in armoede vervallen.
Minister Blok van Wonen heeft het
toezicht op woningbouwcorporaties
nadrukkelijk op het bordje van de ge
meente gelegd. Woningmarkten zijn
regionaal, zo redeneert hij, en daarom
dient de sturing regionaal te worden
geregeld. De gemeenten worden nóg
belangrijker bij het toezicht op de cor
poraties en het reguleren van de huur
markt. Daarom moet de betaalbaar
heid van huurwoningen na de komen
de verkiezingen op de lokale agenda
komen.
In 2013 hebben we de grootste huur
verhoging in twintig jaar gezien. Om
dat de regering het 'inflatievolgend
huurbeleid' heeft losgelaten, was er
een gemiddelde huurverhoging van
4,8 procent. Dit jaar zal het nauwe
lijks anders zijn.
Uit onderzoek van het onafhankelijke
RIGO Research en Advies blijkt dat
nu al ruim 700.000 hurende huishou
dens onder de armoedegrens leven.
Die hebben dus onvoldoende geld om
de minimale kosten van bestaan te be
talen. Bij ongewijzigd beleid kan dit
aantal toenemen tot een kleine
900.000 huishoudens in 2017. De om
vang van de armoede verschilt per re
gio, maar het probleem speelt overal.
Het probleem is niet dat gemeenten
niet over de instrumenten beschikken
om de armoede onder huurders aan
te pakken. Het euvel is dat ze zich on
voldoende bewust zijn van de om
vang van het probleem.
Een gemeente kan bijvoorbeeld een
woonvisie opstellen en prestatieafspra
ken maken. Op die manier is het mo
gelijk om, samen met de huurdersor
ganisaties, bindende afspraken te ma
ken met de corporaties: over het be
perken van huurverhogingen (liberali-
66 Gemeenten zijn zich
onvoldoende bewust
van de armoede
onder huurders
satie), over de verkoop van sociale
huurwoningen, over het energiezui
nig maken van huizen, over de woon
lasten in het algemeen. Ook kan een
gemeente vastleggen welk percentage
huizen in de sociale huursector moet
liggen, of wat het minimale onder-
houdsniveau is.
Kortom, ik ben van mening dat bij
het vastleggen van coalitieakkoorden
na de gemeenteraadsverkiezingen van
19 maart afspraken moeten worden ge
maakt over de manier waarop de huur
der beschermd gaat worden tegen ar
moede. Dit kan concreet worden be
reikt door een gematigde woonlasten-
ontwikkeling, gegarandeerd aanbod
van voldoende sociale huurwoningen
met een betaalbare prijs, meetbare af-
spraken over het energiezuinig ma
ken van woningen en een rem op de
verkoop van sociale huurwoningen.
Dit alles in het belang van zowel de
huurders als de gemeente. V
ZATERDAG 15 MAART 2014
Dorine Manson
is algemeen di
recteur van
Vluchtelingen-
Werk Neder
land. Daarvoor
bekleedde zij di
verse manage
mentfuncties in
het bedrijfsle
ven en bij de ge
meente Amster
dam.
Mardjan Seigha-
li is directeur
van de Stich
ting voor Vluch-
teling-Studen-
ten UAF. Zij
vluchtte in de
jaren '80 uit
Iran naar Neder
land. Hier stu
deerde zij so
ciaal-pedagogi
sche hulpverle
ning. Zij was on
der meer mana
ger bij de reclas
sering en stich
ting Erfgoed Ne
derland.
door Dorine Manson en Mardjan Seighali
Ronald Paping
is sinds 2007 al
gemeen direc
teur van de Ne
derlandse
Woonbond, de
landelijke belan
genvereniging
van huurders.
Eerder vervulde
hij diverse be
stuursfuncties
bij de ambtena
renvakbond Ab-
vakabo.
door Ronald Paping