66 Bij de ene starter weet
je dat het wel snor zit,
bij de andere zie
je de mislukking
van ver aankomen
28 ZEELAND
PARTICULIER ECONOMISCH FONDS
Sinds 2009 subsidieert
Stichting Zigzag starters
met innovatieve ideeën.
De honderdste financiering
is op til.
Het particuliere fonds ont
stond nadat de Spaanse
multinational Aspro in
2008 Deltapark Neeltje
Jans had overgenomen
van de twee aandeelhouders: vervoers
bedrijf Connexxion en de Stichting Del
ta Expo. Met de 3,5 miljoen euro die de
stichting van de verkoop beurde, werd
het economisch stimuleringsfonds Zig
zag opgericht. Zigzag staat voor Zeeuw
se Innovatie Groep en Zeeuwse Aanjaag
Groep. „We vonden dat de opbrengst
van de aandelen van Deltapark Neeltje
lans terug moest vloeien naar de
Zeeuws economie", blikt voorzitter
Bram Maljaars van Stichting Zigzag te
rug.
Goede, slimme, duurzame en innovatie
ve ideeën kunnen rekenen op een finan
cieel duwtje van Zigzag, omdat die op
termijn zorgen voor nieuwe, bij voor
keur hoogwaardige banen. Een duwtje,
want de stichting steekt maximaal
25.000 euro in start-ups. Toch komen
(aspirant)-ondernemers er sneller door
van de kant, onderstreept Maljaars.
„Banken zijn sinds de crisis terughou
dend, vooral in de eerste fase als ideeën
moeten worden ontwikkeld. De risico's
zijn relatief hoog. Het is bijna niet te fi
nancieren. Maar ja, een proefopstelling
of een langdurig onderzoek kost nu een
maal geld. Als niemand de kans krijgt te
pionieren, laten we hier in Zeeland mo
gelijk nieuwe economische kansen lig
gen."
De stichting maakt het ondernemers
een stuk makkelijker dan banken. On
der een businessplan hoeft geen ac
countsverklaring te liggen. Dat scheelt
de ondernemer kosten en uren aan voor
bereiding. Ook is de door Zigzag ge
adopteerde creatieveling niet verplicht
de subsidie of renteloze lening terug te
betalen. Het fonds teert dus in, maar
niet zo snel als je zou verwachten. Een
deel van het kapitaal is belegd. Tot nu
toe met een rendement van 8 tot 10 pro
cent, ofwel een tonnetje of zeven. Mal
jaars: „Zo kunnen we nog wel een jaar
of zes, zeven volhouden."
De stichting houdt de eigen kosten laag.
Het is geen organisatie met een water
hoofd. Coördinator Elly Hilgers huist in
een bescheiden kantoor aan de Edison-
weg in Vlissingen, in hetzelfde gebouw
als Dok4i en andere stimuleringsfond
sen zoals Innogo! en het Zeeuws Investe
ringsfonds, waarvan Zigzag aandeelhou
der is. Daarmee wordt ook innig samen
gewerkt. „We vullen elkaar goed aan.
We verwijzen ook regelmatig door naar
de andere fondsen."
Het mooiste is wel dat de stichting geen
waterdicht financieel en marketingplan
eist. Dat wil niet zeggen dat Zigzag ar
me doch ambitieuze entrepeneurs dood-
pampert. Maljaars, oud-PZC-directeur
Koos Scherphuis en oud-directeur Jan
Philippen van Zeeland Seaports zagen
in een rondetafelgesprek de subsidievra
ger liever door. „Het idee moet innova
tief en duurzaam zijn, maar belangrij
ker nog is het beeld dat wij van de on
dernemer krijgen. Bij de ene starter
weet je dat het wel snor zit, bij de ande
re zie je de mislukking van ver aanko
men. We proberen ze te coachen, bij te
sturen. Maar soms moeten we mensen
tegen zichzelf in bescherming nemen,
ze vertellen dat we er geen brood in
zien", schetst Mal jaar de soms harde rea
liteit. „Maar hier gaat nooit iemand
boos weg, hoor!"
Het is niet zo dat er elke dag een
rij wachtenden voor de deur
van Zigzag staat. „Mensen met
met vernieuwende, duurzame initiatie
ven die kansrijk zijn, moet je zoeken.
Die vijver is klein in Zeeland."
Na honderd financieringen is duidelijk
dat ook niet elke start-up vruchten af
werpt. Toch hebben de meeste subsi
dies - 'subsidies ja, want meestal komt
ons geld niet terug' - wel zin gehad.
