'Het is rustig en
er is gezelschap'
VERDIEPING 11
Chinezen nemen hun bejaarde ouders
niet meer in huis. Een bejaardenhuis is
een goed alternatief, maar nog wel duur.
zorgt de totale keten, waar Laurens uit Rot
terdam enkel adviseerde. Siduco traint ook
de Chinese verpleegkundigen. Momenteel
zijn er twee projecten gaande, beide nog in
de ontwikkelfase, in de miljoenensteden
Tianjin en Nanjing. „De overheid in China
realiseert zich dat de ouderenzorg een on
dergeschoven kindje is. Ik zie dat er steeds
meer concrete mogelijkheden komen voor
ons." Begin volgend jaar hoopt Siduco de
eerste bewoners te begroeten.
Laat het wel duidelijk zijn: Muijsers en Si
duco zijn in China om zaken te doen. De
interesse is er bij de Chinezen in elk geval.
„Vanuit andere steden trekken bedrijven
aan ons, maar we willen eerst een van de
huidige projecten tot een succes maken en
dan pas verder kijken."
De aantrekkingskracht van China op Muij
sers is een eenvoudige: „We zochten naar
een plek waar we onze Nederlandse kennis
goed konden toepassen. De schaal in China
is natuurlijk voor iedereen een kans."
Het brengt ook concurrentie met zich mee,
uit Denemarken en Australië. Siduco stapt
op het goede moment in, is de overtuiging.
Juist anno 2014 is er een grote verschuiving
gaande in China rondom de financiering
van zorg. Muijsers is in elk geval 'positief
verrast' door de bijstand die hij krijgt van
de Nederlandse overheid. Die helpt hem
met het leggen van contacten en het door
gronden van de lokale wetgeving.
Het ministerie van Volksgezondheid heeft
zelfs een speciale attaché op de ambassade
in Peking die zich bezighoudt met onder
nemers die in de Chinese zorgsector wil
len stappen. Reinier Koppelaar 'slaat brug
gen', zoals hij het zelf zegt, tussen Chinese
en Nederlandse partijen. „Als je in China
een plan echt wilt realiseren, is een lokale
partner noodzakelijk", zegt hij vanuit Pe
king.
Koppelaar ziet een toenemende interesse
vanuit Nederland om in de Chinese zorg
markt te stappen. De ouderenzorg is daar
bij een relatief nieuwe branche die nu
openligt, nadat de Chinese overheid in
2012 besloot het aantal bedden te verdubbe
len. Koppelaar weet niet of dat ambitieuze
plan gehaald gaat worden: „Ik heb recent
geen cijfers gezien. Maar als een besluit
eenmaal is genomen, zie je wel dat ieder
een aan het werk gaat. De lokale overheid
in Peking voelt nu bijvoorbeeld de druk
om die bedden te 'leveren'."
Tussen de rijst, gemari
neerde kippenvleugel
en komkommer door
legt de 76-jarige Lu
Caixin uit dat ze niets
te klagen heeft. „Ik kan hier piano
spelen, zingen en op internet sur
fen." In bed ligt haar man te sla
pen. „We zijn hier twee jaar gele
den naartoe gegaan zodat we sa
men kunnen blijven. Hier kun
nen de dokters voor hem zorgen."
Bejaarden- en verzorgingshuis De
Orchidee ligt in een buitenwijk
van Shanghai, op zo'n 40 kilome
ter van het centrum. Rondom een
kleine pagode in het parkje voor
de deur zitten ouderen op een
bankje in de zon. Wierook uit de
gebedsruimte vult de grote lobby
waar vier oude vrouwen om beur
ten lachend op een piano traditio
nele Chinese liederen spelen. „Ap
plaus, applaus", kirren ze iedere
keer als iemand voorbijloopt.
De Orchidee is opgezet door 'voor
zitter' Zhang Liying: de 39-jarige
eigenaresse. „Mijn oma hield van
orchideeën", legt ze uit. „Toen ze
te oud werd om voor zichzelf te
zorgen, vroeg ze me een bejaar
denhuis voor haar te zoeken. Ik -
ben er bij zo'n twintig gaan kij
ken, maar vond geen enkele goed
genoeg. Toen heb ik mijn oma be
loofd zelf een bejaardenhuis voor
haar te bouwen." Grootmoeder
heeft het helaas niet meer kun
nen meemaken. Ze overleed vlak
voordat De Orchidee in 2009 de
deuren opende.
