In negen onderzoeksverhalen temperatuurt
de krant de sport in Zeeland. Vandaag deel 1:
topsport binnen de provinciegrenzen.
4
6 SPECTRUM
achtergrond
De staat van de
sport in Zeeland
Is turner Anthony van Assche uit Sas
van Gent, al acht jaar deelnemer aan
EK's en WK's, topsporter? Ja, zullen
velen zeggen. Maar NOCNSF zegt
'nee'. Is de Zierikzeese Lesley Kerk-
hove, die aan haar internationale ten
niscarrière werkt, een topsportster?
Volgens velen wel, maar de landelijke sport
koepel meent van niet. De lat ligt namelijk
bijzonder hoog. Het predikaat topsporter is
in Nederland voor maar weinigen weggelegd.
NOCNSF trekt aan de touwtjes in de sportwe
reld. De op Papendal gevestigde organisatie
gaat onder meer over de verdeling van het
geld binnen de topsport. Daarbij maakt men
scherpe keuzes: alleen als je kansrijk bent op
de Olympische Spelen of Paralympics, krijg
je financiële ondersteuning. Gevallen van
'net niet' ontvangen geen enkele euro.
In Zeeland wonen slechts vijf topsporters, zo
blijkt uit een lijst van NOCNSF. Twee van
hen zijn in het bezit van de A-status (wielren
ner Johnny Hoogerland en rolstoelbasketbal
ler Mark Aalders) en hebben recht op vervan
gend inkomen, drie anderen worden vanwe
ge hun B-status (tandempilote Mathilde Mat-
thijsse, tri-bikester Lisette de Heide en para
roeier Corné de Koning) op een andere ma
nier ondersteund. Buiten de provinciegren
zen wonen nog eens drie Zeeuwen met een
A-status: zitskiër Kees- Jan van der Klooster,
dressuurruiter Hans-Peter Minderhoud en
rolstoelbasketballer Edwin Schalkx. Zeeland
beschikt over geen enkele high potenttal. Dat
is een sporter die nog niet volwassen is, maar
wel deelname aan de Spelen in het vooruit
zicht heeft.
Zeeland is de witte vlek in Nederland op top-
sportgebied. De provincie heeft met ruim
380.000 mensen weliswaar het minste aantal
inwoners, maar de andere kleintjes Flevoland
(400.000), Drenthe (490.000) en Groningen
(580.000) doen het beduidend beter. Zeeland
heeft nog geen twee topsporters per 100.000
inwoners. Flevoland, Drenthe en Groningen
hebben er meer. Noord-Holland spant de
kroon met zeven topsporters per 100.000 in
woners.
„Ik denk dat we het met Zeeland nog niet zo
slecht doen", zegt Patrick Vader van Sport
Zeeland. Hij kijkt dan naar de lijst van 76 in
Zeeland wonende sporters die een zekere sta
tus hebben. De meesten daarvan zijn 'natio
naal talent' of'internationaal talent' en mo
gen zich dus (nog) niet tot de topsporters re
kenen. Sport Zeeland begeleidt hen bij een
aantal zaken. „Je kunt de eerste stappen in je
•wm
carrière prima in Zeeland maken, maar voor
topsport moet je haast wel uit de provincie
weg. Je ziet dat sportbonden de beste spor
ters op één of twee plekken in het land sa
menbrengen, zodat ze zich met elkaar kun
nen meten. Ze zorgen op die plaatsen dan
ook voor de beste randvoorwaarden. Zo'n bol
werk hebben we hier nergens."
Vader ziet in dat 'topsport' een ruim begrip
is. „Voor mij houdt het in dat je op het aller
hoogste niveau acteert en dat je alles in het
werk stelt om het maximale uit jezelf te ha
len", zegt de Middelburger, wetend dat
NOCNSF op dezelfde lijn zit. „Heel veel spor
ters leven wel als topsporter, maar voldoen
toch niet aan de criteria. In Nederland wordt
de lat nu eenmaal hoger gelegd dan elders.