Neem nou MemorieCare in Middel
burg, dat een tijdje onder de vleugels
van Zigzag zat, maar met succes is uitge
vlogen. De methodiek om beter te com
municeren met dementiepatiënten en
die mensen een beter leven te geven,
slaat aan. Zelfs over de landsgrenzen.
De Vlaamse Woonzorgcampus Dami-
aan in Tremelo maakt inmiddels ge
bruik van de in Zeeland ontwikkelde
techniek.
Coördinator Elly Hilgers van Zigzag
noemt ook de kiwibes, waarmee fruitte
ler Domus de Jonge (KG Fruit in Kapel-
Ie) al twee jaar experimenteert. Een an
der succesnummer is het industriële
test- en inspectiebedrijf Itis in Hein-
kenszand, dat internationaal aan de weg
timmert.
Er zijn ook nog projecten die zich moe
ten bewijzen. Bijvoorbeeld de forellen
vijver die wordt ingericht op het nog
aan te leggen - en omstreden - natuurre-
sort Bokkegat bij Wissenkerke. „De on
dernemer die hierin wil stappen, woont
in Rotterdam en is bereid met zijn ge
zin naar Zeeland te verhuizen. Hij heeft
een goed plan, vinden wij. Wij denken
dat een forellenvijver het Zeeuws recrea
tief product versterkt. Daarom krijgt hij
van ons 7500 euro."
Financiering nummer honderd is op en
top Zeeuws. Zigzag onderzoekt een test
centrum voor de aquacultuur in het
voormalige munitiedepot in Veere. Nu
wordt her en der in Zeeland al geëxperi
menteerd met aquacultuur. Waarom
dan een schelpdierlab bij het Veerse
sluizencomplex?
„De kweek van schelpdieren en vis op
land is niet bepaald eenvoudig. Je bent
echt jaren bezig om de goede en dus ver
koopbare kwaliteit te bereiken. De aan
loopkosten zijn dus enorm hoog. Als
eenmans- of klein bedrijf heb je dan fi
nancieel een lange adem nodig. Je ver
dient niks. Sommige pioniers gaan daar
uiteindelijk ook kapot aan", leggen Hil
gers en Maljaars uit.
Daarom steekt Zigzag 10.000 euro in
een onderzoek, dat moet uitwijzen of
zo'n proefcentrum waar ondernemers
tegen lage kosten hun product commer
cieel kunnen maken, haalbaar is. Zigzag
praat hierover met onder meer HZ en
Imares, het Nederlandse instituut voor
toegepast marien ecologisch onderzoek.
Maljaars: „Het centrum zal onder de
vleugels van een stichting opereren. We
zijn er voorzichtig positief over, de aqua
cultuur is een lastige sector."
De Stichting Zigzag gaf de
42-jarige Colin Zegers
uit Kapelle een beslis
send zetje. Zonder de renteloze
lening van 15.000 euro was zijn
bedrijf Industrial Testing In
spection Services (Itis) vrijwel ze
ker niet of veel later van de grond
gekomen.
„Die lening was het laatste puz
zelstukje. Ik had wat privégeld,
maar dat was te weinig om te
kunnen beginnen. Ik had aange
klopt bij drie banken, maar kreeg
overal nul op het rekest. Dan ga
je op zoek naar andere vormen
van financiering. Via via kwam
ik bij Zigzag terecht." Het ge
sprek verliep op een totaal ande
re manier dan bij de banken. „Ik
moest vertellen wie ik was, waar
ik nu sta, waar ik naar toe wilde
en hoe ik dat in het vat wilde gie
ten. Na vijf minuten zeiden ze:
'gooi je businessplan maar weg,
wij gaan je renteloos 15.000 euro
lenen'. Ze geloofden in de onder
nemer in mij."
De intuïtie van de heren en da
me van Zigzag klopte. Het in
Heinkenszand gevestigde Itis is
een bloeiend bedrijf geworden,
dat mondiaal terrein wint op het
gebied van het testen en inspecte
ren van afsluiters voor de chemi
sche en petrochemische indus-
Mensen met kansrijke
ideeën moet je zoeken
door Frank Balkenende
Bram Maljaars, voorzitter Zigzag
door Frank Balkenende
De klant van Itis kan tests van fabrieksafsluiters volgen via tablet, smartphone en pc. foto Johan van der Heijden
