11
'Als zij nou eens
dood is, dacht ik'
40 BOEKEN
Melodramatisch verhaal
Actuele roman vol liefde
Onzekerheden en twijfels
rö
gfl
UITGELICHT
De titel klinkt melodramatisch en de nieu
we roman van Ariëlla Kornmehl (1975)
schuurt daar dicht tegenaan. Met moeite
weet de schrijfster al te grote sentimentali
teit te vermijden. Wat ik moest verzwijgen ver
telt het relaas van de joodse Jet.
Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt,
duikt ze onder. Ze belandt bij een Haarlem
mer die de blonde Jet presenteert als zijn
nieuwe dienstmeisje. De buurman, een fer
vent NSB'er, trapt daar niet in. Onder bedrei
ging haar te verraden als ze niet meewerkt,
begint hij een seksuele relatie met haar. Jet
raakt zwanger en de NSB'er neemt het kind
op in zijn eigen gezin. In feite blijkt hij geen
slechte kerel. Waarom kiest hij voor de facis-
ten? Veel informatie blijft in het luchtledige
hangen. Zo komt een in potentie interessant
verhaal niet tot zijn recht. (SdJ)
In Harvard Square van de Amerikaanse schrij
ver André Aciman (ook bekend van Noem
me bij jouw naam) gaat het over een bijzonde
re vriendschap tussen twee mannen.
Dat zijn de ik-figuur, een jood uit Egypte
die studeert in Harvard, en een vuilbekken
de maar hartstochtelijke moslim. Die noe
men ze Kalaj, omdat hij praat alsof hij een
kalasjnikov-geweer is.
Ze doen allebei niet veel meer aan hun ge
loof, maar des te meer aan het leven dat hen
aan elkaar geklonken heeft. Hierbij is hun
stamkroeg café Algiers in studentenstad
Harvard een belangrijke plek. Daar ruikt het
als thuis. Daar roken ze en smaakt de koffie
zoals in een Arabisch koffiehuis. Maar wat
doe je als je grote vriend uitgezet dreigt te
worden? Waar kies je dan voor? Een hoogst
actuele roman, geschreven vol liefde. (KE)
Is Mijn zusje een thriller of een familiero
man? Joyce Maynard liet zich inspireren
door een waargebeurde moordzaak. Alles
draait om de twee dochters van een recher
cheur die de zaak van een seriemoordenaar
moet oplossen. Die laatste heeft het voor
zien op jonge vrouwen. Omdat de oplossing
niet vlot, zien de jonge meiden hun vader
steeds verder de vernieling ingaan. In hun
ogen is hij een held, in de publieke opinie
een falende politieman. De zusjes proberen
de eer van hun pa te redden door zelf op
zoek te gaan. Maynard heeft een lange aan
loop nodig om het verhaal te vertellen. Het
leidt uiteindelijk tot waar het haar om te
doen was: het neerzetten van een meisje
van 13, met al haar onzekerheden en twij
fels. Met haar als verteller geeft Mijn zusje
een aardig kijkje in het puberbrein. (MF)
Met alle discipline in hem
werkte de Zwitser joël
Dicker aan de bestseller De
waarheid over de zaak
Harry Quebert
De wereld van Joël
Dicker staat al een tijd
je op haar kop door zijn
roman De waarheid over
de zaak Harry Quebert.
Een bestseller zoals in
het Franse taalgebied
lange tijd niet was voorgekomen.
Eén miljoen exemplaren werden ervan
verkocht in Frankrijk, waarna de zege
tocht van de roman zich begin dit jaar
in Nederland voortzette. Als boek van
de maand bij De Wereld Draait Door be
landde het op de eerste plaats van de
Bestseller 60. Joël Dicker (1985) moet
iets goed hebben gedaan.
„Het gaat ook in deze tijd nog altijd om
ouderwetse mond-tot-mondreclame",
relativeert hij. „Dat is het succes van de
boekverkopers en de lezers. Ik geloof
niet dat een onlinewinkel als bijvoor
beeld Amazon in staat is een bestseller
te veroorzaken." De verkopers in Frank
rijk gaven bij dit boek een 'niet goed?
geld terug'-garantie.
Dicker is bescheiden: „Het gaat niet
om mij, maar om de mensen om het
boek heen. Een boek begint pas als de
schrijver klaar is."
De waarheid over de zaak Harry Quebert
is een 634 pagina's dikke pageturner
over de jonge schrijver Marcus Gold
man. Na een enorme bestseller weet
hij niet hoe het verder moet. Hij wendt
zich tot zijn oude vriend Harry Que
bert, schrijver van één alom erkend
meesterwerk. Maar dan wordt in de
tuin van Quebert het dode lichaam aan
getroffen van de 15-jarige Nola.