Nederland wil medailles op de Spelen. Val je
niet binnen de groep kansrijke sporters, dan
krijg je ook geen geld. Dat is inherent aan top
sport: de één redt het wel, de ander niet."
Edwin Schalkx, die uit Vlissingen komt en in
Arnhem woont, en Goesenaar Mark Aalders
zitten sinds september in de eliteklas van
NOCNSF. Beiden kregen de A-status nadat
ze met het Nederlands rolstoelbasketbalteam
zevende waren geworden op het Europees
kampioenschap.
„We hebben die status met z'n veertienen ge
kregen", vertelt Aalders. „Met de hele ploeg
kunnen we sinds een halfjaar een uitgebrei
der programma draaien dan voorheen. We
trainen nu van maandag tot met donderdag
op Papendal, vier uur per dag. Daarna gaan
we naar huis en spelen we in het weekend al
lemaal voor onze clubs."
„Vóór het EK gaf ik nog clinics en probeerde
ik ook her en der met andere dingen nog wat
te verdienen. Maar nu word ik daar niet meer
door afgeleid", geeft Schalkx aan. „Nu kan ik
altijd trainen als het moet, net als de andere
dertien."
Komende zomer speelt Oranje het WK in
Zuid-Korea. Net als NOCNSF kijken Aal
ders en Schalkx al verder. „Niet het
WK van 2014, maar het EK van
2015 is ons belangrijkste toer
nooi de komende tijd", zegt
Aalders. „Op het EK kunnen
we ons plaatsen voor de Olympi
sche Spelen van Rio."
Ook Mathilde Matthijsse
kijkt al zo ver vooruit. De
inwoonster van Schore
heeft een B-status als tan
dempilote. Er bestaat een
kans dat zij als valide wiel-
renster een blinde of slecht
ziende mag bege
leiden. Ze
Nederland
A-status: 513
B-status: 193
HP-status: 21
traint, in binnen- en buitenland, en zal indi
vidueel goede resultaten moeten neerzetten.
Tegelijkertijd wordt er gekeken bij welke 'sto
ker' - de bijrijder - ze het beste past. „Met al
leen een goede combinatie op sporttechnisch
gebied kom je er niet", laat ze weten. „Het is
ook heel belangrijk dat de twee rensters op
persoonlijk gebied elkaar begrijpen en aanvul
len."
Door haar B-status heeft Matthijsse afgelo
pen winter veel op de baan kunnen trainen
met de paralympische selectie. Ze heeft in
korte tijd veel bijgeleerd. Ze krijgt geen sti
pendium van NOCNSF. „Wel kun je een
klein aantal uitgaven declareren. Ook mag je
gebruikmaken van bepaalde faciliteiten op
Papendal en krijg je toegang tot allerlei ver
schillende vormen van begeleiding."
Zeeland heeft voor de Spelen van Rio dus
zeven kandidaten - wintersporter Van der
Klooster is vanzelfsprekend niet in beeld.
In de komende 874 dagen zal de één de
kwalificatie-eis halen en de ander niet.
En er zal heus iemand die nu niet op
de radar van NOCNSF zit verrassen.
Maar de kans dat Zeeland het 're
cord' van 2000 verbreekt - drie va
lide sporters reisden af naar Syd
ney en één aangepaste spor
ter - is gering. Zeeland
blijft een kleine speler
binnen de Nederland
se topsport.
TOP 5 STEOEN MET TOPSPORTERS
A-status
B-status
HP-status
1 Amsterdam
91
10
0
2 Rotterdam
24
2
0
3 Utrecht
22
4
0
4 Den Haag
18
3
1
5 Heerenveen
18
0
0
1 T
N.-Holland
A-status: 152
B-status: 33
HP-status: 3
Z.-Holland
A-status: 93
B-status: 39
HP-status: 3
N.-Brabant
A-status: 60
B-status: 24
HP-status: 3
Zeeland
A-status: 2
B-status:3
HP-status: 0
Witte vlek op landkaart
door Roeland van Vliet
unliiu!iniliiiittin!iiï$fnil