Inmiddels heeft Zhang vijf filia
len verspreid door Shanghai. De
rol van haar oma in de ontstaans
geschiedenis staat prominent in
de glossy brochures waarmee
nieuwe bewoners worden gelokt.
De Orchidee houdt er bovendien
een kleine persoonscultus op na.
Op elke verdieping hangen grote
ingelijste foto's van mevrouw de
voorzitter: de ene met een wulp
se blik, de ander terwijl ze mee
doet aan een tv-show.
Traditioneel gezien nemen Chine
se kinderen hun ouders in huis
als ze oud worden. Maar terwijl
China moderniseert, gaat deze
eeuwenoude traditie langzaam op
de schop. De kinderen wonen
vaak duizenden kilometers van
hun ouders vandaan. Of ze heb
ben simpelweg behoefte aan pri
vacy. Een rusthuis is dan een op
lossing. Zhang Liying: „Meer en
meer mensen krijgen een positie
ve houding naar bejaardenhuizen
toe. Het is er rustig, ouderen vin
den er gezelschap en activiteiten
en er zijn dokters in de buurt om
ze in de gaten te houden."
„De markt is enorm", zegt Julie
Jackson, de baas in China van
AVEO, een van de grootste Au
stralische bedrijven op het vlak
van seniorenhuisvesting. AVEO
bouwt en exploiteert met een lo
kale partner luxe bejaardenhui
zen en is net als verschillende En
gelse en Amerikaanse bedrijven
recent begonnen met het bestor
men van de Chinese markt.
In Shanghai variëren de kosten
voor de overheidsbejaardenhui-
zen omgerekend van zo'n 60 tot
250 euro per maand. De Orchidee
rekent de bewoners zo'n 360 euro
per maand inclusief medische
zorg, eten en allerlei zang- en
dansactiviteiten. Het is veel geld
voor een simpele Chinees met
een pensioentje van enkele tien
tjes per maand. Maar kinderen
met een goede baan kunnen dat
bedrag prima ophoesten voor hun
ouders.
Daarom kunnen Fei Zhongcao en
Chen Fengyi (beide 84 jaar oud)
zich ook veroorloven in De Orchi
dee te verblijven. Hun gezamenlij-
ke kamer met kersenhouten meu
bels, flatscreentelevisie en bed
den met bloemetjeslakens kijkt
uit over de tuin van het bejaarden
huis. Met een lach zegt Fei: „Onze
zoon werkt in Canada als inge
nieur. Het is wel jammer dat hij
niet hier woont, maar we zien
hem elke zondag om half acht via
de webcam."
Ik ben bij twintig
bejaardenhuizen
gaan kijken, maar
vond geen enkele
goed genoeg
CHINA VERGRIJST PROBLEMATISCH
DONDERDAG 6 MAART 2014
naar Westen
door onze correspondent
Camil Driessen
I Bejaarden
doen een dutje
in een bejaar
denhuis in
Shanghai. De
vergrijzing in
China neemt
snel toe, nu
de eerste
generatie enig
kinderen met
pensioen gaat.
foto HH
Zhang Liying, De Orchidee
China telt nu 100 miljoen 65-plus-
sers, in 2030 400 miljoen.
Belangrijk in het Chinese vergrij
zingsprobleem is het eenkindbe-
leid dat 35 jaar geleden begon.
Dat zorgt voor het zogeheten
4-2-1-probleem: een kind wordt
niet alleen geacht voor twee
ouders te zorgen, maar soms ook
voor vier grootouders. Die alle
maal in huis nemen, lukt zelden.
Onlangs kondigde China een ver
hoging van de pensioenleeftijd
aan. Nu is die nog 60 jaar voor
mannen en 55 voor vrouwen.
In China wonen 2,4 miljoen oude
ren in een bejaardenhuis. Dat is
2 procent van de 65-plussers. De
verwachting is dat dit aantal
enorm zal gaan stijgen.