Quebert is de hoofdverdachte. Een
even intrigerend als complex plot
volgt.
„Ik heb heel lang niet geweten wie No-
la had vermoord. Een van de redenen
waarom het boek zo dik is, is dat ik die
beslissing steeds heb uitgesteld."
Dicker had al vijf romans geschreven
voordat hij aan deze begon. Slechts één
daarvan werd uitgegeven. „Toch heb ik
veel geleerd van die eerdere pogingen."
Hij was in de VS, aan de kust van de
staat Maine. „In een dorpje dat uitkeek
op Mount Desert Island, waar Margue
rite Yourcenar heeft gewoond. Een
plaatsje zoals je ze in films ziet. Drie
straten, een paar huizen, een café, een
kerk en stilte. In de verte zag ik drie
huizen. Wie wil daar nou wonen?
Spookachtig, een goed decor voor een
boek. Een man alleen in een huis aan
de oceaan. Dat was ongebruikelijk voor
mij. De eerste vijf romans begonnen
bij de karakters. Daarna kwam pas de
omgeving. Nu was er dat eenzame
huis, die eenzame man, Harry Que
bert. Marcus, die hem kwam bezoeken.
Toen was er Nola. Eerst was ze nog
niet dood. Zij en Marcus hadden een af
faire, bedacht ik. Nola 17, hij 29."
Dicker begon te schrijven. „Maar het
werkte niet. Harry en Nola, hij 67 en zij
15. Dat leek er al meer op. Natuurlijk
dacht ik meteen aan Lolita, van Nabo
kov. Vandaar haar naam. Van dat soort
indirecte verwijzingen ben ik zeer ge
charmeerd. Opeens dacht ik: Als zij
nou eens dood is."
Dicker begon opnieuw. „Ik liet haar ver
moorden. Voor mij begon het boek niet
met haar dood en de vraag wie haar
waarom had vermoord."
Hij verwijst hiermee zelf naar het dis
puut over de vraag of zijn boek een
thriller is of 'een literaire sensatie', zo
als de uitgever het afficheert. Wat hem
betreft, is het een roman. Hij kan zich
vinden in de kwalificatie pageturner.
„Al was dit geen poging een boek te
maken dat snel leest. Wel wilde ik de
aandacht van de lezer zien vast te hou-
den. Want is dat niet precies wat je van
een roman hoopt? Ik ben een verhalen
verteller."
Joël Dicker is vooral geen autobiogra
fisch auteur.
„Bijna iedere schrijver begint ermee
zijn eigen leven op papier te zetten.
Dat is een fase, ik weet hoe dat komt.
Door het onderwijs. Het eerste wat je
op school moet schrijven, is een opstel
met de vraag 'Wat heb je dit weekend
gedaan?' Je moet je ervaringen opschrij
ven. Want dat is het enige wat we we
ten. Dus ga je later een roman schrij
ven over wie je bent en wat je doet.
Over je verleden, je heden, je angsten.
Maar dan kom je er al snel achter dat
het niet lang interessant blijft."
Autobiografische romans zijn niet
boeiend, vindt hij. „Je leven rond je
25ste is vervelend. Dan kun je eindelijk
gaan doen wat wel interessant is: een
verhaal vertellen."
Dicker - afgestudeerd jurist - houdt
een vurig pleidooi voor meer verbeel
ding.
„We hebben een krachtig brein. Als
jong kind beelden we ons in dat we
een cowboy zijn, of indiaan, dat we
schieten, pief-paf-poef. Terwijl we ge
woon buiten spelen, op het gras in een
park. Een goede verhalenverteller zit
dan niet zelf in het park, maar is ie
mand die ip staat is om het plekje in de
hersenen waar de verbeelding van de
lezer zit te prikkelen."
Zijn complexe boek vroeg veel discipli
ne. Alles moest kloppen. „Het water
peil moest overal gelijk zijn. Een huis
kun je verbouwen, een boek niet."
met medewerking van Sonja de Jong, Koen Eykhout en Marlous Flier
Ariëlla
Kornmehl
Wat ik moest
verzwijgen
Cossee,
18,90 euro.
André Aciman
Harvard
Square
Anthos,
21,95 euro.
Joyce Maynard
Mijn zusje
Orlando,
19,95 euro.
n
door Theo Hakkert
JOËL DICKER
Ce «urkeld trut
d« «uk Stt/ Sutkert
Joël Dicker
De waarheid
over de zaak
Harry Quebert
Vertaling
De Bezige Bij,
19,90 euro.
Joël Dicker foto Jérémy Spierer