66 Vergis je er niet in
hoeveel geld in de
jeugdzorg omgaat,
en hoe weinig er
bij de kinderen
terecht komt
VERDIEPING 11
Dit zijn gemeenten.
„Zelfs door gemeenten. Ik vind het niet
goed en het is ook niet in de lijn van het ka
binet. Wij vinden dat de waarde van werk
voorop moet staan. Daarom zijn we ook
streng op de nul-urencontracten, waarbij
mensen als inwisselbare kostenposten wor
den gezien. Die worden niet voor niets in
de zorg verboden."
Maar dit is nota bene een rechtstreeks gevolg
van het kabinetsbeleid om te decentraliseren
en tegelijkertijd te bezuinigen.
„Nee, vergis je niet, dat gebeurt pas in 2015.
Dit hebben die gemeenten al zelf gedaan."
De gemeenten lopen vooruit op die decentrali
satie.
„Dat is niet waar. Pas op hè, laatst lag ie
mand tien jaar dood in huis en ook dat was
de schuld van het kabinet. Er zijn nu ge
meenten die kiezen voor zo'n veiling, en
andere die dat niet doen. Het is daarom be
langrijk dat partijen in de gemeenteraad
zeggen: we willen dat onze bejaarden ver
zorgd worden door mensen van wie de
waarde gezien wordt. Het maakt dus heel
veel uit welke keuze men woensdag maakt.
Ga je tot het uiterste om te bezuinigen op
zorg, dan is er weer meer geld om
Zwembaden open te houden.
„...de ozb te verlagen."
Ook de jeugdzorg gaat naar gemeenten. Op 1
januari is het zover, maar 80 procent is er nog
lang niet klaar voor. Gokt dit kabinet met het
welzijn van kinderen?
„Al heel lang weet iedereen dat kinderen
van het kastje naar de muur worden ge
stuurd. Je moet niet ineens stoppen, na al
les wat er al is voorbereid en alle tijd die er
al in is gestoken. Gemeenten moeten na de
verkiezingen als de wiedeweerga aan de
slag. Sommige gemeenten waren al een
jaar geleden klaar. Het is niet zo dat wij kin
deren in de kou laten staan. De bureaus
jeugdzorg gaan niet ineens in rook op, en
ook de psychiaters blijven bestaan."
In de jeugdzorg vallen wel degelijk ontslagen.
„Er is veel aan de gang, maar dat is ook
hoog tijd. Vergis je er niet in hoeveel geld
er in de jeugdzorg opgaat aan bemidde
lingsbureaus, indicatiebureaus, rondreizen
de circussen van adviseurs en hoe weinig
er bij de kinderen terecht komt. Dat hier
banen verdwijnen, daar moeten we geen
traan om laten."
Ook in de thuiszorg verdwijnen banen. Neder
land telt inmiddels 678.000 werklozen en dat
aantal stijgt nog.
„De veranderingen in de zorg zijn gigan
tisch. Tegelijkertijd hebben we in de toe
komst veel mensen nodig, deels op een an
dere plek, deels zal het heel ander werk
zijn. Daarom maken we sectorplannen, zo
dat je mensen kunt omscholen, opleiden
en banen kunt behouden. Dat doen we nu
ook in de bouw. Daardoor kunnen nu
2.500 leermeesters aan het werk blijven die
er anders uit zouden zijn gevlogen. Tegelij
kertijd kunnen zij 2.500 jonkies opleiden."
Er zijn economen en politici die meewarig
doen over dit soort banenplannen. Ze staan
bol van de goede bedoelingen, hebben geen ef
fect en kosten handenvol geld.
„We investeren die 600 miljoen euro al
leen maar als de sector dat zelf ook doet.
Bedrijven gaan echt niet zoveel geld uitge
ven, als ze er niet in geloven. We hebben
ook gezegd: we gaan geen banen creëren
waar geen vraag naar is. Je kan heel lang
sceptisch zijn. Maar als ik zie dat mensen
door zo'n plan aan het werk komen of blij
ven, dan zijn dat overtuigende redenen om
dat wel te doen. Juist bij werk kun je niet
zeggen: ga maar twee jaar aan de kant
staan en wachten tot het weer aantrekt. Er
varing opdoen, aan de slag gaan in plaats
van thuis komen te zitten, dat maakt gigan
tisch verschil. Als je hierdoor 10.000 of mis
schien wel 100.000 mensen aan het werk
hebt of houdt, dan heb ik er geen moeite
mee om cynici tegemoet te treden.
Heel veel mensen zijn al op zoek naar een
baan. Daar komen nog arbeidsgehandicapten
bij die straks niet meer terecht kunnen in een
sociale werkplaats, of na herkeuring op zoek
moeten naar werk. Is de timing wel gelukkig?
„Bij iedere verandering is dat altijd de
vraag. Neem de nieuwe WW en het nieu
we ontslagrecht. Middenin een crisis is
zo'n discussie over een kortere WW heel
ingewikkeld. Als je het echter niet doet,
ben je zeker te laat. Je moet de veranderin
gen zo doorvoeren, dat ze tegen weer en
wind bestand zijn. Het gaat langzamer,
maar het gebeurt tenminste. Er is tiental
len jaren over gediscussieerd en nu wordt
de verandering op een typisch Nederland
se manier geaccepteerd: bijna in volmaakte
stilte. 113 Kamerleden stemden voor deze
wet!"
Bij de Participatiewet ligt dat anders. Ouders
zijn ongerust: hun kind kan niet meer naar de
sociale werkplaats, waar komt-ie terecht?
„Als je nu een kind opvoedt dat misschien
nooit helemaal zelfstandig het minimum
loon kan verdienen, dan heb je in deze
steeds ingewikkelder wordende wereld gi
gantische zorgen. De meeste ouders willen
voor hun kind zoveel mogelijk een gewoon
bestaan. Dat gaat niet vanzelf. De werkbe-
drijven, die in alle regio's komen, moeten
die kinderen in hun nek grijpen. Werkge
vers voelen zich er ook verantwoordelijk
voor mensen een zo'n normaal mogelijk be
staan te geven. Maar we mogen nooit naïef
zijn. Er zijn altijd mensen die beschermd
moeten worden en er zijn altijd bedrijven
die gedwongen moeten worden om men
sen in dienst te nemen."
U grijpt in als dat nodig is?
„Ik ben het type politicus dat zegt: dit is de
koers, dit willen we bereiken en we gaan
net zolang door tot we het bereiken. Als er
begeleiding nodig blijkt, moet er meer be
geleiding komen. Als gemeenten niet ge
noeg in de benen komen, moeten we die
in de benen krijgen. Verandering is pas mo
gelijk als je een maatschappelijk doel ver
woordt en nooit loslaat. Je moet je tanden
erin zetten."
ZATERDAG 15 MAART 2014
Lodewijk Asscher: „Ik ben het type politicus dat zegt: dit is de koers, dit willen we bereiken en
we gaan net zolang door tot we het bereiken." foto's Phil Nijhuis/HH
