'Opeens liepen op mijn
brug echte mensen'
10 VERDIEPING
MODELSPOORBEURS
DE DERTIG MOOISTE
Nog een paar details afwerken
en dan is station Rhenen af.
Na twaalf jaar. De NS zou
zich schamen voor deze lange
bouwperiode voor zo'n klei
ne halteplaats, maar niet Gert Arkema uit
Veenendaal. Ondanks een drukke baan en
een gezin met vier kinderen heeft hij op
zijn zolder het station en de omgeving
doen herleven alsof het 1935 is. Alles op
schaal 1:87 en alles met de hand gemaakt,
met heel veel oog voor detail. Aan de hand
van bouwtekeningen, foto's en andere do
cumenten creëerde Arkema, architect van
beroep, deze verstilde miniwereld.
Een wereld in twee delen, want zijn huis is
te klein voor het ruim zeven meter lange
project. In een ruimte met schuin dak ach
ter de zolderkamer, eigenlijk niet meer dan
een grote nis waar geen daglicht komt, be
gon hij twaalf jaar geleden met de bouw
van de spoorkuil met station. Echt heel fijn
prutsen kan je er nauwelijks, daarvoor ge
bruikt hij meestal de eettafel beneden. Als
de kinderen die niet bezet houden met
hun huiswerk, tenminste.
In de zolderkamer naast de nis, zijn oudste
zoon is inmiddels het huis uit, pronkt nu
het stuk spoor ten zuiden van het station,
met als huzarenstuk de spoorbrug bij Rhe
nen zoals die tot 1944 over de Nederrijn
lag. Origineel had de brug drie bogen, Arke
ma vond het na twee welletjes. Dankzij
een spiegelwand ervaart de toeschouwer
toch een rivieroever aan de overkant. Via
een gaatje in de spiegel verlaat de trein het
panorama.
Vorig jaar in de kerstvakantie kwamen de
twee delen van de baan voor het eerst sa
men, in de basisschool van zijn vrouw, als
generale voor de modelbeurs On TraXS.
Prachtig allemaal, maar waarom dit alles?
En waarom Rhenen? „Als architect bouw
ik ook weieens een maquette, maar ik zit
vooral achter de computer. In mijn vrije
tijd laat ik daarom graag mijn handen wap
peren. Die treinen, dat is al in mijn jeugd
begonnen. Rhenen is een fascinerende
plek om te bouwen, daar komt alles samen:
het landschap, de ingraving, de spoorbrug,
ook nog een tramlijntje. ]e hebt drie soor
ten liefhebbers in dit wereldje: verzame
laars, rijders en bouwers." Arkema behoort
overduidelijk tot die laatste categorie. In
zijn huis staan geen vitrinekasten vol zeld
zame treintjes en het spoor op zijn Rhe-
nen-baan is een kaarsrecht traject, een
trein kan alleen heen en weer rijden. Kwali
teit, daar draait het bij de geboren Gronin
ger om. En authenticiteit. „Alles moet ge
woon kloppen."
Rhenen is af, wat nu? Tja. „Na twaalf jaar
dreigt er wel iets van een vacuüm", erkent
Arkema. Want hij is zoals gezegd geen 'rij
der', maar een bouwer. Een nieuw traject
optuigen zit er niet direct in, want waar
moet hij Rhenen dan laten? Tentoonstel
len? „Tijdelijk kan dat wel, permanent lijkt
me lastig. Ik zou niet weten waar, boven
dien is de baan erg kwetsbaar."
Maar misschien moet het mooiste nog wel
komen. Er wordt gewerkt aan een verfil
ming van de slag om de Grebbeberg bij
Rhenen, die plaatsvond in 1940 en waarbij
de verdwenen spoorbrug ook een rol speel
de. De filmmakers hebben de brug van Ar
kema al gefilmd en de beelden laten bewer
ken. Arkema kreeg een fragment opge
stuurd. Glunderend: „Liepen er opeens ech
te mensen over mijn brug."
I Gert Arkema legt de laatste hand aan het spoor bij Rhenen in zijn werkplaats, weggestopt in een hoekje op zolder.
Dertig bouwers uit bin
nen- en buitenland laten
vandaag en morgen tij
dens de modelspoorbeurs
On traXS hun mooiste mo
delspoorbaan zien in het
Spoorwegmuseum in
Utrecht.
De exposanten zijn uitge
nodigd door Mitropa, een
collectief van modelbou
wers dat de nadruk legt
op kwaliteit. Alles aan de
miniatuurlandschappen
op On traXS moet klop
pen: de verhoudingen, het
tijdsbeeld, de details, de
belichting. Bijna alles ma
ken deze mensen zelf.
Het museum spreekt van
'de top van de top van de
modelspoorbanen'.
De banen zijn nog ner
gens anders te zien ge
weest
Fotograaf David van Dam
heeft negen Nederlandse
deelnemers van On traXS
thuis geportretteerd,
waaronder Gert Arkema
en Hugo Baart Hij deed
dat op uitnodiging van
het Spoorwegmuseum.
De foto's van David van
Dam zijn er tot en met S
mei te zien.
Het Spoorwegmuseum in
Utrecht is gevestigd in het
Maliebaanstation aan de
Oosterspoorweg.
Openingstijden: 10.00 tot
17.00 uur.
