Dienstverlening
Syriërs hun dochters
SPECTRUM 13
standplaats Japan
Wouter van Cleef
"l oedemiddag, welke dienst wilt
M u vandaag gebruiken?" Ik heb
nog niet eens de kans gehad om
een teug Japanse buitenlucht in
te ademen bij het verlaten van
het luchthavengebouw, of er stapt al een medewer
ker van de busmaatschappij op me af om te helpen.
„U gaat naar het centraal station van Tokio? Dan ver
trekt uw bus over 7 minuten bij halte 18." Een paar
meter verderop een volgende medewerker: „De bus
arriveert over 6 minuten. Mag ik uw bagage? Dan
zal die bij aankomst voor u worden uitgeladen."
Amper een minuut in Japan en direct loopt mijn
hoofd over van zo veel klantvriendelijkheid. Na een
paar maanden met heel wat vluchten tussen Neder
land, Japan en andere Aziatische landen is het eer
ste dat opvalt bij terugkomst in het land van de rij
zende zon de voortdurende vriende
lijkheid. Tijdens de lange busrit naar
de stad denk ik aan het verschil met
Schiphol. Als een Japanse toerist
door de schuifdeuren Nederland bin
nenloopt, moet hij zelf maar uitzoe
ken waar de trein of bus vertrekt of
waar je een kaartje koopt. Europese
dienstverlening - van treinstations
tot restaurants - komt op Japanse be
zoekers vaak erg kil over.
In Japan worden klanten altijd en
overal met enorm veel respect bena
derd en toegesproken. De Japanse
taal kent zelfs een speciale werkwoordsvervoeging
die een hogere mate van eer aanduidt om klanten
of andere hooggeplaatsten aan te spreken. Wie een
klein buurtsupermarktje binnengaat, hoort direct a
uit alle kelen op hoog snerpende toon: 'Irrashaima-
se!' (Welkom). Na het afrekenen roepen alle winkel
medewerkers in koor: 'Hartelijk bedankt, graag tot
een volgende keer'.
Hoe moet je met die voortdurende vriendelijkheid
omgaan? Vooral voor buitenlanders kan het lastig
zijn. Misschien is het beste om te doen als Japan
ners: de meeste dank en welkomstboodschappen
kun je gewoon negeren, of afdoen met een klein
knikje en verder niks.
Gek eigenlijk dat Japanners zo'n ontzettend hoog ni-_
veau van dienstverlening gewend zijn, maar vervol
gens nooit eens iets vriendelijks terugzeggen. Mis
schien komt dat wel doordat die non-stop dienstver
lening geen doel op zich is, maar dient als signaal
naar klanten om te laten merken dat iemand klaar
staat hen te helpen indien nodig.
Dat levert voor buitenstaanders soms vreemde tafe
relen op. In parkeergarages bijvoorbeeld staan om
de paar meter verkeersregelaars om de auto's naar
een vrij plekje te wijzen. Altijd gevolgd door een
keurige buiging, tot de auto uit het zicht verdwenen
is. Japanners stellen dit soort aandacht en begelei
ding op prijs. Nog belangrijker dan klantvriendelijk
heid is namelijk dat je niet aan je lot wordt overgela
ten, dat precies duidelijk is hoe laat en waar de bus
vertrekt 'Ik zoek het zelf wel uif, zal een Japanse
klant niet snel roepen.
Wat voor Europeanen opdringerige bemoeizucht is,
vindt een Japanner heerlijk geruststellend. Maar
een klein bedankje voor die keurige dienstverle
ning, dat hoor je eigenlijk nooit.
haar man met de noorderzon zou ver
trekken. Tijdens hun kortstondige hu
welijk woonden ze in een gemeubi
leerde flat en maakten ze uitstapjes.
„Hij nam me mee naar mooie restau
rants met een tuin. Hij beloofde me
dat er in Saoedi-Arabië nog mooiere
plekken waren, nog mooier dan hier."
Ze trouwde met de oudere Saoediër
omdat haar ouders dat hadden gëre-
geld en uit plichtsgevoel. „Ik hield
niet van hem."
Dr. Amira Mohamed, verantwoorde
lijk voor een bewustwordingscampag
ne van de Internationale Organisatie
voor Migratie (IOM) hoort steeds va
ker over dochters die op zeer jonge
leeftijd worden uitgehuwelijkt. Ze be
nadrukt dat het vooral voortkomt uit
financiële noodzaak en dat jong trou
wen traditie is op het platteland van
Syrië, waar veel vluchtelingen van
daan komen. „Maar het is een schen
ding van de rechten van het meisje."
Sommige ouders hopen dat een huwe
lijk hun dochter zal beschermen.
Maar vaak is geld de grootste drijf
veer. De moeder van Nawar en Souza
geeft een simpele uitleg waarom ze
hen uithuwelijkte. Na een moeilijke
tocht vanuit Syrië had de familie
3.000 euro aan schulden. „Ik wilde on
ze schulden afbetalen en gewoon
weer een leven leiden zoals in Syrië",
zegt ze ongegeneerd. Niemand weet
van het huwelijk, en hun vader hoopt
dat zijn dochters, inmiddels geen
maagd meer, toch nog ooit een man
vinden. Maar aan een
Saoediër huwelijkt hij hen niet meer
uit. „Voor nog geen 10.000 dinar."
Syrische meisjes komen soms terecht
in de prostitutie. In een nachtclub in
Amman, de Jordaanse hoofdstad, dan
sen twintig vrouwen in fraaie avond
jurken op een podium. „Allemaal Syri
sche vrouwen", volgens de ober. Ze
ker 5 zien er uit alsof ze nog geen 18
zijn, maar allemaal zeggen ze ouder te
zijn. Ze vertellen een identiek ver
haal: vier maanden geleden kwamen
ze via vriendinnen in de club te wer
ken. Gedurende de avond kunnen er
privé afspraken worden gemaakt om
later klanten te ontmoeten. „Nee, na
tuurlijk deed ik dit niet in Syrië", zegt
Bouchra verlegen, een mollig meisje
in een strakke lichtblauwe jurk, die
duidelijk nog moet wennen aan haar
nieuwe leven.
„Ik ben in deze situatie beland vanwe
ge de crisis."
ZATERDAG 15 MAART 2014
goedkoper'
reageren?
spectrum@depersdienst.nl